Μια νέα «ιερή συμμαχία» βρίσκει ευκαιρία τώρα να κάνει πραγματικότητα τα πιο νεοφιλελεύθερα όνειρά της

πηγή: alfavita.gr
του Χρήστου Κάτσικα

ΜΕ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΤΟ DNA ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 

Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Ιανουάριος – Φεβρουάριος) το Υπουργείο Παιδείας θα εξαγγείλει νέες παρεμβάσεις στα Πανεπιστήμια και στη δομή της Β/βάθμιας εκπαίδευσης. Αφήνοντας πίσω του τα αποκαίδια της πολιτικής του το 2010 (συντριπτικό ψαλίδισμα του προϋπολογισμού για την εκπαίδευση, σημαντική μείωση των μόνιμων διορισμών, περιθωριοποίηση της ΠΔΣ και των αθλητικών σχολείων, βίαιη μεταφορά προσωπικού από τη Β/βάθμια στην Α/βάθμια, στελέχωση των δημοτικών σχολείων με εκπαιδευτικούς –ΕΣΠΑ, αύξηση του αριθμού των μαθητών στην τάξη, νομιμοποίηση των «Κολεγίων», αποψίλωση του προσωπικού των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, κλπ)  ετοιμάζεται να προχωρήσει σε έναν δεύτερο γύρο της «παρέμβασής του στην σχολική και ανώτατη εκπαίδευση.

Πριν δούμε τις κατευθύνσεις και τους στόχους της εκπαιδευτικής πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας, οι οποίοι βεβαίως είναι ενταγμένοι στις γενικότερες μνημονιακές «παρεμβάσεις»  της κυβέρνησης στην ελληνική κοινωνία και οικονομία, οφείλουμε να κάνουμε τρεις παρατηρήσεις

1.      Αν υπήρχε διαγωνισμός για εκείνους που άλλαζαν με την πιο μεγάλη μαεστρία το νόημα των λέξεων και των εννοιών, τότε το πρώτο βραβείο θα έπρεπε να απονεμηθεί στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Αυτή η ηγεσία, βαδίζοντας στα χνάρια της επικοινωνιακής πολιτικής της Κυβέρνησης, ονομάζει τη μείωση των μισθών αποτελεσματική διαχείριση, τη μείωση των προσλήψεων εξορθολογισμό, την απόλυση εξυγίανση, το φόρο αλληλεγγύη. Εκεί όμως που ετοιμάζονται να δώσουν τα ρέστα τους είναι στις επιχειρούμενες αλλαγές στην Ανώτατη εκπαίδευση και στη Λυκειακή βαθμίδα όπου ετοιμάζεται με τη βοήθεια των διαφημιστικών εταιρειών, ένα επικοινωνιακό μπαράζ για να μην αναγνωρίζει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα!  Οι εύηχες λέξεις και φράσεις «αυτοτέλεια», «κοινωνική λογοδοσία», «σύνδεση με την οικονομία και την κοινωνία» δεν αποτελούν παρά το λεκτικό όχημα της παράδοσης της ανώτατης εκπαίδευσης στις βουλές και τους σχεδιασμούς των επιχειρήσεων, αλλά και της υποχρέωσης των φοιτητών να χρηματοδοτούν οι ίδιοι τις σπουδές τους.

2.      Με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για το «νέο σχολείο» και για τη «νέα φυσιογνωμία της ανώτατης εκπαίδευσης» συνεχίζεται η επιχείρηση για αλλαγές στη δομή και στο περιεχόμενο της σχολικής και της ανώτατης εκπαίδευσης. Όλες τις αλλαγές μπορεί να τις βρει κανείς στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ) 2007-2013 και βεβαίως στο ΕΣΠΑ (Δ΄ κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης με βάση το οποίο έχει μονταριστεί το ΕΠΕΑΕΚ. Στο πλαίσιο αυτό είναι σαφές ότι η εκπαιδευτική πολιτική της σημερινής Κυβέρνησης είναι δεμένη με ένα τμήμα με την εκπαιδευτική πολιτική της προηγούμενης καθώς έχουν την ίδια κατευθυντήρια γραμμή.

