Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Μαθήματα αστικού σχεδιασμού από τον επιχειρηματία Ιάσονα Τσάκωνα…

πηγή: Αριστερή Κίνηση Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ/ Ακα-Εαακ

Δυστυχώς δεν πρόκειται για κανενός είδους αστείου. Όπως σε κάθε χειμερινό εξάμηνο, έτσι και τη φετινή ακαδημαϊκή χρόνια διεξήχθη το μάθημα του αστικού σχεδιασμού (σύνθεση 9), με επικεφαλής, στο ένα από τα δύο τμήματα, τον Ανδρέα Κούρκουλα. Με την διαφορά όμως ότι το τμήμα του είναι ενταγμένο στο επιχειρηματικό πλάνο «ΚM research projects» της εταιρείας «oliaros». Αναλυτικότερα, ο Κούρκουλας, μέσω της Σύνθεσης 9, συμμετέχει σε ένα διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα με την επωνυμία «Αθήνα, Πόλη Μεταναστών/ Αρχιτεκτονική Ενοποίησης» υπό την εποπτεία της EPFL (Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λοζάνης) και του LAPA (Εργαστήριο Αρχιτεκτονικής Παραγωγής) με τον καθηγητή Harry Gugger [«σοφό αλλοδαπό» αρχιτέκτονα της ανάπτυξης για το έργο του στο Μπαχρέιν] και χαίρει της «υπερήφανης στήριξης» της oliaros.
‘’Ως μέρος της πρωτοβουλίας των Ερευνητικών Έργων στην περιοχή ΚΜ, με τα οποία στοχεύει να εισαγάγει μια πιο μελετημένη προσέγγιση όσον αφορά το μέλλον του Κεραμεικού-Μεταξουργείου (ΚΜ) και του κέντρου των Αθηνών, η OLIAROS με χαρά υποστηρίζει το ερευνητικό έργο «Αθήνα, Πόλη Μεταναστών/ Αρχιτεκτονική Ενοποίησης». Το «Αθήνα, Πόλη Μεταναστών/ Αρχιτεκτονική Ενοποίησης» είναι ένα νέο ερευνητικό έργο υπό την εποπτεία της EPFL […] και του LAPA […] με τον καθηγητή Harry Gugger σε συνεργασία με το Ε.Μ.Π. […] και τον καθηγητή Ανδρέα Κούρκουλα.’’ [1]

