Σάββατο 12 Μαρτίου 2011

Εκδήλωση:Γνώση και Εκπαίδευση στη Σύγχρονη Κεφαλαιοκρατία, Αντιθέσεις & Εναλλακτικές Προοπτικές

Αναρτούμε εδώ το ηχητικό υλικό από την εκδήλωση του Ομίλου  Μελέτης  της Επαναστατικής Θεωρίας Χανίων με θέμα "Γνώση και Εκπαίδευση στη Σύγχρονη Κεφαλαιοκρατία, Αντιθέσεις και Εναλλακτικές Προοπτικές" με εισηγητή τον Περικλή Παυλίδη επίκουρο καθηγητή στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ. Το υλικό αναρτήθηκε στη σελίδα των Ομίλων για την Επαναστατική Θεωρία το Φλεβάρη του 2008, έπειτα από την εκδήλωση στο κτήριο Παπαδοπέτρου του Πολυτεχνείου Κρήτης. Μια αναλυτική πραγμάτευση της αντιφατικής διαδικασίας υπαγωγής της επιστήμης στο κεφάλαιο, των όρων αλλά και των ορίων της, των καταστροφικών συνεπειών της, αλλά και των χειραφετητικών δυνατοτήτων που εμπεριέχει, καθώς και των κινδύνων που εγκυμονεί για το φοιτητικό κίνημα αλλά και περιγραφή των νέων δυνάμεων που εκτινάσσει σε αγωνιστική τροχιά. Μια διεξοδική πραγμάτευση και τεκμηρίωση του ανέφικτου της επιστροφής στο παλαιό Χομπουλντιανό πανεπιστήμιο. Εντυπωσιακή είναι επίσης η ιχνηλάτηση του νέου τρόπου με τον οποίο το φοιτητικό κίνημα συμφύεται πλέον όλο και στενότερα με τις προοπτικές συνολικής χειραφέτησης της ανθρωπότητας και της ανθρώπινης εργασίας, αίροντας τη γνωστή προβληματική της εξωτερικού τύπου "συμπόρευσης" με το εργατικό κίνημα, και μετατρέποντάς την στο ζητούμενο συγκρότησης κομμουνιστικής επιστημονικής στρατηγικής και κατά συνέπεια κομμουνιστικού κινήματος. Φωτίζεται έτσι πολύ διαφορετικά ο ρόλος του φοιτητικού κινήματος αλλά και της εργαζόμενης διανόησης στα πλαίσια της πάλης των τάξεων και της οικοδόμησης της αταξικής κοινωνίας. 
Εκτός από το πολύ ενδιαφέρον περιεχόμενο, το ηχητικό αυτό ντοκουμέντο φωτίζει πτυχές της δραστηριότητας των Ομίλων για τη Μελέτη της Επαναστατικής Θεωρίας, συλλογικοτήτων μελέτης αναστοχασμού και ερευνητικής δραστηριότητας, πολύ διαφορετικών από τις λοιπές συλλογικότητες  και οργανώσεις που έχουμε συνηθίσει, στα πλαίσια του φοιτητικού κινήματος. 
Ο υπομονετικός ακροατής δε θα μετανιώσει το χρόνο που θα αφιερώσει. Καλή ακρόαση!

Η λογική της ελεύθερης έρευνας και η υπαγωγή επιστήµης και παιδείας στο κεφάλαιο Δ.Πατέλης


Περίληψη
Στην εργασία αυτή η νοµοτελής ανάπτυξη της επιστηµονικής σκέψης εξετάζεται ως "φυσικοϊστορική" διαδικασία, στιγµές της οποίας είναι οι εκάστοτε γνωσιακές συγκυρίες, ως ιστορικά συγκεκριµένες βαθµίδες της ανάπτυξης της γνωστικής διαδικασίας που προσδιορίζονται από: 1) Την υφή, τον χαρακτήρα, τον τρόπο συγκρότησης του αντικειµένου, το είδος των αλληλεπιδράσεων των µερών του και το επίπεδο της ανάπτυξής του. 2) Το επίπεδο ανάπτυξης της επιστηµονικής γνώσης περί του αντικειµένου, τα κεκτηµένα της επιστήµης και τους τρόπους διερεύνησής του. 3) Το επίπεδο ανάπτυξης και το είδος του υποκειµένου της έρευνας (ερευνητή), τη σχέση του µε τα θεµέλια της επιστήµης και τη µεθοδολογική­ αναστοχαστική του ικανότητα. 4) Την περιρρέουσα κοινωνική-πολιτισµική συγκυρία, τις ανάγκες και την (καθοριζόµενη από συσχετισµούς δυνάµεων, συµφερόντων κλπ.) δεσπόζουσα «κοινωνική ζήτηση», που προβάλλουν ως αξιώσεις προς την επιστήµη.
Εξετάζεται το φάσµα (δηµιουργικών και αυτοκαταστροφικών) δυνατοτήτων που προβάλλει ιδιαίτερα έντονα κατά τις κρισιακές γνωσιακές συγκυρίες.
Αναδεικνύεται η αντιφατικότητα που χαρακτηρίζει την άµεση και απροκάλυπτη υπαγωγή της επιστήµης και της εκπαίδευσης στις τρέχουσες και απώτερες ανάγκες της κερδοφορίας του ισχυρότερου µονοπωλιακού κεφαλαίου επί κεφαλαιοκρατίας, καθώς και σειρά εκφυλιστικών φαινοµένων στην επιστήµη και στην εκπαίδευση. Έµφαση δίδεται στις καθολικές δηµιουργικές δυνατότητες εντός της επιστήµης και της παιδείας, µε τις οποίες συνδέεται η προοπτική χειραφέτησης και ενοποίησης της ανθρωπότητας.
Εισαγωγή
Βάσει της «Λογικής της Ιστορίας»(Βαζιούλιν 2004), της θεωρητικής και µεθοδολογικής προσέγγισης που πρεσβεύω, η επιστήµη και η παιδεία δεν µπορούν να θεωρούνται ως µορφώµατα αποκοµµένα από την διάρθρωση της κοινωνίας και από το κοινωνικό γίγνεσθαι (βλ. και Bernal). Δεν µπορεί επίσης να εξετάζονται υπό το πρίσµα µονοµερειών, οι οποίες έχουν κατά καιρούς επικρατήσει κατά την διάρκεια του 20ου αι., όπως λ.χ. αυτών που ανάγουν την επιστήµη σε φορµαλισµούς της τυπικής λογικής (όπως στον λογικό θετικισµό, βλ. σχετικά: Carnap, Κράφτ, Πάνου), σε «συµβολικές κατασκευές», είτε σε κοινωνικο-ψυχολογικές συµβάσεις (βλ. π.χ. Kuhn).
Η επιστήµη συνιστά ένα µόρφωµα της κοινωνικής συνείδησης (Πατέλης 1998). Η τελευταία συγκροτείται µέσω µιας διττής αποβλεπτικότητας. Αφενός µεν είναι σχέση νοητικής προσοικείωσης, πρόσκτησης αντικειµένων (συν-ειδέναι), αφετέρου δε, συνιστά συνειδητοποίηση αυτού του υποκειµένου ως υποκειµένου και της σχέσης του µε άλλα υποκείµενα (συν-ειδέναι), µια λειτουργία που προορίζεται για την ρύθµιση των σχέσεων µεταξύ των ανθρώπων ως υποκειµένων.
Προϊούσης της διαδικασίας του καταµερισµού εργασίας εντός του ιστορικού γίγνεσθαι, αυτονοµείται σχετικά η συνδεόµενη µε την σκοποθεσία νοητική προσοικείωση της πραγµατικότητας, το ειδέναι, συστηµατική έκφανση του οποίου σε κοινωνίες µε ανεπτυγµένο και δη, ανταγωνιστικού χαρακτήρα καταµερισµό της εργασίας, είναι η επιστήµη. Η κίνηση αυτή πραγµατοποιείται µέσα από αλλεπάλληλες ποιοτικές, ουσιώδεις και ανατροφοδοτούµενες αναβαθµίσεις των συστηµάτων εµπράγµατης (τεχνολογικής) και ιδεατής (νοητικής) διαµεσολάβησης της (πρωτίστως εργασιακής) σχέσης του ανθρώπου µε τη φύση, αλλά και των σχέσεων µεταξύ των ανθρώπων. Αρχικά η γνώση αποτελεί συνιστώσα (µέσο) της σκοποθεσίας της εργασίας για την λήψη του επιθυµητού αποτελέσµατος. Με την σχετική αυτονόµηση της επιστήµης, σκοπός της τελευταίας γίνεται η διαφόρων επιπέδων γνώση περί του αντικειµένου της. Στην επιστηµονικά συγκροτηµένη τεχνολογία, η εφαρµοσµένες εκδοχές του εκάστοτε διαθέσιµου διεπιστηµονικού κεκτηµένου, χρησιµοποιούνται ως µέσο για την επίτευξη του ζητούµενου κατασκευαστικού σκοπού. Για τους λόγους αυτούς, µαζί µε τα βασικά είδη εργασίας (εργασία για την παραγωγή αγαθών προς κατανάλωση και µέσων και αντικειµένων παραγωγής) διακρίνεται και η εργασία για την προπαρασκευή-κατάρτιση του ανθρώπου ως υποκειµένου της εργασίας, µέσω της παραγωγής, αναπαραγωγής και διάδοσης (επιστηµονικών και µη) γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Αυτή η εργασιακή συνιστώσα της εκπαίδευσης, δηλαδή η εργασία για την παραγωγή και αναπαραγωγή της βασικής παραγωγικής δύναµης του ανθρώπου της εργασίας, φορέα συγκεκριµένων ιδιοτήτωνείναι η ουσιωδέστερη και στρατηγικής εµβέλειας διάσταση της εκπαίδευσης, παράγωγα της οποίας είναι όλες οι υπόλοιπες λειτουργίες της τελευταίας, µε προεξάρχουσα τη λειτουργία της παραγωγής και αναπαραγωγής του υποκειµένου των σχέσεων παραγωγής και του όλου πλέγµατος των κοινωνικών σχέσεων, του υλικού και πνευµατικού πολιτισµού. Απαυτή την εργασιακή συνιστώσα απορρέει και σαυτήν κατατείνει και προσανατολίζεται µε ποικίλους τρόπους η οργανικά συνδεόµενη µε την επιστήµη οργανωµένη εκπαίδευση, η οποία συνιστά «επεξεργασία» ανθρώπων και επεξεργασία γνώσεων, δεξιοτήτων, ικανοτήτων.
Η νοµοτελής ανάπτυξη της επιστήµης και η γνωσιακή συγκυρία.