3.      Οφείλουμε μια απάντηση σε ένα ερώτημα που μπαίνει συχνά: Τα μέτρα, οι ρυθμίσεις, οι αλλαγές στην εκπαίδευση ποια σχέση έχουν με την οικονομική κρίση; Θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι. Τα μέτρα και οι εκπαιδευτικές πολιτικές που «τρέχουν» σήμερα από το Υπουργείο Παιδείας είναι επιδιώξεις, κατευθύνσεις, προσδοκίες και όνειρα των στρατηγών του κεφαλαίου, του Ευρωπαϊκή Διευθυντηρίου, του ΟΟΣΑ, των δυο αστικών ομμάτων, πολλά χρόνια πριν από την κρίση. Απλά τώρα γίνεται προσπάθεια να υλοποιηθούν με την ευκαιρία της οικονομικής κρίσης. Αυτή η «ιερή συμμαχία» βρίσκει ευκαιρία τώρα να κάνει πραγματικότητα τα πιο νεοφιλελεύθερα όνειρά της τα οποία προβάλλει άλλοτε ως μέτρα σωτηρίας για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και άλλοτε σαν συνέπεια της οικονομικής κρίσης.

 ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ

-       Με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για το «νέο σχολείο» συνεχίζεται η επιχείρηση για αλλαγές στη δομή και στο περιεχόμενο της σχολικής εκπαίδευσης. Το όλο πλαίσιο δένεται με ένα νήμα τόσο με εξυπηρέτηση των κατευθύνσεων του Δ΄ κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΕΣΠΑ) όσο, βεβαίως, και με τις γενικότερες αλλαγές που προωθούνται στην οικονομία και στις εργασιακές σχέσεις στα πλαίσια της καπιταλιστικής κρίσης. Στοχεύουν στο βάθεμα του φθηνού, ιδιωτικοποιημένου, πειθαρχημένου, ευέλικτου και αποδοτικού στα κυρίαρχα συμφέροντα σχολείου, που θα παράγει  εργατικό δυναμικό φτηνό, χωρίς δικαιώματα, αλλά καταρτισμένο με εκείνες τις χρηστικές δεξιότητες που απαιτεί το κεφάλαιο για αύξηση της κερδοφορίας του.

          Με το νέο «Πρόγραμμα Σπουδών» για όλο το φάσμα της σχολικής εκπαίδευσης, ουσιαστικά προαναγγέλλεται η αντικατάσταση των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών από ένα μίνιμουμ «μετρήσιμων εκπαιδευτικών στόχων»… επεξεργασίας ΟΟΣΑ. Πρόκειται για τα πρώτα βήματα για το σπάσιμο του ενιαίου των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την προσαρμογή του σχολείου στη λογική των δεξιοτήτων και όχι της μόρφωσης. Ουσιαστικά ως προτεραιότητες για το «Νέο Σχολείο» προβάλλονται οι βασικές κατευθύνσεις της ΕΕ και το πνεύμα της υπαγωγής της γνώσης στο επίπεδο της δεξιότητας. Παράλληλα εξελίσσεται η επιχείρηση αφενός να προσαρμοστεί η εκπαίδευση και η εργατική δύναμη στις «νέες συνθήκες», κοντολογίς, στην ευελιξία, αποδοτικότητα, ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, απασχολησιμότητα, κόστος, κλπ, αλλά και να τις αναπτύξει, να τις τυποποιήσει περισσότερο, να τις μετρήσει και να τις ελέγξει, ώστε να διαμορφώσει το σημερινό εργαζόμενο με εργασιακές προδιαγραφές 19ου αιώνα και παραγωγικές δυνάμεις 21ου αιώνα!

          Συμπληρωματικά, στα πλαίσια της κατεύθυνσης που θεμελιώνει το φθηνό και ευέλικτο σχολείο, το Υπουργείο Παιδείας προχωράει σε νέο «χειρισμό» του εργασιακού βίου του εκπαιδευτικού προσωπικού, ανατρέποντας δεδομένα που αφορούν αφενός στην «αριθμητική» των προσλήψεων, αφετέρου στους όρους πρόσληψης και στις εργασιακές σχέσεις του διδακτικού προσωπικού.

-        Οι επιχειρούμενες αλλαγές, βασισμένες στις οδηγίες του διευθυντηρίου της Κομισιόν, επιδιώκουν να συνδέσουν το «νέο σχολείο» με τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης (σχέδιο Καλλικράτης), να  κατακερματίσουν τον όποιο ενιαίο χαρακτήρα της Παιδείας έχει απομείνει, να διαμορφώσουν εργασιακές σχέσεις συμβατές με το «αποκεντρωμένο σχολείο» και να εντείνουν την ταξική διαφοροποίηση. Στα πλαίσια αυτά, επικεντρώνουν στο σπάσιμο της ενιαίας εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά και στην ένταση της ταξικής διαφοροποίησης στη μόρφωση, μέσα από την αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων, στη συνεχή και με διάφορες μορφές αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και του «σχολικού προϊόντος».