Oliaros:
Ανώνυμη Εταιρεία Επένδυσης Ακίνητης Περιουσίας (Α.Ε.Ε.Α.Π.) που διαχειρίζεται ένα fund που συνέστησε το 2006 ο Τσάκωνας και ελέγχεται από την Κεντρική τράπεζα Κύπρου. Δηλαδή η μετοχή της διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο Κύπρου, το μεγαλύτερο πλυντήριο μαύρου χρήματος στην Ευρώπη. Η εν λόγω εταιρεία είναι υπεύθυνη για την οικοπεδοποίηση της Αντιπάρου και την κατασκευή στο νησί μιας σειράς από βίλες όπως και δυο ξενοδοχείων, ενώ τώρα επενδύει  100 εκατομμύρια ευρώ για την ανάπλαση του Κεραμικού – Μεταξουργείου (ΚΜ), όπου ήδη διαθέτει τουλάχιστον 65 ακίνητα.
Αυτός ο αγαθός, σοφός ευεργέτης Ιάσων Τσάκωνας γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους ως «king Jason» (φέρεται ειπών ο καλλιτέχνης Κακανιάς), έχει ανδρωθεί επιχειρηματικά στο Αζερμπαϊτζάν την εποχή του εμφυλίου πολέμου και κρύβεται πίσω από στημένες επιτροπές κατοίκων και art projects στο ΚΜ που σκοπό έχουν (όπως άλλωστε και η φιλία – συνεργασία του με τον Κουρκουλα) να διαμορφώσουν κλίμα και να ασκήσουν πίεση στην δημοτική αρχή και στο ΥΠΕΚΑ, ώστε να ενταχθούν τα επιχειρηματικά του σχέδια στα διάφορα προγράμματα ανάπλασης της Αθήνας (Αθηνά – Αττική 2014, Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας 2020, προγραμμα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης Jessica κ.ά.). Είναι αυτός που πριν από λίγα χρόνια στα πλαίσια της πρώτης Μπιενάλε στην Αθήνα είχε κατηγορηθεί ότι για να φέρει εις πέρας το project Remap, είχε εκτοπίσει εν μια νυχτί τους κατοίκους των κτιρίων.
Η αγαστή συνεργασία Τσάκωνα-Κούρκουλα, αλλά και η «άγνοια» της Σχολής άρχισαν να αποκαλύπτονται ύστερα από εκδήλωση στο μουσείο Μπενάκη, στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: «Αθήνα σε κρίση». Εκεί συμμετείχαν παράγοντες υπουργείων και κυβερνητικών φορέων, πολλοί αρχιτέκτονες που εμπλέκονται στα σχέδια της κυβέρνησης για την «αναβάθμιση» του Αθηναϊκού κέντρου (άλλωστε το Αθήνα – Αττική 2014 επείγει και χρειάζονται άμεσα επενδυτές), η τσακωνιάτικη  κουστωδία των Ελβετών και Μαγνησίων υπαλλήλων–«καθηγητών», πλήθος θιασωτών του νεοφιλελευθερισμού-«υπαλλήλων» των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων, όπως ο Στ. Μάνος και ο δημοσιογράφος Μπ. Παπαδημητρίου και φυσικά ο ηθικός αυτουργός king Jason[2].
Το κερασάκι στην τούρτα κάθισε την προηγούμενη Πέμπτη 10 Μαρτίου, στην παρουσίαση των εργασιών της Σύνθεσης 9. Παρών φυσικά ήταν και ο Τσάκωνας μαζί με τους υπάλληλους του από το Βόλο ως μέλη της επιτροπης διορθώσεων (μάλλον ο Κούρκουλας μπέρδεψε τις διορθώσεις με τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και εκτέθηκε ανεπανόρθωτα). Από εκείνη την ημέρα ο εξής διάλογος μονοπωλεί τα πηγαδάκια των φοιτητών της αρχιτεκτονικής:
Κούρκουλας: Jason, έλα από εδώ να δεις την δουλειά των παιδιών, ίσως σε ενδιαφέρει!
Μετά από λίγη ώρα στοχασμού ο king Jason  κάνει την εξής παρατήρηση που πραγματικά άλλαξε οριστικά την αρχιτεκτονική αντίληψη των φοιτητών και έθεσε νέους άξονες προβληματισμού πάνω στην εργασία τους: Το κόστος υλοποίησης της ιδέας σας είναι τεράστιο… (και μετά από ένα σύντομο σεμινάριο μακροοικονομίας, σχέσης κόστους-κέρδους κλπ, βγάζει το συμπέρασμα) δεν θα υλοποιηθεί ποτέ!!
Είναι προφανές, για όποιον δεν κρύβεται πίσω απ΄το δάκτυλό του, ότι ο Κούρκουλας  έχει προσαρμόσει τη Σύνθεση 9 (και πιθανότατα και την Σύνθεση 6 του τρέχοντος εξαμήνου, που γίνεται…πού αλλού; Στον Κεραμεικό) στις ανάγκες των  επενδυτικών πλάνων της Oliaros η οποία, με τους επενδυτές ανήσυχους και το σχέδιο στη «now or never» φάση του, παίζει το τελευταίο της χαρτί αξιοποιώντας τη σφραγίδα ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος που χαίρει καθολικής εκτίμησης από την ελληνική κοινωνία, προκειμένου να ασκήσει πίεση στην πολιτεία και να εντάξει τα πλάνα του κάτω από διάφορα αναπτυξιακά προγράμματα.