Η επιστήµη προβάλλει ως συστηµατική παραγωγή αντικειµενικής, τεκµηριωµένης και αληθούς γνώσης περί του µέρους εκείνου του επιστητού που αποτελεί το γνωστικό της αντικείµενο. Η επιστήµη είναι µεν γνωστική σχέση του υποκειµένου προς το αντικείµενο (ειδέναι), η οποία όµως διαµεσολαβείται πάντοτε από κοινωνικά-πολιτισµικά επεξεργασµένα νοητικά είτε και τεχνικά µέσα και τρόπους προσοικείωσης του αντικειµένου, αλλά συµβάλλει και στη συνειδητοποίηση της σχέσης µεταξύ υποκειµένων (ως υποκειµένων της δραστηριότητας που αναπτύσσουν και των σχέσεων που συνάπτουν) και ως εκ τούτου, είναι και µορφή κοινωνικής συνείδησης, η οποία συνδέεται µε τις λοιπές µορφές του κοινωνικού συν-ειδέναι: ηθική, πολιτική, δίκαιο, αισθητική, θρησκεία και φιλοσοφία. Η σύνδεση αυτή της επιστήµης µε τις µορφές του κοινωνικού συν-ειδέναι, είτε ανακύπτει αυθόρµητα, οπότε η συνειδητοποίηση της κοινωνικής θέσης και του ρόλου της επιστήµης και του επιστήµονα λαµβάνει χώρα µε τους όρους της αγοραίας καθηµερινής συνείδησης και του κοινού νου (και τις συνακόλουθες µονοµέρειες, προκαταλήψεις, κ.ο.κ.), είτε αποκαθίσταται συνειδητά, κυρίως µέσω του µεθοδολογικού και φιλοσοφικού αναστοχασµού. Στο βαθµό που η επιστήµη καθίσταται άµεση παραγωγική δύναµη, παρατηρείται διεύρυνση και εµβάθυνση αυτής της διαµεσολάβησης.

Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011

Αυτόνομο, Αυτοοργανούμενο και Αυτοδιαχειριζόμενο Πανεπιστήμιο, τώρα...

πηγή: Αριστερό Βήμα
της Αγγελικής Χρονοπούλου

Η τύχη του απεργοσπάστη...
Για την Ανώτατη Εκπαίδευση η αντίστροφη μέτρηση άρχισε εδώ και καιρό. Σημείο εκκίνησης η “Μπολόνια” και όσα αυτή επιδίωξε επί σειρά ετών με τη λογική του «μαστιγίου και του καρότου». Μαστίγιο οι… δεξαμενές μαθημάτων, οι πιστωτικές μονάδες κ.ά., και καρότο τα ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα που εκποίησαν και εκμαύλισαν συνειδήσεις και προλείαναν το έδαφος για να αντιμετωπίζονται αρχικά ήπια από τους άμεσα ενδιαφερόμενους (την ακαδημαϊκή κοινότητα) τα κυβερνητικά μέτρα, που με όχημα την αποκαλούμενη “διαβούλευση” (και εκπληρώνοντας τις επιταγές του ΔΝΤ και της ΕΕ) επιβάλλονται στα Ανώτατα Τριτοβάθμια Ιδρύματα (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) ενώ δεν έχουν καν θεσμοθετηθεί...
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι: για πόσο καιρό ακόμη η Τριτοβάθμια θα είναι Τριτοβάθμια; Και η απάντηση που διαγράφεται, με βάση τα στοιχεία, είναι πως η τριτοβάθμια εκπαίδευση θα καταλήξει ένα... διευρυμένο Λύκειο.

Σημείο αναγνώρισης 1ο: Τον καιρό που η επιστήμη και η τεχνολογία τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός, στη χώρα μας (και όχι μόνο) μπαίνει βίαια ένας φραγμός και τα Ανώτατα Τριτοβάθμια Ιδρύματα (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) επιβραδύνουν απότομα τον ρυθμό τους: αντί να παράγουν επιστήμη, ο θεσμικός εκπρόσωπος, σε επίπεδο ειδικού γραμματέα, ζητά «να κάψουν το λίπος». Η... ιστορική πλέον δήλωσή του, και σε αργκό μάλιστα, υποδηλώνει και επιβάλλει την απαίτηση να εξαφανιστούν από προσώπου Γης οι διδάσκοντες με βάση το Π.Δ. 407/80. Δηλαδή, σε απλά και κατανοητά ελληνικά, «καίμε λίπος» σημαίνει εξαφανίζουμε ανθρώπους που έτσι κι αλλιώς δούλευαν με επισφαλείς εργασιακές σχέσεις προκειμένου τα Ανώτατα Τριτοβάθμια Ιδρύματα να διαθέτουν δεξαμενές μαθημάτων για να εμπλουτίζονται με νέα γνωστικά αντικείμενα τα Προγράμματα Σπουδών των Τμημάτων κ.ά. Και όλα αυτά και άλλα πολλά σταματούν βίαια...
Αποτέλεσμα; Σε όσα Τμήματα ανακοινώθηκε το ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων του εαρινού εξαμήνου 2010-2011, η φετινή ένδεια επιλογών για τους φοιτητές είναι αυταπόδεικτη. Κατά την άποψή μας, επειδή η κατάσταση δεν προβλέπεται... οικειοθελώς να βελτιωθεί, σύντομα θα τεθεί ζήτημα ισοτιμίας των πτυχίων με το νέο νόμο (αυτόν που θα ψηφιστεί) και με αυτόν που ισχύει μέχρι σήμερα!

Call to Action! Common Knowledge Against Financial Capitalism: 24th-25th-26th of March, 2011

Πηγή:EduFactory
We, the student and precarious workers of Europe and all around the world met in Paris over the weekend of the 11th-13th of February, 2011 to discuss and organize a common network based on our common struggles. Our name is Knowledge Liberation Front, and we’re your crisis!
In fact, over the last few years our movement has assumed Europe as the space of conflicts against the corporatization of the university and precariousness. This meeting in Paris and the revolutionary movements across the Mediterranean allow us to take an important step towards a new Europe against austerity, starting from the revolts in Maghreb.
We are a generation who lives precariousness as a permanent condition: the university is no longer an elevator of upward social mobility but rather a factory of precariousness. Nor is the university a closed community: our struggles for a new welfare, against precarity and for the free circulation of knowledge and people don’t stop at its gates.
Our common network is based on our struggles against the Bologna Process and against the education cuts Europe is using as a response to the crisis.
Since the state and private interests collaborate in the corporatization process of the university, our struggles don’t have the aim of defending the status quo. Governments bail out banks and cut education. We want to make our own university – a university that lives in our experiences of autonomous education, alternative research and free schools. It is a free university, run by students, precarious workers and migrants, a university without borders.
We have created and improved our common claims: free access to the university against increasing fees and costs of education, new welfare and common rights against debt and the financialization of our lives, and for an education based on cooperation against competition and hierarchies.
So we, Knowledge Liberation Front, call for common and transnational days of action on the 24th-25th-26th of March, 2011: against banks, debt system and austerity measures, for free education and free circulation of people and knowledge.

Make actions, make autonomy, make our university:
make capitalism history!

Join the Knowledge Liberation Front:
Fighting and cooperating, this is our Common!

Απελπισμένες οι καθαρίστριες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Πηγή:Θεσσαλικός Ταχυδρόμος
Πάνω από 30 άτομα που εργάζονται σε εργολαβία φύλαξης, συντήρησης,  καθαριότητας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας μαζί με φοιτητές
πραγματοποίησαν χθες παράσταση διαμαρτυρίας στην πρυτανεία, καθώς έχουν να πληρωθούν πολλούς μήνες. Τα περισσότερα παράπονα είχαν καθαρίστριες, οι οποίες ημι-απασχολούνται στο Πανεπιστήμιο ωστόσο με τα ελάχιστα χρήματα που κερδίζουν πρέπει να ζήσουν όλη την οικογένειά τους.
Στα όριά τους έχουν φτάσει οι εργαζόμενοι στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, καθώς σημειώνεται πολύμηνη καθυστέρηση στην καταβολή του μισθού τους.
Παράλληλα, η ανησυχία για το εργασιακό τους μέλλον αυξάνεται από τη στιγμή που το Ίδρυμα αποφάσισε να περικόψει εργολαβίες προκειμένου να μειώσει το κόστος λειτουργίας.
Στην πρόταση αυτή του Πανεπιστημίου ήδη ανταποκρίθηκαν εργολάβοι, γεγονός το οποίο προκάλεσε πανικό σε όλους τους εργαζομένους, καθώς το ενδεχόμενο περικοπής θέσεων ή σύμπτυξη των ωρών εργασίας βρίσκεται πολύ κοντά.
Οι εργαζόμενοι χθες μιλώντας στον αντιπρύτανη κ. Μιχάλη Ζουμπουλάκη επεσήμαναν πως οι εργολάβοι έχουν να πληρωθούν έως και επτά μήνες από το Πανεπιστήμιο και δεν μπορούν να καταβάλλουν τους μισθούς στους υπαλλήλους που απασχολούν.
Η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι απελπιστική, μιας και με ένα μόνο μισθό προσπαθούν να συντηρήσουν τις οικογένειές τους.
Χαρακτηριστικό ήταν το ξέσπασμα μίας καθαρίστριας, η οποία με φωνή που έτρεμε έλεγε πως ο σύζυγός της και η κόρη της είναι άνεργοι και πως η οικογένεια ζει από τα 300 ευρώ που λαμβάνει ως μισθό η ίδια!

Στις 17 Μάρτη φοιτητές και μαθητές στο δρόμο

ΜΕΤΩΠΟ ΑΓΩΝΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ - ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΑΘΗΝΑΣ
Πηγή: Ριζοσπάστης
 Την Πέμπτη 17 Μάρτη φοιτητές, σπουδαστές και μαθητές θα βγουν στο δρόμο. Μετά από κάλεσμα της Εκτελεστικής Γραμματείας του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών (ΜΑΣ) και της Γραμματείας του Συντονιστικού Αγώνα Σχολείων Αθήνας (ΣΑΣΑ) προγραμματίζεται συλλαλητήριο στις 12 η ώρα στην Ομόνοια. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές θα διαδηλώσουν ενάντια στο νόμο - πλαίσιο για το Πανεπιστήμιο ΑΕ, που προωθεί η κυβέρνηση και οι μαθητές, με αιχμή το ζήτημα των συγχωνεύσεων, ενάντια στο σχολείο της «αγοράς».
Η Γραμματεία του ΣΑΣΑ στην ανακοίνωση - κάλεσμα τονίζει: «Να μην κλείσει κανένα σχολείο, κανένας μαθητής δεν περισσεύει». Και περιγράφει: «Οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις σχολείων που προωθεί η κυβέρνηση δίνουν ένα ακόμα χτύπημα στο δικαίωμά μας στη μόρφωση. Το σχολείο της δήθεν "δημιουργικής μάθησης και της ελεύθερης σκέψης", το "νέο" σχολείο είναι ένα ψέμα. Θέλουν να μας στοιβάξουν σε πολυδύναμα σχολεία που θα παράγουν μαζικά, φθηνούς εργαζόμενους. Ενα σχολείο "κομμένο" και "ραμμένο" στα μέτρα των εταιρειών, που θα μπαινοβγαίνουν στα σχολεία μας και θα κάνουν παζάρια με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα διαφοροποιείται ανάλογα με τις ανάγκες που θα έχουν! Θέλουν να μας οδηγήσουν στο να "κυνηγάμε" χορηγούς, ενώ και οι γονείς μας θα πληρώνουν ακόμα περισσότερα για το "καλό του σχολείου"»!
Η Γραμματεία του ΣΑΣΑ καλεί τους μαθητές να παλέψουν για:
  • Κανένα κλείσιμο σχολείου. Καμία συγχώνευση - κατάργηση σχολικής μονάδας.
  • Ούτε ένα ευρώ από την τσέπη των γονιών μας, για τη μόρφωσή μας.
  • Καμιά τάξη πάνω από 20 μαθητές.
  • Ενιαίο Δωδεκάχρονο Υποχρεωτικό Σχολείο, αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν.
  • Δημόσιες δωρεάν επαγγελματικές σχολές και Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση».
Διαρκείς κινητοποιήσεις του ΜΑΣ
Σήμερα στις 11 η ώρα, στο υπουργείο Παιδείας, το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών διοργανώνει κινητοποίηση για τους συμβασιούχους καθηγητές στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Η παράσταση διαμαρτυρίας εντάσσεται σε σειρά κινητοποιήσεων ενάντια στο νέο νόμο πλαίσιο που, μεταξύ άλλων, διευρύνει τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις στους καθηγητές.
Τις προηγούμενες μέρες, οι δυνάμεις του ΜΑΣ διοργάνωσαν κινητοποιήσεις στις πρυτανείες των πανεπιστημίων, με αιχμή την εγκύκλιο που περιορίζει τη δωρεάν διανομή βιβλίων. Τέτοια κινητοποίηση έγινε προχτές στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, όπου οι πρυτανικές αρχές υποστήριξαν πως θα στείλουν κάποια διαμαρτυρία για το θέμα στο υπουργείο αλλά, όπως και να έχει, θα εφαρμόσουν αυτό που λέει ο νόμος. Οι Επιτροπές Αγώνα στη Γεωπονική καλούν, με υπογραφές, σε Γενική Συνέλευση Φοιτητών, για να αποφασίσουν οι φοιτητές τη συμμετοχή τους στο συλλαλητήριο που καλεί το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, ενάντια στο νόμο - πλαίσιο, στις 17 Μάρτη και απαιτούν να αποσυρθεί η εγκύκλιος που περιορίζει τη δωρεάν διανομή συγγραμμάτων. Στη Γεωπονική, ήδη, υπάρχουν μαθήματα όπου οι φοιτητές «καλούνται» να κρατήσουν ...καλές σημειώσεις, αφού δε θα πάρουν όλα τα απαραίτητα βιβλία! Οι Επιτροπές Αγώνα της ΑΣΟΕΕ, από χτες, μαζεύουν υπογραφές για την απόσυρση της εγκυκλίου.
Προχτές, οι δυνάμεις του ΜΑΣ στην Πάτρα έκαναν κινητοποίηση στην πρυτανεία του Πανεπιστημίου. Χαρακτηριστικό είναι πως σε σχολές όπως το Φυσικό της Πάτρας, καλούνται να δώσουν πρόοδο χωρίς ακόμα να έχουν το βιβλίο στα χέρια τους, ενώ σε άλλες κόβονται συγγράμματα από βασικά μαθήματα του αντικειμένου της σχολής.
Παράσταση διαμαρτυρίας στον πρόεδρο του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και πλατιά εξόρμηση πραγματοποίησαν χτες οι επιτροπές αγώνα του ΜΑΣ. Αύριο Σάββατο, στις 12 το μεσημέρι προγραμματίζουν πλατιά εξόρμηση στην πλατεία της Σίνδου, όπου βρίσκεται το ΤΕΙ, προκειμένου να ενημερώσουν το λαό της περιοχής για τις αντιδραστικές αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση.
  • Αύριο Σάββατο, στις 11 π.μ, θα γίνει κοινή συνεδρίαση των Γραμματειών του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών και της Δημοκρατικής Πανεπιστημονικής Κίνησης για την οργάνωση της πάλης ενάντια στο νόμο - πλαίσιο κ.ά.

Ανακοίνωση Συμβασιούχων Βάσει ΠΔ 407/80 του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών

Πηγή: Alfavita
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΩΝ ΒΑΣΕΙ ΠΔ 407/80 ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

Με την έναρξη του εαρινού ακαδημαϊκού εξαμήνου (2010-2011) ανακοινώθηκε στη συντριπτική πλειοψηφία των συμβασιούχων διδασκόντων 407 του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Πατρών ότι δε θα ανανεωθούν οι συμβάσεις ή θα μειωθούν δραστικά οι ώρες διδασκαλίας, λόγω οικονομικών δυσχερειών του Τμήματος. Η εξέλιξη αυτή είναι απόρροια της γενικότερης πολιτικής περικοπών στην Ανώτατη Εκπαίδευση και θεωρούμε πως εντάσσεται στον προσανατολισμό λειτουργίας των ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων με επιχειρηματικούς όρους. Έχει δε σαν παράλληλη συνέπεια τη ραγδαία υποβάθμιση των σπουδών, που αγκαλιάζει όλα τα ΑΕΙ της χώρας, αφού αντίστοιχες παύσεις συμβάσεων έχουν δρομολογηθεί και σε άλλα Πανεπιστήμια και κυρίως, στα περιφερειακά, όπου οι συμβασιούχοι διδάσκοντες αγγίζουν ακόμα και το 70% όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πατρών.
         
Οι συμβασιούχοι διδάσκοντες 407/80 που υπογράφουμε το παρόν κείμενο θεωρούμε ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ τη συγκεκριμένη εξέλιξη, που αντανακλά και αναπαράγει στον πανεπιστημιακό χώρο την πολιτική εργασιακής εξαθλίωσης από πλευράς κυβέρνησης-τρόικας με πρόσχημα την οικονομική κρίση.

Ειδικότερα για την Αρχιτεκτονική εκπαίδευση στη σχολή της Πάτρας, επισημαίνουμε ότι η απομάκρυνση των συμβασιούχων διδασκόντων σηματοδοτεί σημαντική συρρίκνωση και αποστέωση του Προγράμματος Σπουδών, αφού πλήττει το διττό χαρακτήρα του επιστημονικού αντικειμένου, ως συνδυασμού επιστήμης και τέχνης, καθώς τα περισσότερα από τα μαθήματα που κόβονται είναι μαθήματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα.

Πιστεύουμε ότι:
α) ένα Πρόγραμμα Σπουδών δεν μπορεί να διαμορφώνεται στη λογική του «κόψε-ράψε», ανάλογα με τις διαθέσιμες πιστώσεις, ούτε -πολύ περισσότερο- να αλλάζει στα μέσα του ακαδημαϊκού έτους, ανατρέποντας το σχεδιασμό διδασκόντων και φοιτητών. Επισημαίνουμε επίσης τη σοβαρή αντίρρησή μας στην αποστέωση του Προγράμματος Σπουδών της Αρχιτεκτονικής από ζητήματα θεωρίας και των ανθρωπιστικών προσεγγίσεων που της δίνουν υπόσταση.
β) είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη λειτουργία και τη διασφάλιση της ποιότητας σπουδών η καταρχήν ανανέωση όλων των συμβάσεων των διδασκόντων 407, που στηρίζουν για χρόνια ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του διδακτικού και ερευνητικού έργου. και εν συνεχεία η άμεση ένταξη τους στην εκπαιδευτική διαδικασία των Πανεπιστημίων με σταθερή και μόνιμη σχέση εργασίας. 
γ) η υπεράσπιση του αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης αποτελεί για μας καθήκον που συνδέεται με το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο που επιτελούμε.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, ζητάμε:
          α) ο Σύλλογος Διδασκόντων του Πανεπιστημίου Πατρών, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων καθώς και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, να πάρουν θέση, να διεκδικήσουν από την Πρυτανεία και το Υπουργείο Παιδείας τη χορήγηση ΑΜΕΣΑ έκτακτου κονδυλίου, προκειμένου να ανανεωθούν όλες οι συμβάσεις των διδασκόντων και να καλυφθούν όλες οι ανάγκες λειτουργίας του Τμήματος σύμφωνα με τον προγραμματισμό που έγινε στην αρχή του εξαμήνου,
β) το άνοιγμα διαλόγου με συμμετοχή όλων των συμβασιούχων διδασκόντων 407 του ακαδ. έτους 2010-2011, για την ανεύρεση λύσεων για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, αλλά και για μελλοντικά ζητήματα που αφορούν τους συμβασιούχους διδάσκοντες όπως προκύπτουν από το νέο νόμο.

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

Ενημέρωση από πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο 10/3

Πηγή: Indymedia
Στην Αθήνα γύρω στη 1:30 ξεκίνησε η πορεία με σχετικό παλμό και συμμετοχή γύρω στα 400 - 500 άτομα...Το πρώτο μπλοκ ήταν φοιτητικών συλλόγων ΕΜΠ (ΣΕΜΦΕ, Ναυπηγοί και Μεταλλειολόγοι), ακολουθούσαν ένα μπλοκ επαιδευτικών και ένα των "Αγωνιστικών Κινήσεων".

Βασικά συνθήματα που ακούστηκαν: "Φοιτητές και εργάτες εξέγερση μαζί - η χούντα του ΠΑΣΟΚ μπορεί να ανατραπεί", Δεν είμαστε η γενιά της ανεργίας - μ' αγώνες απαντάμε στην υπουργό παιδείας", "Μέχρι τις Βρυξέλλες να ακουστεί καλά - δε θέλουμε ειδίκευση θέλουμε δουλειά", "Θέλουμε δουλειά και όχι ανεργία - κάτω τα χέρια απ' τα πτυχία", 'κάτω τα χέρια από το άσυλο - το άσυλο ανήκει σε όλο το λαό", "Τρακόσιοι μετανάστες έκαναν την αρχή - μη σκύβεις το κεφάλι, πολέμα τους κι εσύ", κ.α.

Η πορεία αφού έφτασε στη Βουλή κινήθηκε προς Προπύλαια και στη συνέχεια πήγε στην Υπατία να εκφράσει τη συμπαράσταση στον αγώνα που έδωσαν οι μετανάστες και την πίστη στη συνέχισή του. Ένας μετανάστης απήυθυνε χαιρετισμό στους αλληλέγγυους φοιτητές για τη συνέχιση των αγώνων σε όλα τα επίπεδα.Λίγο πριν την Υπατία στην Πατησίων διασταυρώθηκε με πορεία των εργαζομένων στη Cosmote όπου υπήρξε ανταλλαγή συνθημάτων και πολύ κσλό κλίμα που απορρέει από την ανάγκη που αναβλύζει για ενότητα όλων όσων πλήγονται από το αδίστακτο καθεστώς της αντεργατικής - αντιεκπαιδευτικής επίθεσης.

Βάσει των δυσκολιών που υπήρξαν για τη διεξαγωγή Γενικών Συνελεύσεων τις προηγούμενες μέρες (κακοκαιρία, προαναγγελία απεργίας των ΜΜΜ χτες, μπλοκ ΠΚΣ - ΔΑΠ - ΠΑΣΠ που τις σαμποτάρανε) η σημερινή κινητοποίηση αν θεωρηθεί ως απαρχή νέων αγώνων του φοιτητικού κινήματος μπορεί να θεωρηθεί σχετικά ικανοποιητική.

Νέες Γενικές Συνελεύσεις από βδομάδα και νέο πανεκπαιδευτικό συλαλητήριο στις 17.

Να ανατρέψουμε τα σχέδια της Διαμαντοπούλου για νέο νόμο πλαίσιο και να συμβάλλουμε στο στόχο της ανατροπής της πολιτικής κυβέρνησης - ΕΕ- ΔΝΤ και της χούντας που έχουν εγκαθιδρύσει. Κάθε συλλογικότητα πρέπει να πάρει θέση και να συμβάλλει σε κάθε κατεύθυνση.


Η κυρία Άννα Διαμαντοπούλου λατρεύει την αγγλική....

Και λέγαν τον Δον Κιχώτη παλαβό!

 Πηγή:ispania.gr 
Εκπαιδευτικό pesle - mesle
Η κυρία Άννα Διαμαντοπούλου λατρεύει την αγγλική. Το 2001 έλεγε ότι πρέπει να γίνει η δεύτερη επίσημη γλώσσα ώστε να αντεπεξέλθουμε στη Βαβέλ της διευρυμένης Ευρώπης. «Δεν θα πάθουν τίποτε αν μάθουν να μιλούν το ίδιο καλά όπως τα ελληνικά και τα αγγλικά». Όταν λοιπόν ανέλαβε τη διάπλαση των ελληνοπαίδων, υποσχέθηκε αύξηση στις ώρες διδασκαλίας των ξένων γλωσσών. Έλεγε ότι στο λύκειο, στο δημόσιο λύκειο, τα παιδιά θα αποκτούν «γλωσσική επάρκεια». Δεν της έφταναν τα αγγλικά που τα ανακοίνωσε ως υποχρεωτικά, είπε ότι θα υπάρχει επιλογή και τρίτης γλώσσας. Πολύ ωραία αυτά, αλλά ποιος θα τη διδάξει την τρίτη γλώσσα όταν δρομολογείται η κατάργηση των ξενόγλωσσων Τμημάτων Φιλολογίας;
Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε την κατάργηση Τμημάτων Φιλολογίας έτσι, en passant, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για τα συγγράμματα. Μελετάται η κατάργηση των γαλλικών, ισπανικών και ιταλικών σπουδών, δηλαδή των ασύμφορων, αντιπαραγωγικών Τμημάτων όπου κάθονται κι ασχολούνται με τον Δον Κιχώτη και τη Μαντάμ Μποβαρί, όπου διυλίζουν τον ρομαντικό στίχο ή ασχολούνται, φευ, με τα τερτίπια της γλώσσας. Όχι τίποτε άλλο, αλλά οι φοιτητές καταλαμβάνουν τα έδρανα για τέσσερα ολόκληρα έτη αντί να ξεπετάξουν το αντικείμενο σε τρία χρονάκια, όπως κάνουν στις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Η ιδέα είναι να συγχωνευτούν σε ένα Τμήμα Λατινογενών Σπουδών. Οι πτυχιούχοι θα τσαλαβουτήσουν σε τρεις πολιτισμούς, σε τρεις γλώσσες, σε τρεις φιλολογίες και μετά θα διοριστούν για να μεταλαμπαδεύσουν την ημιμάθειά τους στα σχολεία, στα δημόσια σχολεία. Οι καθηγητές θα διδάσκουν μία ώρα Γαλλικά, δύο ώρες Ιταλικά και αν υπάρχει τρύπα στο πρόγραμμα θα κάνουν και τα Θρησκευτικά.
Δεν αντιλέγει κανείς, η κυρία Διαμαντοπούλου θα κάνει οικονομία και θα συμμαζέψει την πολυπλόκαμη ανώτατη εκπαίδευση. Στο κάτω κάτω, σε λίγο καιρό όσοι θέλουν να ασχοληθούν με τις αντιπαραγωγικές επιστήμες θα μπορούν να σπουδάσουν στα επίσημα υποκαταστήματα των ξένων πανεπιστημίων και να λάβουν αναγνωρισμένες περγαμηνές. Υπάρχει άραγε άλλη λύση πλην της συγχώνευσης; Υπάρχει, απλώς δεν έχουν κληθεί οι πανεπιστημιακοί να δώσουν την άποψή τους. Στο υπουργείο τα λένε αναμεταξύ τους χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα χρονίζοντα αιτήματα των διδασκόντων. Εδώ και χρόνια υποβάλλεται αίτημα για τον περιορισμό του αριθμού των εισακτέων. Αν αντί για 300 φοιτητές εισέρχονταν 100, δεν θα πετύχαιναν όσοι έχουν βαθμούς κάτω από το δέκα. Η κυρία Διαμαντοπούλου απαντά στον μαξιμαλισμό με την κατάργηση της αυτονομίας των σπουδών. Αν πάντως το μοντέλο της συγχώνευσης θεωρηθεί επιτυχημένο, μπορεί να διευρυνθεί. Να γίνει τμήμα Φυσικογυμναστικής: θα παράγει καθηγητές που θα διδάσκουν τα περί βαρύτητας δίνοντας ταυτόχρονα οδηγίες για το άλμα εις μήκος.
Η υπουργός Παιδείας έχει κρατήσει από την αρχή καχύποπτη στάση απέναντι στους πανεπιστημιακούς. Μια στάση που συμπυκνώνεται στην έκφραση «σε τσάκωσα». Με τα συγγράμματα υπάρχει πράγματι πρόβλημα σπατάλης και ανοργανωσιάς με ενδεχόμενο δόλο. Αντί όμως να γίνεται επίθεση σε ένα νοσηρό σύστημα, θα μπορούσε να γίνει θετική παρέμβαση: να φτιαχτούν βιβλιοθήκες της προκοπής παράλληλα με τις περικοπές στις εκτυπώσεις περιττών βιβλίων. Αντί θετικής πρότασης όμως γινόμαστε μάρτυρες μιας επίδειξης δυναμικών αποφάσεων και επίδειξης νεωτερισμών που σχετίζονται με την ψηφιοποίηση. Εν ολίγοις ο φοιτητής Λατινογενών Σπουδών δεν θα εμβαθύνει σε καμία λογοτεχνία, όμως θα διαθέτει e - book, θα έχει πρόσβαση στο site της σχολής και θα κατεβάζει τις σημειώσεις του στο iPad σε απαράμιλλα greeklish.

Συμβολικό κλείσιμο Πέμπτη και Παρασκευή του ΤΕΙ Κοζάνης από τους φοιτητές

Πηγή:giapraki.gr
Σε συμβολικό κλείσιμο του ΤΕΙ Κοζάνης, προχώρησαν οι σύλλογοι φοιτητών των Σχολων Διοίκησης και Οικονομίας και Τεχνολογικών Εφαρμογών αντιδρώντας στις εξελίξεις στο χώρο της παιδείας και θέτοντας μια σειρά από αιτήματα.

Σε σχετική ανακοίνωση τους τονίζουν πως “σύμφωνα με τις εξελίξεις, που διαδραματίζονται στο χώρο της παιδείας είναι επιτακτική ανάγκη να υψώσουμε το ανάστημα μας απέναντι σε μια κυβέρνηση που σαν στόχο έχει μόνο αριθμούς χωρίς να ενδιαφέρεται για τον ανθρώπινο παράγοντα.
 Βασικός άξονας αποτελεί ο χώρος της παιδείας και ειδικότερα της τροτοβάθμιας εκπαίδευσης η οποία έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές και κακοποιήσεις. Για το λόγο αυτό ζητάμε:
 - Άμεση χρηματοδότηση και οικονομική ενίσχυση των ακαδημαικών ιδρυμάτων.
- Ενίαια ανώτατη εκπαίδευση.
- Δωρεάν σίτιση- στέγαση.
- Σύγχρονες τεχνολογίες στα ιδρύματα και σύγχρονα προγράμματα σπουδών.
- Αυτόνομα μεταπτυχιακά προγράμματα.
- Επαγγελματικά δικαιώματα με άμεση έκδοση τους.
- Δωρεάν συγγράμματα- βιβλία
- Άρτια καταρτισμένο εκπαιδευτικό προσωπικό.
- Σύνδεση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με την αγορά εργασίας”.
 
Πηγή:giapraki.gr
Υπό κατάληψη τα γραφεία διοίκησης του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας 
Σε κατάληψη των γραφείων της Διοίκησης του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, προχώρησε σήμερα 8/3 ο Σύλλογος Εκτάκτων καθηγητών του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, εξαιτίας  των οικονομικών περικοπών και τη δραστική μείωση του προσωπικού σε όλα τα τμήματα του εκπαιδευτικού ιδρύματος.  Την απόφαση έλαβαν την περασμένη Τετάρτη στην διάρκεια  γενικής συνέλευσης του Συλλόγου και όπως δήλωσε ο Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Θεόδωρος Ισπόγλου, εκτός από τις γενικότερες οικονομικές περικοπές, υπάρχει και το ζήτημα της καταβολής των δεδουλευμένων από τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ όπως σημείωσε το μέλλον των υπηρετούντων εκτάκτων καθηγητών διαγράφεται δυσοίωνο, αφού δρομολογείται  η εξάλειψη του θεσμού του εκτάκτου εκπαιδευτικού προσωπικού.
 

Να ηττηθεί η πολιτική του μνημονίου και οι εντολοδόχοι της! Σύλλογος Φοιτητών Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης

Πηγή:Indymedia
Δε θέλω να μου αγχώνεσαι. Κατάληψη θες; ΟΚ! Ρε τι φρούτα βγάζει το Mount Sinai!
 Ψήφισμα
Η ελληνική κοινωνία και η νεολαία βιώνουν μια άνευ προηγουμένου επίθεση σε ότι αφορά την ίδια τους τη ζωή. Η εργασία, η υγεία, η μόρφωση, οι μεταφορές μπαίνουν στο στόχαστρο των διεθνών και ντόπιων αρπακτικών και μετατρέπονται από κεκτημένα δικαιώματα σε προνόμια. Η χώρα μας ζει μια πρωτοφανή κατάσταση, όπου το ΔΝΤ, η ΕΕ και η κυβέρνηση σχεδιάζουν και προχωρούν από κοινού στη δημιουργία μιας ανθρώπινης χωματερής, μιας αποθήκης ανθρώπινης δυστυχίας, ενός τόπου πολύ διαφορετικού από πριν. Η αντιδημοκρατική εκτροπή που φέρνει το μνημόνιο, η καθολική απονομιμοποίηση της κυβέρνησης στα μάτια του λαού, η στάση της κυβέρνησης που χτυπά, τρομοκρατεί, φυλακίζει, προσπαθεί να τσακίσει όποιον αντιδρά δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα.
Από την άλλη βλέπουμε καθημερινά από τους σταθμούς διοδίων και την Κερατέα μέχρι τη μάχη των εργαζομένων και των επιβατών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη και τη μεγαλειώδη απεργία στις 23/2, την κοινωνική οργή να φουντώνει, να στοχοποιεί το πολιτικό σύστημα, να απαιτεί αλλαγή, να μην μπορεί να αναχαιτιστεί παρόλους τους χειρισμούς της κυβέρνησης των δοσίλογων.
Στα πλαίσια αυτά μέλη του ΣΦΙΚ την προηγούμενη Πέμπτη θέλησαν να διαμαρτυρηθούν στην επίσκεψη του Υπουργού Υγείας, Ανδρέα Λοβέρδου, που παρευρέθηκε στην τελετή αδελφοποίησης του ΠΑΓΝΗ με νοσοκομείο της Κύπρου. Απέναντι μας βρήκαμε:
  •  την εξοργιστική στάση των κυβερνητικών εκπροσώπων που έπαιζαν πραγματικά κρυφτούλι όλη τη μέρα
  •  έναν υπουργό που κρυβόταν πίσω από κουρτίνες, που με την αδιάφορη στάση εξόργισε τοπικούς παράγοντες, ανάμεσα στους οποίους και τον δήμαρχο Αρκαλοχωρίου που δεν πήρε καμία δέσμευση για το “ασθμάνων” δημόσιο σύστημα υγείας αλλά και για επαγγελματικά δικαιώματα του έλληνα γιατρού
  •  δυνάμεις της ασφάλειας και διμοιρία των ΜΑΤ που μας χτύπησαν, μας τρομοκράτησαν με προληπτικές εξακριβώσεις στοιχείων, μας προπηλάκισαν.
Φαίνεται έτσι εννοεί τη δημοκρατία ο υπουργός και η κυβέρνηση του.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά με περίσσεια έκπληξη και στενοχώρια είδαμε άρθρο του καθηγητή φαρμακολογίας στο τμήμα μας, κου Αχιλλέα Γραβάνη να μιλά για φοιτητές-τρομοκράτες, για προσωπική και παραδειγματική τιμωρία των φοιτητών που διαμαρτυρήθηκαν, για πανεπιστήμιο όμηρο στα χέρια μειοψηφιών, για φοιτητές που βρίζουν απειλούν και βιοπραγούν. Διατύπωσε μάλιστα και την απίστευτη πρόταση να κλείσει τώρα το πανεπιστήμιο από τις υπεύθυνες αρχές, από το να το κλείσουν 10 επώνυμοι φοιτητές μιας αριστερίστικης γκρούπας που λυμαίνεται το χώρο του πανεπιστημίου.

Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

Νίκη...

πηγή: alterthess.gr

Η λέξη "νίκη" είχε πολύ καιρό να ακουστεί στην ελληνική κοινωνία και την είχαμε όλοι μας πολύ μεγάλη ανάγκη. Η κυβέρνηση αρνείται εδώ και καιρό, όχι μόνο να υποχωρήσει σε οποιαδήποτε από τις επιλογές, αλλά ακόμα και να διαπραγματευτεί με τους δεκάδες εχθρούς που έχει δημιουργήσει, από τους απολυμένους συμβασιούχους ως τους δικηγόρους. Εφαρμόζοντας σε πλήρη έκταση το "δόγμα του σοκ" πόνταρε ακριβώς στην ένταση της επίθεσης που αφήνει την κοινωνία κυριολεκτικά μουδιασμένη: εδώ πέρασε το Μνημόνιο, θα σταματήσουν στην ιδιωτικοποίηση του νερού ή στο τείχος του Έβρου;
Το δόγμα αυτό όμως στηρίζεται ακριβώς στην αίσθηση του αήττητου. Η απεργία πείνας των μεταναστών πιθανά σε άλλη συγκυρία θα κέρδιζε πολύ πιο εύκολα μια νομιμοποίηση κατ' εξαίρεση, όπως έγινε άλλωστε όχι μόνο το 2008, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις προσφύγων. Οι διαστάσεις όμως που πήρε το ζήτημα από τις πρώτες ημέρες καθιστούσε μια υποχώρηση της κυβέρνησης απαγορευτική. Για αυτό και ξεδίπλωσε όλο το νομικό, κατασταλτικό και ιδεολογικό οπλοστάσιο, χρησιμοποιώντας πρακτικές, όπως η απειλή άρσης ασύλου, οι διώξεις των αλληλέγγυων κα, που σπάνια επιστρατεύονται.
Οι 300 όμως, μαζί με το κίνημα αλληλεγγύης στάθηκαν, ενώ η οργανωμένη κοινωνία, μετά το αρχικό μούδιασμα, έδειξε εντυπωσιακά  χαρακτηριστικά αλληλεγγύης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συστράτευση των φορέων της Θεσσαλονίκης, από το Δήμο ως το ΕΚΘ, πολλοί εκ των οποίων ελέγχονται πολιτικά από το κυβερνών κόμμα. Η συντριβή λοιπόν των απεργών δεν ήταν εύκολη υπόθεση και η κυβέρνηση, υπό το βάσιμο φόβο ότι οποιαδήποτε ζημιά στην υγεία απεργών θα δημιουργούσε αλυσιδωτές κοινωνικές αντιδράσεις, αναγκάστηκε να μπει σε διαπραγματεύσεις.

Τι παίζεται σήμερα στα Πανεπιστήμια

Δ. Καλιαμπάκος, Καθηγητής ΕΜΠ
dkal@central.ntua.gr

Η εκπαιδευτική αλλαγή που προωκεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν είναι μια από τις τόσες που έχουν επιχειρηθεί κατά το παρελθόν. Έχει χαρακτηριστικά οριστικής μάχης, για μια μεγάλη ιστορική περίοδο. Αυτό που τη διαφοροποιεί δεν είναι οι επιδιωκόμενοι σκοποί, αυτοί στον ένα ή στον άλλον βαθμό είναι κοινοί με αυτους των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων, αλλά το ότι προωθούνται ενιαία και συνολικά, σε μεγαλύτερο βάθος από ποτέ και κυρίως έχοντας επιλέξει έναν σωστό – απ’ την πλευρά τους – τρόπο για την υλοποίησή τους, σε μια κατάλληλη συγκυρία.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Κύριος στόχος των μέτρων είναι η πλήρης υποταγή των ΑΕΙ στην αγορά με διπλό τρόπο:
Από τη μια πλευρά, κατάργηση της δημόσιας και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης, του τελευταίου ίσως δημόσιου αγαθού, που παραμένει ως τέτοιο, σε σημαντικό βαθμό. Ας σημειωθεί, ότι δεν μιλάμε για σταδιακή εξασθένιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης αλλά για ουσιαστική κατάργησή του με εισαγωγή διδάκτρων για τους φοιτητές, με αντικατάσταση της φοιτητικής μέριμνας από τις ΣΔΙΤ, με την εισαγωγή των φοιτητικών δανείων για την αποπεράτωση των σπουδών, με άρνηση της πολιτείας να καλύπτει το σύνολο της μισθοδοσίας των καθηγητών κ.λπ.
Κι από την άλλη, πλήρης ενσωμάτωση της λειτουργίας των πανεπιστημίων στη λογική της αγοράς με την εισαγωγή ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων λειτουργίας και αξιολόγησης τόσο της διδασκαλίας όσο και της έρευνας. Για λεπτομερέστερη ανάλυση των επιδιωκόμενων αλλαγών, η απόφαση της Συγκλήτου του ΕΜΠ, μαζί με τα συμπληρωματικά κείμενα της εισήγησης, προσφέρει μια σωστή και αναλυτική κριτική των προωθούμενων μέτρων.

Προς... "εύδοξη" κατάργηση των συγγραμμάτων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ

πηγή: Αυγή 
Στεφανάκου Π.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 09/03/2011
 
Με εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας, επανέρχεται το καθεστώς του ενός και μοναδικού συγγράμματος. Καταργούνται τα συγγράμματα για τα μαθήματα-συνθέσεις. Νέα κατά παραγγελίαν έρευνα για την αντικατάσταση του έντυπου βιβλίου από το ηλεκτρονικό. «Όχι», λένε οι φοιτητές.



Στο ένα και μοναδικό σύγγραμμα για κάθε μάθημα ξαναγυρνά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας στέλνοντας τους φοιτητές στην αγορά για να προμηθευτούν τα επιπλέον βιβλία τα οποία είναι απαραίτητα για τις σπουδές τους. Με εγκύκλιο που απέστειλε στα πανεπιστήμια, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας επαναφέρει το αναχρονιστικό καθεστώς του ενός και μοναδικού συγγράμματος το οποίο έχει πολλάκις κατακεραυνώσει ζητώντας από τα τμήματα των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ να κόβουν μόνο ένα σύγγραμμα ανά κεφάλι. Όσοι φοιτητές πήραν παραπάνω συγγράμματα, θα πρέπει να τα επιστρέψουν, διαφορετικά δεν θα μπορούν στο εξής να πάρουν κανένα βιβλίο δωρεάν λόγω διαγραφής τους από το σύστημα ηλεκτρονικής διανομής συγγραμμάτων «Εύδοξος».
Η εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στα πανεπιστήμια και στους φοιτητές και ήδη έχουν ξεκινήσει να εκδηλώνονται κινητοποιήσεις ενάντια στην υπονόμευση της δωρεάν διανομής των απαραίτητων συγγραμμάτων. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας όχι μόνο δεν κάνει πίσω, αλλά για μια ακόμα φορά κατέφυγε σε επικοινωνιακό αντιπερισπασμό πανηγυρίζοντας επειδή μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος «Εύδοξος» έχει μειωθεί ο χρόνος για την παραλαβή των συγγραμμάτων από τους φοιτητές. Επιπλέον, έδωσε στη δημοσιότητα έρευνα από την οποία διαφαίνεται η πρόθεση του υπουργείου Παιδείας να αντικαταστήσει ακόμα και το ένα δωρεάν σύγγραμμα που παρέχει στους φοιτητές από το λεγόμενο ηλεκτρονικό βιβλίο. Κι αυτό παρά τη σαφή δήλωση της πλειοψηφίας των φοιτητών ότι προτιμούν το έντυπο βιβλίο έναντι του ηλεκτρονικού.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την ΕΔΕΤ Α.Ε. σε 2.200 τελειόφοιτους φοιτητές στους οποίους ετέθησαν ερωτήσεις που ήταν σαφώς προσανατολισμένες υπέρ της χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου. Παρά τον προσανατολισμό της έρευνας, το 81,51% των φοιτητών δηλώνει ότι προτιμά το έντυπο βιβλίο από το ηλεκτρονικό, ενώ το 65,90% θεωρεί ότι ένα από τα σημαντικότερα μειονεκτήματα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου είναι ότι κουράζει τον αναγνώστη. Μόλις το 17,74% των φοιτητών δηλώνει ότι δεν γνωρίζει τι είναι ο ηλεκτρονικός αναγνώστης, αλλά είναι ελάχιστο το ποσοστό των ερωτηθέντων (0,71%) που τον έχει χρησιμοποιήσει.
Παρά ταύτα το 62,46% των φοιτητών εμφανίζεται να συμφωνεί με την άποψη ότι μέσα στην επόμενη τριετία όλα τα βιβλία των σπουδών θα είναι ηλεκτρονικά. Σύμφωνα με το 47,17% των ερωτηθέντων το σημαντικότερο πλεονέκτημα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου είναι η άμεση πρόσβαση στα βιβλία.

Σε μια προσπάθεια να φανεί ότι οι φοιτητές δεν χρειάζεται να παίρνουν και να κρατούν έντυπα συγγράμματα εντάσσεται ερώτηση από την οποία προκύπτει η απάντηση ότι το «μόνον το 28% των βιβλίων επαναχρησιμοποιείται μετά την επιτυχή εξέταση στο μάθημα». Ωστόσο, το ποσοστό αυτό είναι αρκετά υψηλό (σε ορισμένες δε ειδικότητες είναι βέβαιο ότι θα ήταν πολύ υψηλότερο) ενώ δεν ερωτήθηκαν οι πτυχιούχοι οι οποίοι εργάζονται στο γνωστικό τους αντικείμενο για το πόσο συχνά ανατρέχουν στα συγγράμματα που έχουν στη βιβλιοθήκη τους.
Το μόνο που εξασφάλισε η έρευνα αυτή για το υπουργείο Παιδείας είναι ότι το 80% των φοιτητών είναι ευχαριστημένο από το σύστημα «Εύδοξος» όσον αφορά στην έγκαιρη διανομή των συγγραμμάτων για το ακαδημαϊκό έτος 2010-11.
Με την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας μεθοδεύεται η επιχείρηση κατάργησης της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων ξεκινώντας από την περικοπή των συμπληρωματικών. Στην εγκύκλιο ορίζεται ότι «οι Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ και τα Ακαδημαϊκά Συμβούλια των ΑΕΑ οφείλουν να περιλαμβάνουν στον συνολικό κατάλογο διδακτικών συγγραμμάτων δύο ή περισσότερες διαζευκτικές επιλογές συγγραμμάτων για κάθε μάθημα, ενώ στην κάθε επιλογή πρέπει να περιλαμβάνεται ένα και μόνο διδακτικό εγχειρίδιο». Οι Γραμματείες που καταχώρησαν στον «Εύδοξο» «περισσότερα του ενός συγγράμματα σε κάθε δυνατή επιλογή», πρέπει να εισέλθουν στο σύστημα και να τα αφαιρέσουν, «προτείνοντας ταυτόχρονα ένα μόνο σύγγραμμα». Οι φοιτητές που «παρέλαβαν συγγράμματα που δεν δικαιούνται θα τα επιστρέφουν». Αν δεν το κάνουν, τότε «δεν θα δύνανται σε επόμενα εξάμηνα να επιλέξουν μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος «Εύδοξος» διδακτικά συγγράμματα»! Με άλλα λόγια αποκλείονται από το σύστημα. Επιπλέον θα υπάρχουν πειθαρχικές διώξεις για τους φοιτητές που έχουν υπερβεί τον ελάχιστο αριθμό εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου.
Τέλος, κανένα σύγγραμμα δεν θα διανέμεται για τα μαθήματα που αποτελούν σύνθεση δύο η περισσότερων αυτοτελών μαθημάτων. Τα προτεινόμενα συγγράμματα γι' αυτά τα μαθήματα οι φοιτητές υποχρεώνονται να τα αγοράζουν από την τσέπη τους.

Κατάληψη πρυτανείας ΑΠΘ & ΠΑΜΑΚ

Πηγή:TVXS
Κατάληψη πραγματοποιούν από το πρωί στις πρυτανείες των δύο πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης, φοιτητές - μέλη του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών.
Οι καταλήψεις ξεκίνησαν στις 8 το πρωί στο κτίριο διοίκησης του ΑΠΘ και στην πρυτανεία του πανεπιστημίου Μακεδονίας, και θα λήξουν το μεσημέρι. Ταυτόχρονα, σε κινητοποιήσεις προχωρούν και οι σπουδαστές του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, οι οποίοι με πρωτοβουλία των Επιτροπών Αγώνα, θα πραγματοποιήσουν συλλαλητήριο στις 12 το μεσημέρι από το άγαλμα Βενιζέλου προς τη γενική γραμματεία Μακεδονίας - Θράκης.
Οι φοιτητές διαμαρτύρονται για το νέο νόμο-πλαίσιο που προωθεί το υπουργείο Παιδείας για μεταρρυθμίσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στις 17 Μαρτίου, ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου, προγραμματίζεται πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο.

Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

Διανόηση: η περίπτωση των ρώσων επαναστατών - δημοκρατών της δεκαετίας του 1860 Δαφέρμος Μ.

Μερικές σημασίες της έννοιας  «διανόηση»

Το πρόβλημα της κοινωνικής ευθύνης της διανόησης άρχισε να συζητιέται  στη Δυτική Ευρώπη μετά το 1898, όταν δημοσιεύτηκε το  «μανιφέστο των διανοουμένων» σε σχέση με την υπόθεση Dreyfus[1]. Ολόκληρες δεκαετίες  οι συζητήσεις στράφηκαν γύρω από τις  αντιλήψεις του A. Γκράμσι περί «παραδοσιακών» και «οργανικών  διανοουμένων», τους  καυστικούς  λόγους   του Ζ.Μπεντά για την  «προδοσία της διανόησης»[2],  ενώ  πρόσφατα  έγιναν αντικείμενο διερεύνησης και οι απόψεις του Π.Μπουρντιέ περί  «συλλογικού διανοουμένου». 
Λιγότερο γνωστή παραμένει στην Δυτική Ευρώπη η συζήτηση για τη  διανόηση στο δεύτερο ήμισυ του 19ου – αρχές του 20ου  αιώνα στη Ρωσία. Η έννοια της στρατευμένης διανόησης έγινε αντικείμενο διερεύνησης στη Ρωσία σε μια περίοδο που ο μαρξισμός ήταν ακόμη άγνωστος και το εργατικό κίνημα και οι μπολσεβίκοι δεν είχαν εμφανιστεί. Εδώ θα επιχειρήσουμε  να αναλύσουμε τον τρόπο κατανόησης της στρατευμένης   διανόησης  από τους επαναστάτες  δημοκράτες  της δεκαετίας του 1860 (Τσερνισέφσκι, Ντομπρολιούμποφ, Πίσαρεφ, κ.α.).
Αρχικά θα ήταν σκόπιμο να  κάνουμε ορισμένες εισαγωγικές  παρατηρήσεις σχετικά με την έννοια «διανόηση». Διανοούμαι σημαίνει, πρώτα απ’ όλα, σκέπτομαι, αναστοχάζομαι, κρίνω. Αν πάρουμε την έννοια διανόηση με το ευρύτερο νόημα της λέξης, τότε μπορούμε να φτάσουμε στο συμπέρασμα  ότι όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι, στον ένα ή στον άλλο βαθμό, είναι διανοούμενοι[3].
 Σύμφωνα με την μαρξιστική θεωρία η  νόηση ως  λειτουργία του εγκεφάλου  είναι η  διαδικασία αντανάκλασης μέσω  εννοιών, κατηγοριών, κρίσεων των ουσιωδών χαρακτηριστικών,  των εσωτερικών σχέσεων και νόμων ανάπτυξης  της αντικειμενικής πραγματικότητας.  Η εν λόγω ικανότητα αναπτύσσεται ως πτυχή της συλλογικής, εργασιακής   δραστηριότητας του ανθρώπου, του πρακτικού  μετασχηματισμού της φύσης, που θα ήταν αδύνατος δίχως τη συνειδητή χρησιμοποίηση  των ιδιοτήτων και των νόμων κίνησης των υλικών αντικειμένων. Δεν είναι τυχαίο  ότι οι πρώτες εμβρυακές  μορφές νόησης (διαδικασίες ανάλυσης, σύνθεσης, ταξινόμησης, κλπ) που εμφανίστηκαν στα ανώτερα θηλαστικά (βλ. πειράματα του W.Kohler για την διάνοια στους πιθήκους[4]) σχετίζονται με την σποραδική, άτακτη χρησιμοποίηση και κατασκευή εργαλείων και  τεχνικών μέσων για την εξάσκηση διαμεσολαβημένης επίδρασης προς την περιβάλλουσα  φύση και την πρόσκτηση των  φυσικών αντικειμένων, τα οποία  ικανοποιούν τις βιολογικές ανάγκες τους. Οι πρώτες μορφές διάνοιας που εμφανίστηκαν  στις ανώτερες βαθμίδες της βιολογικής εξέλιξης των ανώτερων θηλαστικών αναπτύσσονται ολόπλευρα κατά την ιστορική ανάπτυξη της ανθρωπότητας.
Σύμφωνα  με την ανθρωπιστική παράδοση της πρώιμης  αστικής Φιλοσοφίας και ιδιαίτερα του Διαφωτισμού η ανάπτυξη της νόησης δεν αποτελεί μονοπώλιο κάποιας αριστοκρατίας του πνεύματος. Αντιθέτως, κάθε άνθρωπος διαθέτει την ικανότητα -  κάτω από ορισμένες ιστορικές και παιδαγωγικές προϋποθέσεις -  να κατακτήσει τις ανώτερες βαθμίδες του πολιτισμού.
Ο όρος διανόηση έχει μια  δεύτερη σημασία, όταν γίνεται λόγος για το κοινωνικό στρώμα  που απασχολείται κατεξοχήν με τη διανοητική εργασία.  Η δεύτερη σημασία του όρου διανόηση αναφέρεται στην συστηματική επαγγελματική ενασχόληση ενός κοινωνικού στρώματος  στη σφαίρα της πνευματικής παραγωγής, της δημιουργίας και της διάδοσης πολιτισμικών προϊόντων[5]. Ιστορικά,  η εμφάνιση του στρώματος αυτού πραγματοποιήθηκε  την εποχή της αποσύνθεσης του πρωτόγονου κοινοτικού συστήματος και  της εμφάνισης της ταξικής κοινωνίας, ενώ η διαμόρφωσή του συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια της μέχρι τώρα  ιστορίας της ανθρωπότητας.
Κατά την περίοδο της πρωταρχικής του  εμφάνισης αυτό το κοινωνικό στρώμα  ανέλαβε  τη λειτουργία της  συστηματικής παρατήρησης των φυσικών φαινομένων, της κωδικοποίησης των συσσωρευμένων γνώσεων και της εξασφάλισης της μεταβίβασής  τους στις επόμενες γενιές[6]. Το προνόμιο της ενασχόλησης στη σφαίρα της πνευματικής παραγωγής εξασφαλιζόταν εξαιτίας του ότι η πλειοψηφία των ατόμων ήταν  απασχολημένη στη σφαίρα της παραγωγής υλικών αγαθών. Η συσσώρευση υπερπροιόντος, δηλαδή η συγκέντρωση  υλικών αγαθών πάνω από την ελάχιστη  ποσότητα που ήταν απαραίτητη για την βιολογική επιβίωση της κοινότητας, αποτελούσε αναγκαία προϋπόθεση για την εμφάνιση μιας ιδιαίτερης ομάδας ανθρώπων, οι οποίοι ασχολούνταν με τη διευθέτηση των κοινών υποθέσεων της κοινότητας και τη μελέτη των φυσικών φαινομένων.   Αυτή την περίοδο η οργάνωση και η διοίκηση της κοινότητας,   η παρατήρηση των φυσικών φαινομένων και οι πρώτες μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας, μόλις άρχισαν να διαφοροποιούνται από την  εργασιακή πρακτική. 
Ευθύς εξαρχής διαφαίνεται η αντιφατικότητα στην κοινωνική θέση και τον κοινωνικό ρόλο της ομάδας των ατόμων που ασχολούνται με την πνευματική εργασία. Αυτή η κοινωνική  ομάδα είχε προνομιακό χαρακτήρα και τα μέλη της απέκτησαν τη δυνατότητα πνευματικής αυτοανάπτυξης, ενώ η πλειοψηφία του πληθυσμού αναλισκόταν  σε εξοντωτική, χειρωνακτική εργασία  και  ευρισκόταν   σε  άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Βέβαια, η ομάδα των ατόμων που αποσπάστηκε από τη σφαίρα της υλικής παραγωγής συνέβαλε  ουσιαστικά στην γρήγορη πολιτισμική ανάπτυξη της ανθρωπότητας. Όμως, στα ανταγωνιστικά στάδια της ιστορικής ανάπτυξης το μεγαλύτερο μέρος των λαϊκών μαζών παρέμενε  αποξενωμένο  από τη διαδικασία της πνευματικής παραγωγής και τις πνευματικές και υλικές  κατακτήσεις της κοινωνίας.
Μέχρι και τον 19ο αιώνα οι περισσότεροι άνθρωποι των «Γραμμάτων και των Τεχνών» ήταν άμεσα εξαρτημένοι από τους μεγιστάνες της εξουσίας και του πλούτου,  μετατρεπόταν αναπόφευκτα σε κόλακες,  υμνολογώντας τους «προστάτες» τους και αποκρύπτοντας τις φαυλότητες και τη διαφθορά τους. Ακόμα και  μεγάλοι διαφωτιστές όπως ο Βολταίρος, που καταπολεμούσε την τυραννία και τον φανατισμό, είναι γνωστό ότι είχε συμφεροντολογικές συναλλαγές  με τον Φρειδερίκο της Πρωσίας, στον οποίο και έπλεκε χαμερπή εγκώμια[7].   Υπήρχαν βέβαια και φωτεινές εξαιρέσεις πνευματικών ανθρώπων που  αντιτάχθηκαν στη κολακεία και στις μυθοπλασίες  των ποιητών και των συγγραφέων της εποχής τους (Λουκιανός[8], V.Spinoza, κ.α.)
Το πρόβλημα της διανόησης τέθηκε με νέους όρους την εποχή της κυριαρχίας του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, της  μετατροπής της επιστήμης σε άμεση παραγωγική δύναμη και της  υποταγής της διανοητικής εργασίας στην παραγωγή υπεραξίας. Στην περίοδο αυτή οξύνθηκαν οι εσωτερικές διαφοροποιήσεις και αντιθέσεις στο εσωτερικό του διαταξικού στρώματος της διανόησης, και στις σχέσεις του με τα άλλα κοινωνικά στρώματα και τάξεις. Η τάση προλεταριοποίησης της διανοητικής εργασίας συνυπάρχει με την τάση προσχώρησης  σημαντικού μέρους της διανόησης στην αστική τάξη. 
Η διανόηση με την τρίτη σημασία του όρου δεν είναι απλώς οι σκεπτόμενοι άνθρωποι, ούτε η επαγγελματική ομάδα των ατόμων που έχουν ανώτατη μόρφωση και ασχολούνται  με την πνευματική εργασία.  Η «ιντελιγκέντσια»[9]  δεν ταυτίζεται με τους «intellectuals».  Η ιντελιγκέντσια  είναι η ομάδα  μορφωμένων ατόμων που ασκούν αδυσώπητη κριτική στην  κοινωνική αδικία, στην εκμετάλλευση, στην καταρράκωση της ανθρώπινης προσωπικότητας, ακολουθούν   επαναστατική στάση ζωής και  με το θεωρητικό και πρακτικό έργο τους  στρατεύονται συνειδητά στην υπόθεση   της προοδευτικής ανάπτυξη της ανθρωπότητας. Η στρατευμένη διανόηση διαμορφώνεται ως αποτέλεσμα  μιας  συνειδητής κοινωνικής επιλογής: της υποστήριξης των «ταπεινών και καταφρονεμένων» και της σύγκρουσης με την  αυθαιρεσία και τη διαφθορά της αστικής εξουσίας. 

Στις «Ιστορικές Επιστολές» του ο P.Lavrov διατύπωσε την άποψη ότι  η τέχνη και η επιστήμη από μόνες τους δεν εξασφαλίζουν αυτόματα την κοινωνική πρόοδο. Ο καλλιτέχνης και ο επιστήμονας μπορεί να συμβάλει στην προοδευτική ανάπτυξη της ανθρωπότητας μόνο στο βαθμό που αφιερώνει τις δυνάμεις του για την διάδοση και στην εφαρμογή των αποκτημένων γνώσεων[10].  Κατά τον P.Lavrov  ταλαντούχοι επιστήμονες και καλλιτέχνες  μπορεί να βρεθούν εκτός της πορείας της προοδευτικής ανάπτυξης της ανθρωπότητας,  αν παραμείνουν αδιάφοροι στην κοινωνική αδικία, εγκλωβιστούν στη στενή σφαίρα της επαγγελματικής τους ενασχόλησης, και αποξενωθούν από την κοινωνική  πραγματικότητα που τους περιβάλλει.

Η τρίτη σημασία του όρου διανόηση (ιντελιγκέντσια) εμφανίστηκε στην Ρωσία το δεύτερο ήμισυ του 19ου  αιώνα[11]. Το γίγνεσθαι της  στρατευμένης διανόησης  συνδέεται με την διαμόρφωση των ιστορικών προϋποθέσεων   για την  υπέρβαση της αντίθεσης  πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας. Δεν είναι τυχαίο ότι την  ιστορική περίοδο κατά την οποία εμφανίστηκε η  στρατευμένη διανόηση  οξύνθηκαν οι εσωτερικές αντιθέσεις της αστικής κοινωνίας, δημιουργήθηκαν  συνθήκες για την δραστηριοποίηση των λαϊκών μαζών και  την ενεργή  συμμετοχή τους στα  ιστορικά  δρώμενα,  και διαμορφώθηκαν οι ιστορικές προϋποθέσεις για  την επαναστατική ανατροπή της κεφαλαιοκρατίας.

Η ιντελιγκέντσια και η ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία
Ο Λένιν διέκρινε τρία στάδια ανάπτυξης του επαναστατικό κίνημα της Ρωσίας[12] σε συνάρτηση με την κοινωνική ομάδα που  πρωταγωνιστούσε: στο πρώτο στάδιο πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν ευπατρίδες. Σ’ αυτό το στάδιο αναπτύχθηκε το κίνημα των «δεκεμβριστών» και ξεκίνησε η διαφωτιστική δραστηριότητα του Χέρτσεν. Κατά το δεύτερο στάδιο  κατευθυντήρια  δύναμη του κινήματος έγιναν οι επαναστάτες «Ραζνοτσίντσι». Ο Λένιν διαχώρισε δυο περιόδους στα πλαίσια αυτού του σταδίου:  η πρώτη  περίοδος σημαδεύτηκε από τους αγώνες του Τσερνισέφσκι και των συντρόφων του, ενώ  η δεύτερη περίοδος χαρακτηρίστηκε  από τη δράση των  ναρόντικων. Στο τρίτο στάδιο η εργατική τάξη έγινε κατευθυντήρια κοινωνική δύναμη του επαναστατικού κινήματος και εμφανίστηκε το  πολιτικό κόμμα που εξέφρασε  τα συμφέροντά της.