          Με την επιχείρηση Καλλικράτης προωθείται η ιδιωτικοποίηση και δοκιμάζεται συνολικά το μοντέλο του ευέλικτου, «αποκεντρωμένου» σχολείου της αγοράς. Συγκεκριμένα επιδιώκεται η καθήλωση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και τη μετάθεση του κόστους λειτουργίας των σχολικών μονάδων στους δήμους και ουσιαστικά στους εργαζόμενους, με την επιβολή τοπικής φορολογίας. Οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, Πανεπιστημιακών τμημάτων και τμημάτων ΤΕΙ είναι προ των πυλών.

-        Με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη «νέα φυσιογνωμία της ανώτατης εκπαίδευσης» συνεχίζεται η επιχείρηση για αλλαγές στη δομή και στις κατευθύνσεις της ανώτατης εκπαίδευσης, κοντολογίς για αλλαγή στο DNA των ελληνικών Πανεπιστημίων. Όλες τις αλλαγές μπορεί να τις βρει κανείς στις συμφωνίες που έγιναν στις διασκέψεις σε επίπεδο Πρωθυπουργών, Yπουργών Παιδείας, κυβερνητικών παραγόντων και Πανεπιστημιακών εντεταλμένων των Eυρωπαϊκών κυβερνήσεων την τελευταία 12ετία (από τη Διακήρυξη στη Μπολόνια μέχρι σήμερα), στις  «οδηγίες» των διεθνών ιμπεριαλιστικών οργανισμών (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ κλπ) και βεβαίως στο ΕΣΠΑ (Δ΄ κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης με βάση το οποίο έχει μονταριστεί το ΕΠΕΑΕΚ. Στο πλαίσιο αυτό είναι σαφές ότι η εκπαιδευτική πολιτική της σημερινής Κυβέρνησης είναι δεμένη με ένα τμήμα με την εκπαιδευτική πολιτική της προηγούμενης καθώς έχουν την ίδια κατευθυντήρια γραμμή.

          Οι εύηχες λέξεις και φράσεις «αυτοτέλεια», «κοινωνική λογοδοσία», «σύνδεση με την οικονομία και την κοινωνία» δεν αποτελούν παρά το λεκτικό όχημα της παράδοσης της ανώτατης εκπαίδευσης στις βουλές και τους σχεδιασμούς των επιχειρήσεων, αλλά και της υποχρέωση των φοιτητών να χρηματοδοτούν οι ίδιοι τις σπουδές τους. Το «αυτοτελές» πανεπιστήμιο θα πρέπει να αναζητήσει πόρους για την λειτουργία του. Εδώ ας μην γελιόμαστε: οι πιο συνήθεις πόροι είναι οι ίδιοι οι φοιτητές που θα κληθούν για να πληρώσουν τις σπουδές τους.

          Οι παρεμβάσεις αυτές αποτελούν την ελληνική εκδοχή των ενεργειών και των μέτρων με τα οποία η κυρίαρχη στην Ευρώπη πολιτική επιχειρεί να «ανασχεδιάσει», την εκπαίδευση στα πλαίσια του ανταγωνισμού της με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα ΗΠΑ και Ιαπωνία. Πρόκειται ουσιαστικά και τυπικά για την απάντηση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου στον σκληρό ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Στον κεντρικό πυρήνα τους αντιμετωπίζουν την παιδεία ως εμπόρευμα / υπηρεσίες εκπαίδευσης, και ως τέτοιες πρέπει να υπόκεινται στους κανόνες της αγοράς, τους φοιτητές ως πελάτες που αγοράζουν αυτές τις υπηρεσίες και τους φορείς που τις παράγουν ως επιχειρήσεις. Θέλουν να μετατρέψουν το πτυχίο σε κουρελόχαρτο χωρίς κανένα επαγγελματικό δικαίωμα, προωθούν διάλυση των γνωστικών αντικειμένων, πιστωτικές μονάδες, ατομικές εκπαιδευτικές πορείες που θα συνδέονται με ένα νήμα με τη διάλυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.