Η συνεργασία αυτή αποτελεί το πιο υλικό παράδειγμα των στόχων της πάγιας στρατηγικής για την αναδιάρθρωση του πανεπιστημίου (που θέλει να φέρει και το νομοσχέδιο της Διαμαντοπούλου) και δεν είναι άλλη απ΄τη βίαιη προσαρμογή του πανεπιστημίου στις ανάγκες της αγοράς. Η κολεγιοποίηση των ανώτατων ιδρυμάτων είναι γι’ αυτούς αναγκαία, για να μπορέσει να παράγει τους προλεταριοποιημένους πνευματικούς εργαζόμενους του νέου καταμερισμού εργασίας της μισής δουλειάς, μισού μισθού, μισής ζωής.
Επίσης, επιβεβαιώνεται πως σε αυτό το δρόμο, έχει με το μέρος της και τους καθηγητές πού ενώ χθες κοιμόντουσαν στο «σάπιο» γι αυτούς ελληνικό πανεπιστήμιο,  σήμερα ξύπνησαν μπροστάρηδες στον αγώνα της «αναβάθμισης», δηλαδή πιο απλά της νεοφιλελεύθερης προσαρμογής του. Είναι όλοι αυτοί που όλο το προηγούμενο διάστημα αντιπαρέθεταν στους αγώνες των φοιτητών την ομαλή ροή των σπουδών, για να μπορούν έτσι από τη θέση των «εγγυητών της ποιότητας» να αναζητούν ένα …νέο πανεπιστήμιο. Το μόνο, όμως, που επεδίωκαν ήταν η διασφάλιση των όρων αξιολόγησης και η διαμόρφωση του εδάφους για το νέο πανεπιστήμιο της Διαμαντοπούλου. Γι αυτό και δεν είναι τυχαία, η με πάθος υπεράσπιση αυτής της αντίληψης από της πολιτικές νεολαίες που έχουν ταχθεί πλήρως με την νεοφιλεύθερη αναδιάρθρωση.
Εμείς, όμως, οφείλουμε να υπερασπιστούμε τις πάγιες αρχές λειτουργίας του δημόσιου και δωρεάν πανεπιστημίου, αυτού δηλαδή που ζυμώθηκε μέσα από τους λαϊκούς αγώνες και έγινε σημείο αναφοράς τους. Δεν θα επιτρέψουμε την κατάλυση του ασύλου που εκφράζεται μέσα από την επιβολή οποιουδήποτε εξωπανεπιστημιακού παράγοντα πάνω στην εκπαιδευτική διαδικασία και παραγράφει τα κεκτημένα συλλογικών αποφάσεων φοιτητών, καθηγητών και εργαζομένων. Τα συλλογικά όργανα και η ενεργητική εμπλοκή σε αυτά, είναι που καθορίζουν και διασφαλίζουν το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτή η διαδικασία είναι που κατέστησε το δημόσιο πανεπιστήμιο ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας και όχι υπομόχλιο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Με αυτά τα δεδομένα εμείς λέμε πως: Ο Κούρκουλας κατίσχυσε τα συλλογικά όργανα του πανεπιστημίου και αγνόησε τις αποφάσεις τους για να προωθήσει τα συμφέροντα του king Jason. Από τη θέση του καθηγητή (δηλαδή της “διανόησης αυτού του τόπου”), σε μια περίοδο που ο λαός σέρνεται από τον οικονομικό εξαναγκασμό των funds και τη πολιτική του μνημονίου, αντιλαμβάνεται ως ρόλο του την εκπροσώπηση των ληστρικών κεφαλαίων του Τσάκωνα και της oliaros, που με γνώμωνα την επέκταση της κερδοφορίας τους στήνουν ένα σύμπλεγμα πιέσεων προς την πολιτεία (από στημένες επιτροπές κατοίκων, έως καλλιτεχνικά δρώμενα και ερευνητικά σε παν/μα) προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι κατευθύνσεις και οι στόχοι των επιχειρηματικών τους συμφερόντων.
Ως φοιτητές οφείλουμε να έχουμε τοποθέτηση πάνω σε αυτά τα ζητήματα που θίγουν στον πυρήνα του τον χαρακτήρα του πανεπιστημίου. Δεν είναι δυνατόν να δείχνουμε ανοχή σε τέτοια φαινόμενα, είτε κάνοντας τα στραβά μάτια , είτε βλέποντας αυτά τα …projects ως τρόπους ατομικής ανέλιξης και χάραξης καριέρας. Πρέπει ο φοιτητικός σύλλογος να πάρει θέση επί του ζητήματος και να υποχρεώσει την σχολή να συγκαλέσει άμεσα γενική συνέλευση τμήματος που θα καταδικάζει την επιχειρηματική συνεργασία του Ανδρέα Κούρκουλα στις πλάτες της Σχολής.
Αριστερή Κίνηση Αρχιτεκτονικής – Ε.Α.Α.Κ.

Σύνδεσμοι (ενδεικτικά):

[2] Από τον ιστότοπο http://www.oliarosblog.com/?lang=gr&p=202: «Το συμπόσιο είναι μέρος του προγράμματος έρευνας του EPFL LAPA ‘Athens City of Immigrants/Architecture of Integration” την οποία υποστηρίζει η OLIAROS, ως μέρος της πρωτοβουλίας μας “KM Research Project”s.»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου