Αναρτούμε συνοπτικό χρονολόγιο αντιστασιακών ενεργειών κατά τη διάρκεια της χούντας, πηγή έμπνευσης της νεολαίας για τους αγώνες που έρχονται.
Πηγή: IOΣ της Κυριακής
Τριάντα χρόνια μετά το πραξικόπημα του ’67, ακόμα και μια απλή καταγραφή της Αντίστασης στη χούντα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Ανάμεσα στον ομιχλώδη μύθο που καλλιεργήθηκε από τα ΜΜΕ και τις επίσημες κομματικές ιστορίες της μεταπολίτευσης από την μια και τις συνεχιζόμενες μέχρι τις μέρες μας αναφορές στο “τρομοκρατικό παρελθόν” παλιών αντιστασιακών από τους επιγόνους του Μάλλιου και τους σύγχρονους τρομολάγνους σεναριογράφους των δεξιών -συνήθως- ΜΜΕ, η ιστορία των οργανώσεων, των ομάδων και των μεμονωμένων ατόμων που επέλεξαν την ενεργητική αντίσταση στο καθεστώς της Ελλάδος των Ελλήνων Χριστιανών παραμένει ακόμα άγραφη.
Πράγμα καθόλου περίεργο, βέβαια, τη στιγμή που ουδείς ιστορικός έχει μπει μέχρι στιγμής στον κόπο ν’ ασχοληθεί σοβαρά με οποιαδήποτε πτυχή της χουντικής επταετίας – πόσο μάλλον με την (αντικειμενικά) λιγότερο διαφανή υπόθεση της περιόδου…
Ευνόητες λοιπόν οι δυσκολίες που παρουσίασε η σύνταξη τούτου του συνοπτικού χρονολόγιου – αναπόφευκτα ελλιπούς, παρόλο που καταβάλαμε κάθε προσπάθεια για να είναι όσο γίνεται ακριβέστερο και λιγότερο επιλεκτικό. Αναγκαίες επίσης οι βιβλιογραφικές διευκρινίσεις και η αξιολόγηση των πηγών απ’ τις οποίες αντλήσαμε τα στοιχεία μας.
Οι εφημερίδες της εποχής, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια μέχρι την κατάργηση της προληπτικής λογοκρισίας τον Οκτώβριο του 1969, ελάχιστα βοηθούν στη συλλογή συγκεκριμένων στοιχείων: σποραδικές και άκρως επιλεκτικές ειδήσεις που αντικατοπτρίζουν περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο το αλαλούμ της στρατιωτικής νοοτροπίας και τάξης πραγμάτων, καθώς είναι δυσδιάκριτο ν’ αντιληφθεί κανείς ακόμα και τα κριτήρια βάσει των οποίων κάποιες ειδήσεις ( για δίκες “αναρχοκομμουνιστών τρομοκρατών” λ.χ. ή για κάποιες δυναμικές ενέργειες της αντίστασης που είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολιτών) άλλοτε επιτρέπεται να δημοσιευτούν κι άλλοτε όχι. Χρησιμοποιήσαμε τον καθεστωτικό “Ελεύθερο Κόσμο” του 1967-68, το “Έθνος” του 1967-69 και το “Βήμα” του 1970.
Αντίθετα, αρκετά διαφωτιστικές -και, κατά κανόνα, εξαιρετικά συγκεκριμένες- είναι οι πληροφορίες που την ίδια περίοδο περιέχονται στον παράνομο αντιστασιακό τύπο, κυρίως του ΠΑΜ και των θυγατρικών του οργανώσεων (“Νέα Ελλάδα”, “Αυγή”, “Θούριος”, κλπ), παρά τις ευνόητες δυσκολίες που υπήρχαν στη συγκέντρωση, επαλήθευση και δημοσίευση του υλικού.
Μια καλή (αν και όχι πλήρης) έκδοση αυτών των εντύπων σε φυσικό μέγεθος έγινε το 1974, με πρόλογο του Στρατή Τσίρκα (“Αρχείο παράνομου αντιστασιακού εντύπου”, έκδοση ΚΚΕ Εσωτερικού). Αρκετά λεπτομερείς είναι και οι χρονολογικοί πίνακες που δημοσιεύονται στα τεύχη της παράνομης “Κομμουνιστικής Επιθεώρησης” του ίδιου πολιτικού φορέα, μεταξύ 1972 και 1974.
Οι μεταπολιτευτικές εκδόσεις πολιτικών οργανώσεων και κομμάτων με θέμα την αντίσταση ούτε πολλές είναι ούτε πάντοτε ιδιαίτερα διαφωτιστικές. Ξεχωρίζουμε το “Λεύκωμα του Ρήγα Φεραίου” (Αθήνα 1974), με χρονολόγιο που δεν περιορίζεται στον απολογισμό της δραστηριότητας της συγκεκριμμένης οργάνωσης αλλά αναφέρεται και στις ενέργειες των άλλων σχηματισμών.
Λιγότερο χρήσιμη αποδείχθηκε η έκδοση του ΚΚΕ “Εξήντα χρόνια αγώνων και θυσιών. Χρονικό του ΚΚΕ, τ.ΙΙ, 1945-1978″ (Αθήνα 1978, έκδοση της ΚΕ), που χαρακτηρίζεται κυρίως από απουσία αναφορών σε συγκεκριμένα πρόσωπα και την καλλιέργεια σύγχυσης ανάμεσα στην ταυτότητα των διάφορων οργανώσεων που πρόκυψαν από τη διάσπαση του εγχώριου κομμουνιστικού κινήματος.
Για μια συνολικότερη -αλλά αρκετά συνοπτική- παρουσίαση των αντιστασιακών οργανώσεων, ο αναγνώστης μπορεί να καταφύγει στο κείμενο του Γιώργου Γιαννόπουλου, μέλους της ΔΑ και στη συνέχεια του ΠΑΚ “Οι αντιστασιακές δυνάμεις μετά το πραξικόπημα”, στο συλλογικό έργο “Η Ελλάδα κάτω από στρατιωτικό ζυγό”, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1972 στην Αγγλία (Αθήνα 1976, εκδόσεις Παπαζήση) καθώς και σε σχετική έρευνα του Γιάννη Φλώρου ( “Αντιστασιακές οργανώσεις στη δικτατορία.
Στοιχεία για την εμφάνιση και τη δράση τους”) στο περιοδικό “Αντί” (τχ.344, 17/4/87). Βοήθεια όσον αφορά πρόσωπα και ημερομηνίες μας πρόσφερε και το βιβλίο των Κ. Χατζηδάκη & Θ. Μίχου “Οι μεν και οι δε, 1967-1974″ (Αθήνα 1975, εκδόσεις Τομή), που υποφέρει ωατόσο από τη συνήθη προχειρότητα των πολιτικών εκδόσεων της εποχής στην εκδοτική επιμέλειά του.
Απογοητευτική είναι αντίθετα η μοναδική μονογραφία που κυκλοφορεί για το εργατικό κίνημα της εποχής (Ματίνας Λέτσα “Εργατικοί αγώνες στην περίοδο της δικτατορίας”, Αθήνα χχ, εκδόσεις Αφών Τολίδη), καθώς στο μεγαλύτερο μέρος του πρόκειται για κατά λέξη αντιγραφή παλιότερου έργου του Θεόδωρου Θεοδώρου (“Στοιχεία για την εργατική τάξη σήμερα”, Αθήνα 1974, εκδοτική ομάδα Εργασία).
Για το φοιτητικό κίνημα του 1972-73 υπάρχει πλήθος δημοσιευμάτων, με πιο αξιόλογο (και πρόσφατο) το βιβλίο του Ολύμπιου Δαφέρμου “Το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα, 1972-73″ (Αθήνα 1992, Θεμέλιο).
Ως πρώτη καταγραφή, κλασικό είναι το “Φοιτητικό κίνημα και δικτατορία” του δημοσιογράφου τότε των “Νέων” Μηνά Παπάζογλου (Αθήνα 1975, εκδόσεις Επικαιρότητα), ενώ ο Σταύρος Λυγερός (“Φοιτητικό κίνημα και ταξική πάλη στην Ελλάδα” (Αθήνα 1977) ασχολείται περισσότερο με την πάλη γραμμών στο εσωτερικό του κινήματος.
Για τα γεγονότα της ίδιας περιόδου αλλά και για μια λίστα των περισσότερων (αλλά όχι όλων) βομβών που εξερράγησαν στην περιοχή της πρωτεύουσας από το 1967 μέχρι το 1974, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανατρέξουν στις πρώτες σελίδες της έκδοσης της Αυτόνομης Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Μεταπολίτευση (“Αυτοί οι αώνες συνεχίζονται”, Αθήνα 1983 κι επανέκδοση Θεσ/νίκη 1996).
Αφήσαμε για το τέλος τις προσωπικές αφηγήσεις. Για την ίδρυση και τους πρώτους μήνες του ΠΑΜ μπορεί κανείς να ανατρέξει στις δημοσιευμένες μαρτυρίες των Μίκη Θεοδωράκη (“Το χρέος”, τ.Α’, Ρώμη 1971, εκδόσεις Τετράδια της Δημοκρατίας) και του Γιώργου Βότση (“Σε μαύρο φόντο”, Αθήνα 1983, Εξάντας).
Πλήθος πληροφοριών για τη δράση των αντιδικτατορικών οργανώσεων του κεντρώου χώρου περιέχονται στο πρόσφατο βιβλίο του Παναγιώτη Κρητικού ( “Αντίσταση κατά της δικτατορίας, 1967-1974″, Αθήνα 1996, εκδ. Καλέντης) και στην αυτοβιογραφία του Βασίλη Φίλια (“Τα αξέχαστα και τα λησμονημένα”, Αθήνα 1997, εκδ. Παπαζήσης).
Για τις οργανώσεις της άκρας αριστεράς, μοναδική είναι η (υπό τύπο νουβέλας) αφήγηση του Τάσου Δαρβέρη για τη “Λαϊκή Πάλη” της Θεσσαλονίκης (“Μια Ιστορία της νύχτας, 1967-74″, Θεσσαλονίκη 1983, εκδόσεις Τρίλοφος).
Στο χρονολόγιο που ακολουθεί, καταγράψαμε όσο γίνεται πιο εμπεριστατωμένα τις συγκεκριμένες μορφές του κινήματος της αντίστασης στο εσωτερικό της χώρας – παράνομες (πανό, μαγνητόφωνα, προκηρύξεις, τρικ, βόμβες) και μαζικές (συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, καταλήψεις)- καθώς και με το ιστορικό της συγκρότησης κι εξάρθρωσης των αντιστασιακών οργανώσεων (συλλήψεις, δίκες, καταδίκες).
Δεν ασχολούμαστε με τη δραστηριότητα των αντιστασιακών οργανώσεων στο εξωτερικό, ούτε με αντιπολιτευτικές κινήσεις (δηλώσεις) του “παλιού πολιτικού κόσμου” ή τα προληπτικά περιοριστικά μέτρα (εκτοπίσεις, κλπ). Απεναντίας, περιλαμβάνουμε τις -ούτως ή άλλως- λιγοστές απεργίες και λαϊκές κινητοποιήσεις της περιόδου, ακόμα κι όταν αυτές δεν έχουν άμεσα αντιδικτατορικό χαρακτήρα, λόγω της σημασίας τους στο σπάσιμο των απαγορεύσεων του κράτους έκτακτης ανάγκης.
Περιορισμένες τέλος, για λόγους χώρου και μόνο, είναι οι αναφορές μας στην πιο αποτρόπαιη πλευρά αυτής της ιστορίας – τη συστηματική προσφυγή του καθεστώτος στη χρήση ανατριχιαστικών βασανιστηρίων για τη συντριβή της αντίστασης των “αντεθνικών στοιχείων” και την τρομοκράτηση σε μαζική κλίμακα ενός ολόκληρου πληθυσμού.
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1967
Απρίλιος
Η επιβολή του πραξικοπήματος αντιμετωπίζεται με δυναμικές εκδηλώσεις σε δυο σημεία της Ελλάδας. Στα Γιάννενα, διαδήλωση φοιτητών καταλήγει σε “ανταρτοπόλεμο” με την αστυνομία και συλλήψεις. Στο Ηράκλειο της Κρήτης, μαζική διαδήλωση οργανωμένη από τοπικά στελέχη της ΕΔΗΝ και των Λαμπράκηδων καταλήγει σε συγκρούσεις με την αστυνομία και το στρατό, με έναν τουλάχιστον τραυματία από σφαίρα (Α.Τσαγκαράκης) και 30 συλλήψεις.
Πρώτα θύματα της δικτατορίας: η Μαρία Καλαβρού κι ο 15χρονος Βασίλης Πεσλής (21/4). Στις 25/4, σκοτώνεται εν ψυχρώ από αστυνομικό στον Ιππόδρομο του Φαλήρου, μπροστά στα μάτια εκατοντάδων συλληφθέντων συντρόφων του, ο πολιτικός κρατούμενος Παναγιώτης Ελλής.
Αντιδικτατορικό μήνυμα του Μ. Θεοδωράκη (23/4), συνέντευξη στην παρανομία του ΓΓ της Ομοσπονδίας Τύπου, Τ. Δήμου, προς τους ξένους δημοσιογράφους (25/4). Χωριστές συσκέψεις στελεχών του κεντρώου χώρου και αγωνιστών της αριστεράς που διέφυγαν τη σύλληψη καταλήγουν στην ίδρυση των πρώτων αντιστασιακών οργανώσεων.
Στελέχη της ΕΚ και της ΕΔΗΝ συστήνουν (23-24/5) το “Εθνικό Κίνημα Δημοκρατικής Αντιστάσεως” (ΕΚΔΑ), κεντροαριστεροί διανοούμενοι του Ομίλου Παπαναστασίου” συγκροτούν στα τέλη του μήνα τη “Δημοκρατική Άμυνα” (ΔΑ), μια ομάδα Λαμπράκηδων (Μ. Θεοδωράκης, Α. Μανωλάκος, Χρ. Μίσσιος, Γ. Βότσης, Θ. Μπανούσης) ιδρύουν στις 30/4 το Πατριωτικό Μέτωπο (ΠΜ).
Μάιος
Επαφές ανάμεσα στον αρχικό πυρήνα του ΠΜ και στελέχη της ΔΝΛ και της ΕΔΑ που έχουν περάσει στην παρανομία (Μπ. Δρακόπουλος, Κ. Φιλίνης, Α. Μπριλλάκης) για τη συγκρότηση του αντιστασιακού μηχανισμού. Μετονομασία του ΠΜ σε “Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο” (ΠΑΜ) και κυκλοφορία του πρώτου φύλλου της εφημερίδας του, “Νέα Ελλάδα”. Ρίψη αντιδικτατορικών προκηρύξεων σε συνοικίες της Αθήνας και τα Χανιά.
Αρχίζουν οι καταδίκες για αντιδικτατορική δράση από τα Έκτακτα Στρατοδικεία, μέσα στην απόλυτη σιγή που διασφαλίζει η προληπτική λογοκρισία. Πληροφορίες για 13 καταδίκες φοιτητών στα Γιάννενα και 3 πολιτών στη Λαμία για “εξύβριση του Βασιλέως”, 4 καταδίκες στη Δράμα και τις Σέρρες για αναγραφή συνθημάτων σε τοίχους, 11 στην Κοζάνη, 32 στη Θεσ/νίκη και 10 στην Αθήνα για διανομή προκηρύξεων. Στο χωριό Μεσσοράχη Σερρών, συλλαμβάνεται ο 12χρονος Αλ. Μουμτζής για αναγραφή της λέξης `ΕΔΑ’ σε πινακίδα των ΤΕΑ – καθώς κι ο πατέρας του, σαν υπεύθυνος (13/5). Στις 24/5 ξεβράζεται στη Ρόδο το πτώμα του Νικηφόρου Μανδηλαρά, αγνοούμενου από τις 18/5.
Ιούνιος
Σύλληψη, στις αρχές του μήνα, 9 κατοίκων των χωριών Σέλλια και Σουρή του ν. Χανίων, “ενώ επραγματοποίουν παράνομον κομμουνιστικήν συγκέντρωσιν”. Ρίψη προκηρύξεων στην Αθήνα απ’ το ΕΚΔΑ καταλήγει επίσης σε αρκετές συλλήψεις (9-11/6).
Ιούλιος
Έκρηξη βόμβας των Δημοκρατικών Επιτροπών Αντιστάσεως (ΔΕΑ) στην πλατεία Συντάγματος (6/7), μετάδοση μηνυμάτων του ΠΑΜ από δύο μαγνητόφωνα τοποθετημένα σε μπαλκόνι της οδού Πανεπιστημίου 65 (27/7). Σύλληψη στη Θεσ/νίκη 5 κομμουνιστών νέων που έγραφαν στους τοίχους αντιδικτατορικά συνθήματα (7/7). Εξάρθρωση στα Χανιά ομάδας του ΠΑΜ (27/7) και καταδίκη της (27/7) από το Έκτακτο Στρατοδικείο: Π. Μπριλλάκης (8,5 χρόνια), Α. Αρχοντάκης (7), Α. Γκαζής (4,5), Ι. Ζερβουδάκης, Ν. Αγγελάκης, Μ. Καλατζαντωνάκης.
Οι αρχές φροντίζουν να εντείνουν την επαγρύπνησή τους. “Συνελήφθη ο Γ. Ράλλης εις την οικίαν του, όπου παρά την δοθείσαν ρητήν διαβεβαίωσιν προς τον Υπουργόν Δημοσίας Τάξεως ότι θα παραμείνει μακράν πάσης πολιτικής δραστηριότητος, συνεδρίαζε παρανόμως άνευ αδείας μετά 15 ακόμη προσώπων”, διαβάζουμε στις εφημερίδες της 30ης Ιουλίου.
Αύγουστος
Μήνας έντονης δραστηριότητας του ΠΑΜ σε Αθήνα και Θεσ/νίκη. Πανό ξεδιπλώνεται απ’ το ξενοδοχείο “Ομόνοια”, αδειάζοντας στο δρόμο χιλιάδες αντιδικτατορικά τρικ (1/8). Φλογισμένη επιγραφή της ίδιας οργάνωσης στην Α. Τούμπα κοντά σε στρατιωτική δεξίωση (4/8). Μαγνητόφωνα μεταδίδουν συνθήματα στην πλατεία Συντάγματος και το Μαρούσι, αντιδικτατορικό πάνω κρεμιέται πίσω από τα γραφεία της Ολυμπιακής (23/8). Στις 19/8, μια δωδεκάδα νέοι του ΠΑΜ πραγματοποιούν διαδήλωση-αστραπή στην Ερμού, μοιράζοντας προκηρύξεις και φωνάζοντας συνθήματα. Κυκλοφορούν οι ιδρυτικές διακηρύξεις του Αντιδικτατορικού Εργατικού Μετώπου (ΑΕΜ) και της ΔΑ.
Εκρήξεις βομβών των ΔΕΑ: σε δοχείο απορριμμάτων μπροστά στο “Χίλτον” την ώρα επίσημης δεξίωσης για τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ιάκωβο (3/8), σε πεζοδρόμια των οδών Πύθωνος (13/8) και Κότσικα (15/8) της Κυψέλης. Στις 5/8 ανακαλύπτεται στην οδό Αναγνωστοπούλου ωρολογιακός μηχανισμός που δεν είχε εκραγεί.
Σύλληψη του Μ. Θεοδωράκη (21/8), σηματοδοτεί το πρώτο χτύπημα κατά του ΠΑΜ στην Αθήνα. Δίκη 35 μελών του ΕΚΔΑ χωρίς την παρουσία δημοσιογράφων και καταδίκες: Σ. Πεπονής, Α. Λιβάνης & Π. Κατσικόπουλος (από 9 χρόνια), Κ. Ανδρουτσόπουλος & Π.Κρητικός (5), άλλοι 26 σε μικρότερες ποινές (23-25/8). Καταδίκη 14 μελών του ΠΑΜ στη Θεσ/νίκη στις 31 Αυγούστου. Με τη φόρα που έχουν πάρει, οι στρατοδίκες καταδικάζουν στις 16/8 τον Ευ. Αβέρωφ σε 5 χρόνια για “παράνομη συγκέντρωση” στο σπίτι του. Με προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού Κόλλια, που σπεύδει την επομένη να διορθώσει την “παρεξήγηση”, του απονέμεται χάρη στις 24/8.
Σεπτέμβριος
Δολοφονία από αστυνομικούς του Γιάννη Χαλκίδη, στελέχους του ΠΑΜ Νέων, στη Θεσ/νίκη -σε ανταλλαγή πυροβολισμών, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή- και σύλληψη των συντρόφων του, Γρ. Παντή και Φ. Χατζηγιάννη (5/9). Επτά διαδηλωτές της 21ης Απριλίου στο Ηράκλειο δικάζονται και καταδικάζονται από το Στρατοδικείο Χανίων σε ποινές 0,5-3 χρόνων (11/9). Εκρήξεις βομβών στο προαύλιο του Αρείου Πάγου, πίσω απ’ τη Στρατ. Λέσχη και στον Εθνικό Κήπο (25/9), στον ΟΤΕ της Σταδίου και στον κήπο του Μουσείου (30/9). Για λόγους ασφαλείας, τα εναπομείναντα μέλη του ΕΚΔΑ μετονομάζουν την οργάνωσή τους σε ΔΕΚΑ (Δημοκρατικό Εθνικό Κίνημα Αντιστάσεως).
Οκτώβριος
Δηλώσεις Παττακού στους ξένους ανταποκριτές “σχετικώς με μεμονωμένας τινάς ενεργείας εις την πρωτεύουσαν και συγκεκριμένως εις τας εκρήξεις αυτοσχεδίων κροτίδων” (3/10): “Αι ενέργειαι αύται υποθάλπτονται από πράκτορας ξένων Δυνάμεων και οφείλονται εις την αναπτυσσομένην δραστηριότητα των Ελλήνων κομμουνιστών εις το εξωτερικόν. Η Ελλάς έχει φιλίαν με όλους και ουδένα ενοχλεί εις το εξωτερικόν.
Εντούτοις, οι ξένοι συνεχώς επεμβαίνουν εις τα εσωτερικά μας και προσπαθούν να διατηρούν τον ελληνικόν Λαόν διηρημένον, ίνα ούτω παραμένη υπανάπτυκτος και συνεπώς εκμεταλλεύσιμος υπό τούτων. Πάντως, ουδείς πρόκειται να διαφύγη εκ των δρώντων αντεθνικώς, όλοι θα δώσουν δε λόγον των πράξεών των”.
Εκρήξεις βομβών στο ΡΧ της Συγγρού (16/10), την Καραγεώργη Σερβίας (30/10), το Υπουργείο Οικονομικών. Βομβιστικές ενέργειες στην Κρήτη. Ανακάλυψη αυτοσχέδιων μηχανισμών που δεν είχαν εκραγεί στην πλατεία Κολωνακίου (20/10), πίσω από την Εθνική Βιβλιοθήκη (21/10), μέσα στο Αρσάκειο Δικαστικό Μέγαρο (23/10), μπροστά στο υποκατάστημα της Εθνικής στην Κυψέλη (25/10).
Σύλληψη των πρώτων μελών της ΔΑ: Κ. Σοφούλης, Γ. Νοταράς, Χ. Πρωτοπαππάς, Χ. Ντόλκας, Κ. Τσακαρέστος (23/10). Εξάρθρωση των ΔΕΚΑ, ύστερα από ανακάλυψη όπλων και πομπών στο σπίτι του Αγ. Κουτσόγιωργα. Μαζική δίκη 38 νέων στην Αθήνα με τον ν.509 κι εννιά καταδίκες: Π. Δημητρίου (20 χρόνια), Α. Χρυσικός (17), Γ. Γληνός (17), Α. Σωτηράκος (17), κά.
Νοέμβριος
Περίπου 200 συλλήψεις στην Κρήτη (6/11), εξαρθρώνουν την οργάνωση Δημοκρατική Αντίσταση Κρήτης (ΔΑΚ) που τοποθετούσε βόμβες. Άγριος βασανισμός του Φ.Ι ωαννίδη και παραπομπή 29 ατόμων στο Έκτακτο Στρατοδικείο.
Μεγάλες δίκες του ΠΑΜ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με 31 και 41 κατηγορούμενους αντίστοιχα. Εικοσιμία καταδίκες στην πρώτη (15-21/11): Κ. Φιλίνης και Ι. Λελούδας σε ισόβια, Ι. Παπαηλιόπουλος (15 χρ), Α. Παπανικόλα (12), Σ. Ακρίτα (10), Κ. Λειβαδίτης (5), Η. Μπεντζέλος (5), κά. Εικοσιτέσσερις στη δεύτερη ( 17-26/11): Χρ. Μόσχος και Κ. Βέρρος σε ισόβια, Γ. Παντής, Φ. Χατζηγιάννης και Κ. Κωσταντικάκης σε 20 χρόνια, Ε. Αλεπίδης (18), Ι. Λαζαρίδης (15), Γ. Κίσσας ( 15), Α. Σαπουντζή (14), Κ. Παπαδόπουλος (14), κά.
Πανό για τα 50 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης ξεδιπλώνεται στις 7/11 απέναντι από το Δημαρχείο της Αθήνας. 30 συλλήψεις νέων στους γύρω δρόμους. Πρώτη βόμβα της ΔΑ, στην οδό Αδμήτου (7/11). Εκρήξεις βομβών των ΔΕΑ σε δρόμους της Καλλιθέας (9,10 και 20/11) και μέσα στο Υπουργείο Βιομηχανίας (24/11), με υλικές ζημιές. Ανακάλυψη αυτοσχέδιων μηχανισμών που δεν είχαν εκραγεί στο Κολωνάκι (16/11) και το άγαλμα του Τρούμαν (18/11). Έκρηξη βόμβας στη στέγη κτιρίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης στα Χαυτεία (30/11), έχει ως αποτέλεσμα το θάνατο της διερχόμενης Αικατερίνης Μυλωνά.
Δεκέμβριος
Επικήρυξη των Θ. Νίκα, Δ. Δαρειώτη και Σωτ. Αναστασιάδη με 100.000 δρχ. ως “ληστών-δυναμιτιστών” (4/12). Αντιδικτατορικά συνθήματα σε μαζική φοιτητική συγκέντρωση στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, χωρίς η αστυνομία να επέμβει. Ιδρυση της αντιδικτατορικής οργάνωσης “Ρήγας Φεραίος” (ΡΦ), που κυκλοφορεί την πρώτη της προκήρυξη στις 15/12, από φοιτητές του ΠΑΜ. Σύλληψη και κτηνώδης βασανισμός της φοιτήτριας Μ.Καλλέργη (16/11). Γενική αμνηστία με την ευκαιρία της αποτυχίας του βασιλικού κινήματος της 13ης Δεκεμβρίου, εξαιρεί τα μέλη των αριστερών αντιστασιακών ομάδων (23/12).
Εκρήξεις βομβών στο Κολωνάκι (14/12) και την Κυψέλη (25/12).
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1968
Ιανουάριος
Αντιδικτατορικές εκδηλώσεις των φοιτητών στη Θεσσαλονίκη, στα τελευταία μαθήματα του καθηγητή Μάνεση που απολύεται από τη χούντα. Δίωρη στάση εργασίας των τυπογράφων της “Ακρόπολης”, για μισθολογικά αιτήματα. Ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Κινήματος Κρήτης (ΕΑΚΚ) από αγωνιστές του κεντρώου χώρου.
Εξάρθρωση του κλιμακίου της ΔΑ στους υπαξιωματικούς του Ναυτικού. 15 συλλήψεις μεταξύ 23/1 και 17/2. Ανακρίσεις με άγρια βασανιστήρια στο αντιτορπιλικό “Έλλη”.
Φεβρουάριος
Δίκη των 29 της ΔΑΚ κεκλεισμένων των θυρών στο Στρατοδικείο Χανίων (1/2). Εικοσιτέσσερις καταδίκες: Φ. Ιωαννίδης (17 χρ), Θ. Σκουλάς (4), κά. Σύλληψη των αγωνιστών του ΡΦ Π. Κλαυδιανού και Τ. Κρανιά στην Αθήνα (29/2).
Πολιτικές εξελίξεις στο εξωτερικό: διάσπαση του ΚΚΕ (16-17/2), ίδρυση του Πανελλήνιου Αντιστασιακού Κινήματος (ΠΑΚ) από τον Α. Παπανδρέου (27/2).
Μάρτιος
Έκρηξη βόμβας στο Σύνταγμα (16/3).
Συμφωνία συνεργασίας ανάμεσα στο ΠΑΜ και τη ΔΑ. Πολλαπλασιασμός των ενεργειών του ΡΦ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη: μαζική ρίψη προκηρύξεων (ιδιαίτερα στις παραμονές της 25ης Μαρτίου), πανό, μαγνητόφωνα με συνθήματα.
Απρίλιος
Ανεύρεση “εκρηκτικής ύλης” σε καρότσα φορτηγού της εταιρείας ΟΜΟ στο Βοτανικό (1/4). Έκρηξη στο Λυκαβηττό, με υλικές ζημιές (25/4). Ύψωση πανό και 7λεπτη μετάδοση μηνυμάτων του ΠΑΜ από μαγνητόφωνο στους Αγ. Θοδώρους (30/4).
Διαδοχικές συλλήψεις νέων του ΡΦ και του ΠΑΜ: Γ. Πετρόπουλος, Γ. Μποτσάκης ( I9/4), Ν. Γιανναδάκης, Γ. Γιούργος (10/4), Ν. Σταματάκης, Α. Σαββάκης (14/4), Φρ. Λιάππα (19/4), Δ. Καρυωτάκης (20/4), Μπ. Θεοδωρίδης (22/4), Θ. Αθανασίου ( 26/4), Ν. Κιάος, Α. Μαργαρίτης (27/4), κά. Σύλληψη των ταγματαρχών Χ. Χαραλαμπόπουλου και Ι. Ζερβόπουλου, που συνεργάζονταν με τη ΔΑ σε Γιάννενα και Θεσ/νίκη.
Μάιος
Πρωτομαγιάτικο πανό του ΡΦ και ρίψη προκηρύξεων στο κέντρο της Θεσ/νίκης. Πληροφορίες για στάση εργασίας κατά των απολύσεων στη “Βιαμάξ”, παρά το στρατιωτικό νόμο.
Δεκάδες συλλήψεις μελών του ΠΑΜ και του ΚΚΕ εσ στον Πειραιά (10/5) και τη Θεσσαλονίκη (9-11/5). Φόνος του βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργου Τσαρουχά με ξυλοδαρμό κατά τη διάρκεια της ανάκρισης (10/5).
Ιούνιος
Ανάρτηση αντιδικτατορικών πανό στην εθνική οδό Αθηνών-Θεσ/νίκης. Φωτεινό σήμα (1-1-4) στην οδό Αρδητού, στην Αθήνα. Διανομή προκηρύξεων σε τουρίστες στην Ακρόπολη, κατά της επίσκεψης στην Ελλάδα. Αναφέρεται στάση εργασίας στη μεταλλουργία “Θερμίς”, για μισθολογικά αιτήματα. Καταδίκη του Χ. Γκότση απ’ το Στρατοδικείο Αθηνών για “διανομή κομμουνιστικών προκηρύξεων” (2/6). Σύλληψη του Β. Φίλια (ΔΑ), που βρισκόταν στην παρανομία απ’ τον Οκτώβριο (26/6).
Ιούλιος
Δίκη του πρώτου κλιμακίου της ΔΑ (3-8/7), με 12 κατηγορούμενους και ισάριθμες καταδίκες: Α. Πολίτης (10 χρ), Γ. Νοταράς (8), Κ. Σοφούλης (5), κά. Έκρηξη στην πλατεία Συντάγματος, χωρίς ζημιές (3/8).
Αύγουστος
Συμφωνία Παπανδρέου-Μπριλλάκη στη Ρώμη για συνεργασία ΠΑΜ-ΠΑΚ (1/8). Εκρήξεις βομβών στην πλατεία Κοτζιά (3/8), το Ζάππειο (13/8) και σε γιαπί δίπλα στο Σύνταγμα (16/8). Σκόρπισμα προκηρύξεων σε συνοικίες της Αθήνας κι αναγραφή συνθημάτων κατά του “δημοψηφίσματος” της 28ης Σεπτεμβρίου για το πρώτο χουντικό Σύνταγμα. Συνθήματα από μαγνητόφωνα στο Φάληρο, εναντίον της χούντας και της παρουσίας εκεί πλοίων του 6ου Στόλου.
Αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Παπαδόπουλου με βόμβα από τον Αλέκο Παναγούλη, που συλλαμβάνεται λίγο αργότερα (13/8). Εξάρθρωση της οργάνωσής του, “Ελληνική Αντίσταση”, και περισυλλογή εκρηκτικών μηχανισμών της σε έξι σημεία της πρωτεύτουσας (14-15/8).
Δίκη και καταδίκη των Χ. Χαραλαμπόπουλου και Ι. Ζερβόπουλου (ΔΑ) σε 10 & 5 χρόνια κάθειρξη.
Σεπτέμβριος
Έκρηξη βόμβας της κεντροαριστερής οργάνωσης “Δημοκρατική Ένωση” (ΔΕ) έξω από διεύθυνση του Υπουργείου Εξωτερικών (Βαλαωρίτου 17), την ώρα που ο υπουργός Προεδρίας Παπαδόπουλος μιλούσε στους ξένους ανταποκριτές για το χουντικό “Σύνταγμα” (26/9).
Ρίψη χιλιάδων τρικ υπέρ του “όχι” στο χουντικό δημοψήφισμα από ταράτσες της Ομόνοιας, της πλατείας Λαυρίου και της Βερανζέρου (10/6). Μετάδοση αντιδικτατορικών συνθημάτων του ΠΑΜ επί 10λεπτο με μαγνητόφωνο στην Αιόλου (16/9). Φωτεινά “ΟΧΙ” ανάβουν στο λόφο της Καισαριανής και την πλατεία Καραϊσκάκη (26/9). Στο Καβούρι, ανεστραμμένο κανό πλέει για ώρα με μεγάλη επιγραφή “Κάτω η Χούντα. 1-1-4. Όχι στο φασιστικό Σύνταγμα”.
Σύλληψη 270 ατόμων στην Κρήτη, στα πλαίσια ανακρίσεων για εξάρθρωση του ΕΑΚΚ. Καταδίκη των μελών του ΠΑΜ Χ. Παπαγιαννάκη (10 χρ), Λ. Κανέλη & Α. Παλάσκα.
Ίδρυση της ΚΝΕ από το ολιγομελές κλιμάκιο του ΚΚΕ στο εσωτερικό (15/9).
Οκτώβριος
Ταυτόχρονες εκρήξεις βομβών της ΔΕ στην είσοδο της Νομικής, στη Βαλαωρίτου και στην είσοδο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (24/10). Αφίσες του ΚΚΕ τοιχοκολλούνται στην Αθήνα για την 28η Οκτωβρίου και τα 50χρονα του κόμματος.
Καταδίκη των φοιτητών Α. Αλεξανδρή (5 χρ), Π. & Σ. Σαββινίδου (4) και της εργάτριας Τ. Σωτηριάδου (2) για συμμετοχή στο ΠΑΜ.
Νοέμβριος
Η δίκη του Γ. Παπανδρέου μετατρέπεται σε αντιδικτατορική διαδήλωση με συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων λαού (3/11). Συλλήψεις και παραπομπή 41 ατόμων στο Έκτακτο Στρατοδικείο. 34 καταδίκες σε ποινές 1,5 με 4,5 χρόνων. Ορισμένες θα μειωθούν και 9 καταδικασμένοι θα αθωωθούν στο Αναθεωρητικό Στρατοδικείο (5/11/69).
Ανεύρεση εκρηκτικού μηχανισμού κοντά στο “Χίλτον” (13/11), κρέμασμα πανό του ΡΦ από τον κινηματογράφο “Σταρ” στην Ομόνοια (26/11).
Δίκη της “Ελληνικής Αντίστασης” (1-18/11). Καταδίκη του Αλ. Παναγούλη σε θάνατο κι άλλων 10 μελών της οργάνωσης: Λ. Βερυβάκης (ισόβια), Ι. Κλωνιζάκης (24 χρ), Ν. Λεκανίδης (23), Ν. Ζαμπέλης (18), Ν. Ελευθεριάδης (18), Γ. Αβράμης (16), Στ. Γιώτας (10), κά.
Δίκη του 2ου κλιμακίου της ΔΑ στο Στρατοδικείο Θεσ/νίκης (6-12/11). Καταδίκη των Σ. Νέστορα (16,5 χρ), Π. Ζάνα (10,5), Γ. Σιπιτάνου (7,5), Κ. Πύρζα, Σ. Δέδε & Α. Μαλτσίδη (από 5,5).
Πρώτη μεγάλη δίκη του “Ρήγα Φεραίου” στην ΑΘήνα (20-23/11), με 13 καταδίκες: Θ. Αθανασίου, Ν. Κιάος και Π. Κλαυδιανός (από 21 χρόνια), Κ. Καρυωτάκης, Γ. Γιούργος (16), Α. Μαργαρίτης, Α. Σαββάκης (14), Γ.Μποτζάκης, Α. Θεοδωρίδης (10), κά.
Σύλληψη στελεχών του ΚΚΕ (Γρ. Φαράκος, Γ. Μωραίτης, Ν. Πολίτης, Λ. Κυρίτσης) στην Αθήνα στα τέλη του μήνα.
Δεκέμβριος
Έκρηξη βόμβας της ΔΕ μέσα στον κινηματογράφο “Παλλάς” την ώρα προβολής των χουντικών επικαίρων, με αποτέλεσμα τον ελαφρό τραυματισμό ενός θεατή (14/12). Ταυτόχρονες εκρήξεις βομβών της ίδιας οργάνωσης στα γραφεία του ΣΕΒ, στο Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη και σε αυτοκίνητο επισήμου έξω απ’ το κτίριο Μποδοσάκη στην Αμαλίας (22/12).
Προκήρυξη της φιλοβασιλικής οργάνωσης “Ελεύθεροι Έλληνες”, καλεί τους αξιωματικούς ν’ ανατρέψουν τη χούντα.
Δίκη της αριστερής οργάνωσης “29 Μάη” στη Θεσ/νίκη. Καταδικάζονται οι Ε. Οχούνος, Α. Γουλάς και Α. Φραντζής σε ποινές 4-16 χρόνων (20/12).
(Ελευθεροτυπία, 21/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1969
Ιανουάριος
Δεύτερη δίκη του ΡΦ και του ΠΑΜ (22-23/1). Οι κατηγορούμενοι Χρ. Ρεκλείτης, Δ. Δαρειώτης, Σ. Αναστασιάδης και Μ. Καλλέργη αθωώνονται για τη θανατηφόρα έκρηξη της 30/11/67, καταδικάζονται όμως σε ποινές 16 χρόνων για την αντιδικτατορική τους δράση. Μικρότερες ποινές σε άλλους τέσσερις.
Φεβρουάριος
Δίκη 39 αγωνιστών του ΠΑΜ (ομάδα Τσαρουχά) στο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης. Επιβολή των ισοβίων σε 4 κατηγορούμενους. Καταδίκη 4 οπλιτών (Σ. Γιαννιτσόπουλος, Π. Ξηρογιάννης, Κ. Παπανικολάου, Θ.Παπουτσής) σε ποινές 4-22 χρόνων για “σύσταση ανατρεπτικής ομάδας”.
Μάρτιος
Διαδοχικές εκρήξεις βομβών, κυρίως της ΔΑ: σε υπηρεσιακό αυτοκίνητο έξω απ’ την Ασφάλεια (9/3), στην οδό Αναγνωστοπούλου (19/3), στην πλατεία Κολωνακίου (23/3), σε γραμματοκιβώτιο στην οδό Νίκης (27/3). Στο ΕΜΠ, πανό του ΡΦ με αντιχουντικά συνθήματα υψώνεται απ’ το αλεξικέραυνο με αερόστατο.
Απρίλιος
Συγκρούσεις στα Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων ανάμεσα στη χωροφυλακή και σε αγρότες που αντιτίθενται στον αναδασμό της γης τους. Δεκάδες τραυματίες κι από τις δυο πλευρές, 40 συλλήψεις (8/4). Ανάλογα επεισόδια τους επόμενους μήνες στα χωριά Καματερό και Πύλη.
Εκρήξεις βομβών της ΔΑ στην είσοδο της εφημερίδας “Εστία” (11/4), στην Αιόλου (19/4) και στην πλατεία Κολοκοτρώνη (21/4). Ανεύρεση αυτοσχέδιου μηχανισμού της ίδιας οργάνωσης στην οδό Πραξιτέλους (9/4). Μαγνητόφωνο του ΠΑΜ τοποθετημένο στο προαύλιο του ΕΜΠ μεταδίδει επί ώρα απαγορευμένα αντιστασιακά τραγούδια του Θεοδωράκη (22/4).
Στάση εργασίας των πιλότων της Ολυμπιακής.
Εξάρθρωση ομάδας του ΠΑΚ που συνεργαζόταν παράλληλα με τους ΕΕ (30/4). Ο επικεφαλής της, Δ.Παπανίκος, θα καταδικαστεί σε κάθειρξη 6 χρόνων.
Γιορτή για τα δίχρονα του καθεστώτος στο Στάδιο, με ομιλία του Παπαδόπουλου προς τους νέους, καταλήγει σε αυθόρμητο και παρατεταμένο γιουχάισμα του δικτάτορα από χιλιάδες συγκεντρωμένους μαθητές (21/4).
Μάιος
Εκρήξεις βομβών στο Ζάππειο (4/5), κατόπιν στο ΡΧ της Συγγρού (18/5) με ευθύνη του “Κινήματος Εθνικής Αντιστάσεως” (ΚΕΑ). Ταυτόχρονες βομβιστικές επιθέσεις της ΔΑ στα γραφεία της American Express (Ερμού 2) και έξω από το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στην Καραγεώργη Σερβίας, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό των περαστικών Α. Μπεκίρα και Μ. Βόττα (19/4). Νέα έκρηξη βόμβας της ΔΑ στο χολ του 8ου ορόφου του “Χίλτον” (22/5).
Δίκη κλιμακίου της ΔΑ στην Αθήνα. Καταδικάζονται οι Β. Φίλιας (18 χρ), Σ. Αγγελίδης (12), Σπ. Πλασκοβίτης (5), Λ. Δουκίδου & Τ. Ανδρέου (19-22/5).
Δίκη και καταδίκες 16 μελών και στελεχών του ΚΚΕ στο Στρατοδικείο Αθηνών (12-15/5). Ισόβια στο Γρ. Φαράκο, βαριές ποινές σε άλλους 8: Γ. Μωραίτης, Ν. Πολίτης, Γ. Νικολόπουλος (από 20), Μ. Τσιμέτης (18), Λ. Κυρίτσης (16), Δ. Κωστόπουλος, Ευ. Παυλόπουλος (15), Π. Κυρίτσης (12).
Μαζικές δίκες αγωνιστών του ΠΑΜ και του ΡΦ σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα. Καταδικάζονται σε ισόβια οι Σ. Παπαδόπουλος, Θ. Τωμαδάκης, Π. Δούμας, Α. Μπάρας, σε 28 χρόνια η Ε. Δούμα, σε 20 οι Π. Τζαβέλας & Ν. Πανταζίδης, κλπ
Ιούνιος
Απόδραση του Αλ. Παναγούλη από το Μπογιάτι με τη βοήθεια του δεκανέα Γ. Μωράκη (5/6). Την επομένη επικηρύσσεται με 500.000 δρχ. και στις 9/6 συλλαμβάνεται, ύστερα από κατάδοση των Π. Περδικάρη και Δ. Πατίτσα. Καταδίκη του Γ. Μωράκη σε 16 χρόνια απ’ το Διαρκές Στρατοδικείο (28/6).
Εκρήξεις βομβών της ΔΑ στην Ακαδημίας και του ΚΕΑ στο Π. Φάληρο (6/6). Βόμβα της ΔΑ στο θέατρο “Ορβο”, στη Βουκουρεστίου, έχει ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό των Αθ. Κουρτέλη, Ευ. Πανταλιού, Θ. Βελιαρούτη και Β. Τσάκωνα ( 11/6). Έκρηξη βόμβας του ΠΑΜ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης (26/6) και ανεύρεση εκρηκτικού μηχανισμού της ΔΑ στην οδό Πανεπιστημίου (3/6).
Δίκη του 17μελούς “4ου κλιμακίου” της ΚΟΘ και του ΠΑΜ στη Θεσσαλονίκη (26/6). Δεκατέσσερις καταδίκες: Αλ. Ιωσηφίδης (ισόβια), Μ. Γλερίδης (18,5 χρ), Α. Καγκάρας (12), Α. Καρά (11,5), Θ. Κουρμανδά (7), Θ. Κουτσούρας, Σ. Νάσκος, Α. Δράγας (5), κά.
Ιούλιος
Έκρηξη βόμβας στα χέρια του καθηγητή Σάκη Καράγιωργα, τραυματίζει τον ίδιο κι οδηγεί στην εξάρθρωση της ΔΑ (14/7). Συλλαμβάνονται οι Ι. Σταράκης, Σπ. Πλασκοβίτης, Γ. Α. Μαγκάκης, Γ. Κομποτιάτης, Χ. Ροκόφυλος, Σπ. Λουκάς, Α. Μιχαλακέας, Γ. Ιορδανίδης, Β. Παπαζήσης, Χ. Πρωτόπαππας, Ν. Κωσταντόπουλος, κά. Διαφεύγουν οι Γ. Κουβελάκης, Ν. Οικονομίδης, Ε. Οικονομίδου, Ε. Δεβλέτογλου, Ν. Βερνίκος και ο Κ. Σημίτης, που προσχωρεί στη συνέχεια στο ΠΑΚ. Τις επόμενες εβδομάδες, οι εφημερίδες δημοσιεύουν έναν ορυμαγδό διατεταγμένων ψηφισμάτων μαζικών φορέων που εκφράζουν τη “βδελυγμία” και τον “αποτροπιασμό” τους για τις ενέργειες του Καράγιωργα.
Εκρήξεις βομβών της ΔΑ σε γραμματοκιβώτιο της οδού Νίκης (11/7) και σε γλάστρα έξω από το κέντρο “Διόνυσος” στο Σύνταγμα (26/7), η τελευταία με αποτέλεσμα τον ελαφρό τραυματισμό έξι περαστικών (Ξ. Βεργίνης, Γ. Πουλής, Ε. Καλαμποκλής, Κ. Μπακογιάννης, Ν. Λόμπαρτ, Κ. Εμπολας). Ανεύρεση αυτοσχέδιων μηχανισμών της ίδιας οργάνωσης δίπλα στο μηχανοστάσιο του “Ηχος και Φώς” (19/7), στην Αμερικάνικη Βιβλιοθήκη (23/7) και στο προαύλιο της Μονής Πετράκη (27/7). Έκρηξη βόμβας του ΚΕΑ στο Καλαμάκι (19/7). Βομβιστική ενέργεια κοντά στο Υπουργείο Β. Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη.
Εξάρθρωση της οργάνωσης “Εθνικός Αντιδικτατορικός Στρατός” (ΕΑΣ), που αποτελείται από παλιούς Ελασίτες.
Αύγουστος
Κύμα βομβιστικών επιθέσεων του ΚΕΑ: στο 2ο όροφο του Υπουργείου Προεδρίας και στα γραφεία της ΑΔΕΔΥ (2/8), έξω απ’ το κέντρο “Νεράιδα” στο Καλαμάκι και στον περίβολο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών (10/8), έξω απ’ το κέντρο “Παγκόσμιο” στο Καλαμάκι (16/8), στα γραφεία της ΕΣΣΟ- Πάππας στο Σύνταγμα και στο μέγαρο της Εμπορικής Τράπεζας στη Σοφοκλέους (28/8). Μεσημεριάτικη έκρηξη βόμβας της ΔΑ στα γραφεία της Ολυμπιακής στο Σύνταγμα με στόχο τον τουρισμό και 10 τραυματίες, 6 απ’ τους οποίους Έλληνες και 4 αλλοδαποί (9/8). Σύλληψη στη Θεσσαλονίκη του Ρ. Βρανά, ύστερα από τη ρίψη μολότοφ στα εκεί γραφεία του ΝΑΤΟ (20/8).
Ο γενικός διευθυντής Τύπου Δ. Ζαφειρόπουλος ανακοινώνει ότι από τα τέλη Μαΐου έχουν συλληφθεί περίπου 50 μέλη της αντιδικτατορικής οργάνωσης “Ελεύθεροι Έλληνες”, 35 από τα οποία απόστρατοι αξιωματικοί (30/8). Οι περισσότεροι έχουν εκτοπιστεί σε νησιά ή ορεινά χωριά.
Καταδίκη της συζύγου του Γ. Α. Μαγκάκη, Αγγελικής, σε 4 χρόνια για “διασπορά ψευδών ειδήσεων” περί βασανισμού του συζύγου της (27/8). Θα αθωωθεί στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ύστερα από εξέταση του ίδιου του παθόντος (31/3/71).
Σεπτέμβριος
Καμπάνια των αντιστασιακών οργανώσεων νεολαίας -ιδίως του ΡΦ και της ΚΝΕ- κατά των Πανευρωπαϊκών αγώνων στίβου της Αθήνας.
Εκρήξεις βομβών του ΚΕΑ στα γραφεία της χουντικής εφημερίδας “Νέα Πολιτεία” (13/9), στο 2ο όροφο του Δημαρχείου και μέσα στο κεντρικό Ταχυδρομείο της Αθήνας (22/9). Ανατίναξη από το “Ελληνικό Δημοκρατικό Κίνημα” (ΕΔΚ), μετεξέλιξη της ΔΕ, δυο πυλώνων της ΔΕΗ στη βιομηχανική ζώνη Ελευσίνας, με σκοπό τη διακοπή του ρεύματος την ώρα της έναρξης των Πανευρωπαϊκών Αγώνων (16/9). Ανατίναξη από την ίδια οργάνωση πύργου της ΔΕΗ στη γραμμή Χαλκηδόνας – Αλιβερίου, με αποτέλεσμα διήμερη διακοπή της λειτουργίας της (21/9). Ανακάλυψη αυτοσχέδιων μηχανισμών στην αίθουσα “Γαλαξίας” του Χίλτον (9/9) κι έξω απ’ το ΡΧ της Συγγρού (17/9).
Οκτώβριος
Ταυτόχρονες εκρήξεις βομβών του ΚΕΑ στο Δημαρχείο Καλλιθέας και σε ΙΧ στην ίδια περιοχή (7/10). Δυο εκρήξεις στη Λ. Αλεξάνδρας (9/10). Έκρηξη δυο ισχυρών βομβών του ΕΔΚ στο ξενοδοχείο “Γαλαξίας” της οδού Ακαδημίας, συνηθισμένο κατάλυμα αμερικανών αξιωματικών (12/10). Βόμβα του ΚΕΑ στα γραφεία της Πανελλήνιας Οργάνωσης Σιδηροδρομικών στη Χαλκοκονδύλη (13/10).
Επτά ταυτόχρονες εκρήξεις βομβών του ΕΔΚ σε κεντρικά σημεία της Αθήνας, σε μετασχηματιστές των τρόλεϊ και σε φανάρια της Τροχαίας (18/10), προκαλούν κομφούζιο και τον ελαφρό τραυματισμό 6 περαστικών (Κ. Κήλης, Β. Τσούτσουρας, Α. Κορτέσης, Χ. Παππάς, Γ. Αναστασίου, Ι. Χρυσικός). Πρώτη εμφάνιση της οργάνωσης “Κίνημα 20ης Οκτώβρη” με βόμβα σε δοχείο απορριμμάτων στη Δεξαμενή (20/10). Ανεύρεση εκρηκτικών μηχανισμών στην είσοδο των γραφείων του νεοναζιστικού “Κόμματος της 4ης Αυγούστου” του Κ. Πλεύρη (27/10) και σε γιαπί στη Σόλωνος (28/10). Καταδίκη βομβιστών του ΠΑΚ (Α. Αρχάκης, Δ. Λέκκας) σε 16 & 10,5 χρόνια αντίστοιχα (21/10).
Εξάρθρωση του ΕΔΚ, με τη σύλληψη τριών μελών της οργάνωσης (Γ. Ανωμερίτης, Δ. Δώδος, Ι. Μυλωνάς) καθώς ετοιμάζονται να τοποθετήσουν 9 βόμβες σε ισάριθμες τράπεζες του κέντρου της Αθήνας (23/10). Ακολουθεί τις επόμενες ώρες η σύλληψη άλλων τεσσάρων “τρομοκρατών” (Δ. Παπαϊωάννου, Κ. Χουλιάρα, Β. Ραπάνος, Δ. Κατσαρός). Στις 31/10 καταδικάζονται σε 25 χρόνια οι 4 πρώτοι και σε 6-8 οι υ πόλοιποι.
Νοέμβριος
Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου κρύβει μερικές εκπλήξεις. Κατηγορούμενοι (17-18/11) για σύσταση της φιλοβασιλικής οργάνωσης “Αόρατοι Αγωνισταί του Έθνους” και τη διανομή προκήρυξης που καλεί στο σαμποτάρισμα της παρέλασης με τη ρίψη πανιών μπροστά στα τανκς (!), οι Ν. Δούλγερ και Σ. Σαραντάκος αποκαλύπτουν ότι επί δεκαετίες έχουν πολεμήσει τον κομμουνισμό σαν στελέχη παρακρατικών οργανώσεων – ούτε οι ίδιοι ούτε οι 5 οπαδοί τους όμως γλιτώνουν τις ποινές (1-8,5 χρ). Ανάλογου περιεχομένου και η δίκη του λοχαγού Π. Μπούγα, αρχηγού (1964-68) της παρακρατικής “Αντικομμουνιστικής Οργανώσεως Ελλάδος”, που καταδικάζεται σε 4 χρόνια για σύσταση μιας μη κατονομαζόμενης “παρανόμου οργανώσεως” (18/11).
Δεκέμβριος
Καταγγελία από το ΠΑΜ της δολοφονίας του συνδικαλιστή Χ. Τσίγκα. Έκρηξη βόμβας απέναντι απ’ το “Ρεξ” στην Πανεπιστημίου (31/12).
(Ελευθεροτυπία, 21/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1970
Ιανουάριος
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού του ΠΑΚ στις τουαλέτες του προξενείου των ΗΠΑ, στο κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (5/1).
Εντυπωσιακή δίκη της αριστερής οργάνωσης “Λαϊκή Πάλη” στη Θεσσαλονίκη, τόσο για τις απολογίες όσο και βαριές καταδίκες των μελών της: 4 (Σ. Κατσαρός, Αντ. Λιάκος, Τ. Δαρβέρης, Τ. Μηταφίδης) σε ισόβια, 3 (Η. Οικονόμου, Π. Καϊσίδης, Μ. Αραμπατζόγλου) σε κάθειρξη 10-18,5 χρόνων και 2 (Π. Ελκας, Λ. Καπώνης) σε φυλάκιση (29/1). Άλλες οκτώ καταδίκες στο Στρατοδικείο της Αθήνας (19/1).
Φεβρουάριος
Μαγνητόφωνο μεταδίδει επί 20′ αντιδικτατορικά συνθήματα στη διασταύρωση Κοραή & Πανεπιστημίου.
Μάρτιος
Είκοσι συλλήψεις νέων για συμμετοχή στο ΡΦ (Μπ. Θεοδωρίδης, Μπ. Κοβάνης, Γ. Γιαννακάκης, Γ. Ζωγιόπουλος, κά). Στις 30/3, έκρηξη βόμβας του “Κινήματος 20ης Οκτώβρη” καταστρέφει στρατιωτικό όχημα έξω από τη Σχολή Ευελπίδων. Άλλοι δυο μηχανισμοί, που δεν εξερράγησαν, ανακαλύπτονται στο ίδιο μέρος και σε αστυνομικό όχημα στην Καλλιδρομίου.
Απρίλιος
Μεγάλη δίκη της “Δημοκρατικής Άμυνας” (27/3-12/4). Οι απολογίες των κατηγορουμένων δημοσιεύονται στον Τύπο και προκαλούν αίσθηση. 26 καταδίκες: Σ. Καράγιωργας (ισόβια), Γ. Α. Μαγκάκης (18 χρ), Σπ. Λουκάς (18), Ι. Σταράκης (18), Γ. Κομποτιάτης (15), Α. Μιχαλακέας (10), Κωτσάκης (10), Γ. Ιορδανίδης (8), Αθ. Φίλιας (8), Ν. Κωσταντόπουλος (8), Χ. Πρωτόπαπππας (8), Ι. Βασιλείου (8), κά.
Απόλυση του Μ. Θεοδωράκη από τον Ωρωπό και αναχώρησή του στη Γαλλία (13/4).
Μάιος
Έκρηξη βόμβας του “Κινήματος 20ης Οκτώβρη” στα γραφεία της ΓΣΕΕ (2/5). Μαζική αποδοκιμασία του Παττακού στο Στάδιο από μαθητές, σε συγκέντρωση για τα 3 χρόνια της χούντας (11/5). Στάση εργασίας των πιλότων της Ολυμπιακής.
Σύλληψη στην Αθήνα των ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ Ν. Καλούδη, Ζ. Ζορζοβίλη και Γ. Γιάνναρη (8-9/5).
Ιούνιος
Έκρηξη βόμβας στο Γαλάτσι (7/6), αποτυχία κοινής συνάντησης ΠΑΜ-ΠΑΚ-ΔΑ στο εξωτερικό, συλλήψεις μελών του ΠΑΜ στην Αθήνα.
Ιούλιος
Σειρά δικών στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών (6-15/7):
* 35 μελών και στελεχών του ΚΚΕ. Δώδεκα καταδίκες: Ν. Καλούδης, Ζ. Ζορζοβίλης και Γ. Γιάνναρης σε ισόβια, Η. Μαχαιρόπουλοις και Π. Αϊβαλιώτης σε 20 χρόνια, Α. Μίχου και Π. Παπαντολέων σε 16, Κ. Κωνσταντινίδου σε 15, κά (6/7).
* του προσκείμενου στο ΠΑΜ “Αντιδικτατορικού Αγροτικού Μετώπου της Υπαίθρου” (ΑΑΜΥ). Καταδίκες των Κ. Νικολόπουλου (14 χρ), Ι. Ζωιόπουλου (10), Α. Αυγερίου (4), Ι. Γεωργάκη & Δ. Γιωτάκη (9/7).
* του τέταρτου κλιμακίου του ΡΦ Αθήνας. Καταδίκες: Ι. Καούνης (12 χρ), Μπ. Κοβάνης (5), Μπ. Γεωργούλας (4), Μ. Αγγελάκη (4).
* κλιμακίου του ΠΑΜ στην Αθήνα: Μπ. Θεοδωρίδης (20 χρ), Φ. Λαζάρου (18), Στ. Χατζηανδρέου (16), Γ. Τσέλιος (6), Ν. Γεωργακόπουλος (5).
* μεμονωμένων αγωνιστών των ΔΕΑ και του ΠΑΜ: Θ. Ψαραδέλης (13), Δ. Μαστροδήμος (8), Μ. Πανταχός (6) για κομμουνιστική προπαγάνδα κι εκρηκτικά.
Αύγουστος
Βόμβα στο σταθμό Θησείου προκαλεί διακοπή της κίνησης του Ηλεκτρικού επί ώρες (21/8).
Σεπτέμβριος
Απόπειρα ανατίναξης της αμερικανικής πρεσβείας με αυτοκίνητο-βόμβα της “Οργάνωσης Άρης” του ΠΑΜ καταλήγει στο θάνατο των βομβιστών – του κύπριου Γιώργου Τσικουρή και της ιταλίδας Μαρία-Έλενα Αντζελόνι (2/9). Επικήρυξη του φοιτητή Κ. Κωτσάκη ως συναυτουργού με 100.000 δρχ (5/9). Μετά από πολλές περιπέτειες, καταφέρνει να διαφύγει στο εξωτερικό. Κηδεία της Αντζελόνι στην Ιταλία με επίσημη συμμετοχή αντιπροσωπειών του ΚΚΙ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, του ΠΑΜ, του ΠΑΚ και της ΔΑ. Ο επικήδειος εκφωνείται απ’τη Μ.Μερκούρη.
Αυτοπυρπόληση του φοιτητή Κώστα Γεωργάκη στη Γένοβα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στήριξη της χούντας από τις δυτικές χώρες (19/9).
Έκρηξη βόμβας στην οδό Κολοκυνθούς (29/9).
Οκτώβριος
Ισχυρή έκρηξη βόμβας του ΠΑΚ στον Εθνικό Κήπο, την ώρα των συνομιλιών της κυβέρνησης με τον αμερικανό υπουργό Άμυνας Μέλβιν Λέρντ (3/10). Σύλληψη επιτόπου του δικηγόρου Ι. Κορωναίου που την είχε τοποθετήσει. Ακολουθούν συλλήψεις των Γρ. Κασσιμάτη κι Α. Φραγκιά.
Έκρηξη βόμβας της οργάνωσης “Ελληνική Μαχητική Αντίσταση” (ΕΜΑ) σε φρεάτιο της Εταιρείας Υδάτων στην πλατεία Μητροπόλεως, ενώ αρχίζει η δοξολογία παρουσία του αντιβασιλέα Ζωιτάκη κι άλλων επισήμων (28/10). Έκρηξη βόμβας στη βίλα του εφοπλιστή Τσακίρογλου στο Ψυχικό.
Νοέμβριος
Έκρηξη βόμβας του “Κινήματος 20ης Οκτώβρη” στο άγαλμα του Τρούμαν, προκαλεί σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα τη μεταφορά του για επισκευή. Εντοπισμός δυο ακόμα εκρηκτικών μηχανισμών της οργάνωσης, κάτω από αυτοκίνητα του ΕΙΡΤ στο Ζάππειο (26/11).
Επεισόδια έξω απ’ τον κινηματογράφο “Παλλάς”, όταν η αστυνομία επιχειρεί να διαλύσει 1500 νέους που θέλουν να δουν την ταινία “Γούντστοκ”. Σύλληψη 13 νέων, που αργότερα αφήνονται ελεύθεροι (29/11).
Στάση εργασίας στο υφαντουργείο “Γιούλα” της Κοκκινιάς, κερδίζει την επαναπρόσληψη απολυθέντων κι αυξήσεις.
Κύμα συλλήψεων προσωπικοτήτων του κεντρώου χώρου από την ΕΣΑ, με στόχο την εξάρθρωση του ΠΑΚ στο εσωτερικό της χώρας, διαρκεί από τις 28/11 μέχρι το Μάρτιο του ’71. Μεταξύ άλλων συλλαμβάνονται οι δικηγόροι Ευ. Γιαννόπουλος και Φ. Κούτσικας, ο Χ. Σαρτζετάκης, ο Δ. Μαρωνίτης, οι Αγ. Κουτσόγιωργας, Ν. Ιντζές, Δ. Ραυτόπουλος κλπ – 73 άτομα συνολικά.
Σύλληψη του κεντρικού κλιμακίου του ΡΦ (Κ. Κωσταράκος, Φ. Προβατάς, Λ. Φλέσσας, κά). Ανακρίσεις με κτηνώδη βασανιστήρια.
Δεκέμβριος
Εκρήξεις βομβών της ΕΜΑ στα γραφεία του ΟΠΑΠ (8/12), στην αμερικανική Λέσχη της οδού Πανεπιστημίου και το ξενοδοχείο “Κογκό” της Γλυφάδας (31/12). Έκρηξη βόμβας σε κεντρικό σημείο της λεωφόρου Β. Γεωργίου στη Θεσ/νίκη ( 10/12), ανακάλυψη εκρηκτικών μηχανισμών μέσα στο χώρο της Σχολής Ευελπίδων, στον περίβολο του “Χίλτον” και στα γραφεία της Ολυμπιακής στη Συγγρού (14/12).
Συλλήψεις μελών και στελεχών του Πατριωτικού Μετώπου (Λ. Δάνος, Κ. Παπαϊωάννου, κά).
(Ελευθεροτυπία, 21/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1971
Ιανουάριος
Ίδρυση στο Λονδίνο “Εθνικού Αντιστασιακού Συμβουλίου” από το ΠΑΜ, τη ΔΑ, και τις δεξιές αντιστασιακές οργανώσεις “Ελεύθεροι Έλληνες” και “Υπερασπιστές της Ελευθερίας”.
Φεβρουάριος
Βόμβες της ΔΑ καταστρέφουν στο Ψυχικό τα αυτοκίνητα δυο αμερικανών στρατιωτικών κι ενός αυστραλού διπλωμάτη (8/2). Μαγνητόφωνα μεταδίδουν συνθήματα του ΠΑΜ σε τρεις κινηματογράφους της Αθήνας.
Μάρτιος
Εκρήξεις βομβών της οργάνωσης “Αντίστασις-Απελευθέρωσις-Ανεξαρτησία” (ΑΑΑ) στα γραφεία της λιβυκής πρεσβείας στην οδό Ηροδότου (7/3) και στο κατάστημα των -συμβούλων του Γ. Παπαδόπουλου- Αφών Παπαγιάννη στην Ερμού (23/3). Βομβιστικές επιθέσεις της ΕΜΑ στις εισόδους των γραφείων της “Εστίας” (11/3) και της ΕΣΣΟ-Πάππας (13/3).
Δίκη του “Ελληνικού Απελευθερωτικού Στρατού” στο Στρατοδικείο Αθηνών. Καταδικάζονται οι Π. Μηλιώτης (20 χρ), Α. Ζωγράφος (19), Ξ. Παπανικολάου & Π. Τσούντος (15/3). Ανακάλυψη παράνομου τυπογραφείου του ΡΦ και δέκα συλλήψεις (18/3).
Πρώτες κινητοποιήσεις στα Μέγαρα ενάντια στις απαλλοτριώσεις γης για βιομηχανική χρήση, προς όφελος των ομίλων Ωνάση, Νιάρχου και Ανδρεάδη. Μαζικές συνελεύσεις στις 17/3 κι 21/3.
Απρίλιος
Εκρήξεις βομβών στα γραφεία της παρεκκλησιαστικής οργάνωσης “Ζωή” (10/4), σε σταθμευμένο ΙΧ πίσω απ’ τη μητρόπολη (20/4) κι έξω από τα γραφεία της τσιμεντοβιομηχανίας “Ηρακλής-Όλυμπος” του αντιπροέδρου της “Συμβουλευτικής” Τσάτσου (21/4). Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού κάτω από αυτοκίνητο ξένης αποστολής στην Αλεξάνδρας (24/4).
Εκρήξεις βομβών της οργάνωσης “Μακρυγιάννης” έξω από τα γραφεία της ΓΣΕΕ και τα ΡΧ της Συγγρού, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του εργαζόμενου στα τελευταία Σ. Αγγούρια. Ανακάλυψη μιας ακόμα βόμβας της ίδιας οργάνωσης δίπλα στην είσοδο της Διευθύνσεως Χωροφυλακής Προαστίων (26/4).
Μάιος
Έκρηξη βόμβας στο άγαλμα του Τρούμαν. Σκοτώνεται ο αστυφύλακας Αθ. Κωστάντακας, ο οποίος πλησίασε τη βόμβα κατά την ώρα που η αστυνομία περίμενε τους πυροτεχνουργούς (14/5).
Ανακοινώνεται η εξάρθρωση της ομάδας βομβιστών του ΠΑΚ μ’ επικεφαλής το Σ. Βαλυράκη (12/5) και η σύλληψη κλιμακίου παλαίμαχων κομμουνιστών μ’ επικεφαλής το Στ. Μπεβεράτο (30/5).
Ιούνιος
Απόδραση του Ν. Ζαμπέλη (“Ελληνική Αντίσταση”) από τις φυλακές της Αίγινας (5/6). Θα διαφύγει λίγο αργότερα (20/7) στην Ιταλία.
Δίκη 5 μελών της Οργάνωσης Μαρξιστών-Λενινιστών (ΟΜΛΕ) στη Θεσσαλονίκη. Δυο καταδίκες σε ποινές 1 χρόνου, ενώ σε 3 χρόνια καταδικάζεται ο μάρτυρας υπεράσπισης Κ. Κυρτάζογλου για “προσβολή του δικαστηρίου” (23/6).
Δίκη της οργάνωσης ΔΟΠΑ στο Στρατοδικείο Χανίων, για αναγραφή συνθημάτων σε χωριά του ν. Ηρακλείου. Τέσσερις καταδίκες (1-4 χρ).
Ιούλιος
Βόμβες στο Ηράκλειο της Κρήτης καταστρέφουν αυτοκίνητο της εκεί αμερικανικής βάσης (3/7) και προκαλούν ζημιές στα γραφεία του τοπικού κλιμακίου της ΚΥΠ (31/7). Εκρήξεις βομβών στην είσοδο των οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Προεδρίας (6/7) και στις σιδηροτροχιές του ηλεκτρικού στο Θησείο από την “20η Οκτώβρη”(9/7). Η νεοεμφανιζόμενη “Λαϊκή Επαναστατική Αντίσταση” (ΛΕΑ) χτυπά κι αυτή με βόμβες βυτιοφόρο της ΕΣΣΟ-Πάππας (9/7) και την αίθουσα διαλέξεων της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (14/7)
Αύγουστος
Δίκη στελεχών του ΡΦ και της Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ εσ. στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών (2-6/8). Ποινές 2-3 χρ. στους Ν. Κουμουνδούρο, Κ. Κωσταράκο, Φ. Προβατά & Γ. Σπηλιώτη, μικρότερες σε άλλους 4.
Σεπτέμβριος
Έκρηξη βόμβας σε παράθυρο της Στρατ. Λέσχης στη Ρηγίλλης (4/9). Δίκη μελών της “Ελληνικής Αντίστασης” για συνέργεια σε απόπειρα απόδρασης του Αλ. Παναγούλη. Πέντε καταδίκες (1-1,5 χρ).
Κηδεία του ποιητή Γ. Σεφέρη, μετατρέπεται σε αντιδικτατορική διαδήλωση με συμμετοχή χιλιάδων λαού (22/9).
Οκτώβριος
Ισχυρή έκρηξη στο νέο κτίριο του ΟΛΠ στον Πειραιά.
Σύλληψη του γραμματέα του ΚΚΕ εσ., Μπ. Δρακόπουλου, του Μ. Παρτσαλίδη κι άλλων 31 στελεχών του ΠΑΜ και του ΚΚΕ εσ. (18/10). Είκοσι απ’ αυτούς παραπέμπονται τελικά με τον ν.509.
Νοέμβριος
Απελευθέρωση του Χρ. Σαρτζετάκη κι άλλων 58 από τους συλληφθέντες στις ανακρίσεις για το ΠΑΚ. Καταγγελίες για άγρια βασανιστήρια.
Δεκέμβριος
Διανομή προκηρύξεων του ΑΕΜ Οικοδόμων σχετικά με τις συλλήψεις των ηγετών του ΚΚΕ εσ. (14/12). Ρίψη πρωτοχρονιάτικων αντιστασιακών τρικ του ΚΚΕ εσ. σε διάφορα σημεία της Αθήνας (31/12).
(Ελευθεροτυπία, 22/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1972
Ιανουάριος
Πρώτη δίκη του ΠΑΚ στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών (21-22/1). Καταδικάζονται οι Σ. Βαλυράκης (7 χρ), Γ. Κυριαζής (9) κά πέντε.
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού στα γραφεία της ΔΕΗ (11/1) και βόμβας των ΑΑΑ στον περίβολο της γαλλικής πρεσβείας (26/1). Εκρήξεις βομβών των ΑΑΑ πίσω από το νέο κτίριο του ΥΠΕΞ και στην πλατεία Κολωνακίου (28/1).
Πρώτα δείγματα μαζικού φοιτητικού κινήματος. Έντονες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στα διορισμένα ΔΣ των σχολών και πυρήνες που θα εξελιχθούν στις Φοιτητικές Επιτροπές Αγώνα (ΦΕΑ), κατά τη διάρκεια συνελεύσεων που συγκαλούνται σε τέσσερις σχολές από τους διορισμένους για απολογισμό των δραστηριοτήτων τους.
Φεβρουάριος
Δυο εκρήξεις βομβών της ΑΑΑ σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στην Κηφισιά και την Πολιτεία (17/2). Προκηρύξεις της οργάνωσης “Λαϊκή Αντίσταση” σε δρόμους της Αθήνας (8/2).
Καταδίκες 4 στελεχών του ΚΚΕ (Στ. Μπεβεράτος κά) σε ποινές 1-4 ετών (7/2), τριών αρχιτεκτόνων γι’ αντιδικτατορική δράση (1-3 χρ) και δυο ξυλουργών για εκρηκτικά (2-2,5 χρ) (24/2). Δίκη 5 μελών του ΠΑΜ στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών. Καταδίκες: Γ. Χριστόδουλος (2,5 χρ), Λ. Δάνος (15 μήνες) κά (20/3).
Μάρτιος
Έκρηξη βόμβας σε αμερικανικό αυτοκίνητο στο Π. Ψυχικό (2/3). Βομβιστικές επιθέσεις της ΑΑΑ στην πλατεία Συντάγματος και την Αρχιεπισκοπή Αθηνών (7/3). Βόμβα στο Φάληρο κοντά σε προβλήτα του 6ου στόλου και διανομή αντιαμερικανικών προκηρύξεων (20/3).
Δεύτερη δίκη του ΠΑΚ, με 15 κατηγορούμενους για βομβιστικές ενέργειες μεταξύ Ιουνίου 1969 και Ιανουαρίου 1971 (17-21/3). Έντεκα καταδίκες: Ι. Κορωναίος (8 χρ), Ξ. Πελοποννήσιος (6), Α. Φραγκιάς (4,5), Γρ. Κασιμάτης (3), κά.
Προσφυγή φοιτητών στα Πρωτοδικεία, με αίτημα την εκλογή αιρετών διοικήσεων στους συλλόγους τους. Πρώτη νίκη του φοιτητικού κινήματος, με την εκλογή νέου ΔΣ στο Σύλλογο Κρητών Φοιτητών (19/3). Πρώτη μαζική κινητοποίηση στη Θεσσαλονίκη, από νέους που συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν εκδήλωση της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων (ΕΚΙΝ) με τη γνωστή αριστερή οικονομολόγο Τζόαν Ρόμπινσον, που τελικά απαγορεύτηκε από την αστυνομία.
Απρίλιος
Ανατίναξη προτομής του δικτάτορα Μεταξά στη Νίκαια από την ΑΑΑ (19/4). Δυο εκρήξεις βομβών κάτω από αυτοκίνητα στη Γλυφάδα (20/4).
Πρώτη φοιτητική συγκέντρωση σε ανοιχτό χώρο, στο προαύλιο του ΕΜΠ, ύστερα από άρνηση της διορισμένης διοικούσας επιτροπής των συλλόγων για δημόσια συνεδρίαση (1/4). Καθιστική εκδήλωση 100 περίπου φοιτητών στα Προπύλαια την επέτειο του πραξικοπήματος, επέμβαση της αστυνομίας κι 11 συλλήψεις (21/4). Νέα συγκέντρωση 200 φοιτητών στο Μουσείο, διαλύεται χωρίς συλλήψεις μόλις εμφανίζεται η αστυνομία (22/4).
Αποχή διαρκείας των 1700 σπουδαστών υπομηχανικών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και 200 δευτεροετών του Βιολογικού Αθήνας, για κλαδικά τους αιτήματα (25/4). Σιωπηρή πορεία 500 φοιτητών της ΦΜΣ από τα Ιλίσια προς το κέντρο για πανεπιστημιακά αιτήματα (μεταφορές μαθημάτων), διαλύεται στο ύψος του Ευαγγελισμού απ’ την αστυνομία. Πολλές συλλήψεις κι απαγγελία κατηγορίας σε 32 για “σύσταση και συμμορία”, χωρίς να δοθεί συνέχεια (27/4).
Προσπάθεια πρωτομαγιάτικης διαδήλωσης στην πλατεία Κοτζιά. Σύλληψη 20 φοιτητών και του προέδρου της ΕΚΙΝ, Π.Κ ανελλάκη. Ανάρτηση πανό της ΚΝΕ σε κεντρικό σημείο της Λιβαδειάς (30/4).
Μάιος
Αυθόρμητη διαδήλωση μετά από συναυλία του Συλλόγου Κρητών Φοιτητών στο Σπόρτινγκ με το Γ. Μαρκόπουλο. Διάλυσή της απ’ την αστυνομία κι 8 συλλήψεις (15/5). Διάλυση της ΕΚΙΝ με δικαστική απόφαση (22/5).
Ανακοίνωση της σύλληψης, ως βομβιστών της ΑΑΑ, του πτέραρχου Αν. Μήνη, του παιδίατρου Σ. Παντελάκη και του αρχιτέκτονα Αλ. Ζάννα (3/5). Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού της ΑΑΑ στο Καλαμάκι (8/5).
Απεργία 30 αφρικανών εργαζομένων στο “Ξενία” του Βόλου για βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους (1/5). Σύλληψη 5 εργατών στη Ν. Ιωνία, με την κατηγορία της αναγραφής κομμουνιστικών συνθημάτων στο εργοστάσιο που δουλεύουν (24/5).
Απόδραση του Σ. Βαλυράκη από τις φυλακές της Κέρκυρας ( 20/5). Περνά κολυμπώντας στην Αλβανία, όπου φυλακίζεται με την υποψία ότι πρόκειται για πράκτορα της ΚΥΠ.
Ιούνιος
Σύλληψη 4 μελών του “Κινήματος 20ης Οκτώβρη” (Ν. Μανιός, Γ. Σαγιάς, Ν. Χρυσανθόπουλος, Α. Μανωλάκης) (15/6).
Προκηρύξεις στα Γιάννενα καταγγέλλουν συλλήψεις και βασανιστήρια φοιτητών. Στάσεις εργασίας στο εργοστάσιο “Tide” για αυξήσεις και λήψη μέτρων ασφαλείας.
Ιούλιος
Σύλληψη 9 Ελλήνων και 4 Γερμανών για συμμετοχή στο “Κίνημα 20ης Οκτώβρη” (16/7).
Συλλήψεις φοιτητών που δραστηριοποιούνταν στο φοιτητικό κίνημα της Θεσσαλονίκης. Ίδρυση της Αντί-ΕΦΕΕ, σπουδαστικής παράταξης της ΚΝΕ.
Αύγουστος
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού κοντά στην εκκλησία του Λουμπαρδιάρη (25/8) Έκρηξη βόμβας στα γραφεία της Εμπορικής Τράπεζας στη Σοφοκλέους (26/8). Έκρηξη βόμβας της ΛΕΑ στο υπόγειο της αμερικανικής πρεσβείας (29/8).
Δίκη των 9 Ελλήνων που συνελήφθησαν μαζί με τους Γερμανούς της “20ής Οκτώβρη” (3/8). Καταδίκες: Χ. Ραμαντάνης (3,5 χρ), Γ. Μπουσιώτης (1,5) και 3 με αναστολή.
Σεπτέμβριος
Εκρήξεις βομβών της “Ομάδας Άρης” του ΡΦ στο προαύλιο της ΓΣΕΕ (3/9). Επίθεση της ίδιας ομάδας με χειροβομβίδες στο Ε’ Αστυνομικό Τμήμα (5/9). Ανατίναξη πυλώνα της ΔΕΗ στην Κηφισιά από την “Ομάδα Αρης” (11/9). Ανάρτηση πανό του ΚΚΕ σε σημεία της Θεσσαλονίκης, τις παραμονές της Διεθνούς Εκθέσεως. Βόμβες των οργανώσεων ΔΑ και “Δημοκρατικός Απελευθερωτικός Στρατός” (ΔΑΣ) στα διυλιστήρια της ΕΣΣΟ-Πάππας και τα γραφεία της ΓΣΕΕ (25/9).
Οκτώβριος
Δίκη του “Κινήματος 20ης Οκτώβρη” (4-5/10). Καταδίκες: Γ. Σαγιάς (17 χρ), Ν. Μανιός (16), Ν. Χρυσανθόπουλος (13), Α. Μανωλάκης (6). Δίκη των 4 Γερμανών που συνεργάζονταν με την ίδια οργάνωση και ποινές 6-18 μηνών (18/10).
Συγκέντρωση κατοίκων των Σπάτων ενάντια στα σχέδια για δημιουργία εκεί νέου αεροδρομίου της πρωτεύουσας (17/10).
Επεισοδιακές γενικές συνελεύσεις σε πολλές σχολές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, εν όψει των φοιτητικών εκλογών που έχουν εξαγγελθεί (10/10) ως τεστ μιας ελεγχόμενης από το καθεστώς φιλελευθεροποίησης. Εκλογή αντιπροσώπων από τις συνελεύσεις, σε αντιπαράθεση προς τα διορισμένα ΔΣ που έχουν αναλάβει τη διεξαγωγή των εκλογών. Νόθες φοιτητικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη, με αποχή της πλειοψηφίας των φοιτητών. Διαδήλωση εκατοντάδων φοιτητών στο κέντρο της πόλης και συμπλοκές με την αστυνομία (30/10).
Νοέμβριος
Νόθες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους της Αθήνας, της Πάτρας και των Ιωαννίνων με την ενεργό βοήθεια των καθηγητών. Έντονες διαμαρτυρίες των φοιτητών. Επέμβαση της αστυνομίας στη Νομική Αθηνών για να καταστείλει τις διαμαρτυρίες (20/11).
Βομβιστικές ενέργειες των οργανώσεων ΔΑ και “Ανεξάρτητη Αριστερά” στη Θεσσαλονίκη.
Δεκέμβριος
Αποχή διαρκείας των σπουδαστών Υπομηχανικών (6/12). Επεισόδια στην Καλαμάτα ύστερα από αναβολή των αρχαιρεσιών στο Σύλλογο Μεσσήνιων Σπουδαστών.
Έκρηξη βόμβας της δεξιάς αντιδικτατορικής οργάνωσης “Εθνική Αντίστασις Νέων” (ΕΑΝ) σε αυτοκίνητο ξένης αποστολής στο Καλαμάκι (7/12).
Σύλληψη του Λ. Τζεφρώνη, ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ εσ (17/12).
(Ελευθεροτυπία, 22/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1973
Ιανουάριος
Εκρήξεις βομβών της ΕΑΝ σε δυο αυτοκίνητα αξιωματικών της στρατιωτικής αποστολής των ΗΠΑ (7/1). Βόμβες των οργανώσεων ΔΑ και “Ανεξάρτητη Αριστερά” σε αμερικανικά οχήματα στην Κηφισιά (7/1).
Τρίτη δίκη της “Ελληνικής Αντίστασης”, με 13 κατηγορούμενους, για σχεδιαζόμενη απόδραση του Αλ. Παναγούλη. Καταδικάζονται ο Στ. Παναγούλης (4,5 χρ) κι άλλοι δέκα σε μικρότερες ποινές (18-22/1).
Δίκη της ηγεσίας του ΚΚΕ εσ. στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών. Καταδικάζονται οι Μπ. Δρακόπουλος (12,5 χρ), Μ. Παρτσαλίδης (12), Α. Παπαθανασοπούλου (3) κι άλλοι πέντε (22-29/1).
Κλείσιμο του ΕΜΠ με απόφαση της Συγκλήτου, λόγω συνεχιζόμενης αποχής των φοιτητών. Διαδήλωση διαμαρτυρίας 1500 φοιτητών από το ΕΜΠ στη Νομική (26/1). Αναδίπλωση της Συγκλήτου κι επαναλειτουργία του Πολυτεχνείου (29/1). Δέκα φοιτητές της ΑΣΟΕΕ που εμποδίζουν ασφαλίτη να πάρει τα στοιχεία συναδέλφου τους διώκονται για τεντιμποϊσμό (31/1).
Φεβρουάριος
Καταδίκη δυο φοιτητών σε 7,5 μήνες για τα επεισόδια της ΑΣΟΕΕ (3/2). Συγκέντρωση 500 φοιτητών στο προαύλιο της ΑΣΟΕΕ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς 12 συναδέλφους τους που έχουν παραπεμφθεί στο Πειθαρχικό επειδή συνέταξαν υπόμνημα μεταρρυθμίσεων για τη σχολή τους. Μικροσυμπλοκές με την αστυνομία (5/2). Αποχές στην Πάντειο (6/2) και το Γεωλογικό (9/2). Διαδήλωση φοιτητών στη Θεσ/νίκη με 5 συλλήψεις (13/2).
Δημοσίευση του ν.δ.1347, με το οποίο ο υπουργός Άμυνας μπορεί να ανακαλεί τις αναβολές φοιτητών που απέχουν από τα μαθήματά τους (12/2). Αστυνομική εισβολή στο ΕΜΠ εναντίον συγκέντρωσης 1500 φοιτητών κατά των στρατεύσεων. Άγριοι ξυλοδαρμοί, 100 συλλήψεις κι 11 παραπομπές (14/2). Δίκη των συλληφθέντων, 8 ελαφρές καταδίκες (17-19/2). Επιστράτευση 88 φοιτητών σε δυο δόσεις (15-16/2)
Πρώτη “δοκιμαστική” κατάληψη της Νομικής από 2500 φοιτητές, έξοδος υπό μορφήν πορείας και συμπλοκές με την αστυνομία και παρακρατικούς ΕΚΟΦίτες (16/2). Συγκέντρωση φοιτητών στην Ιατρική κατά του ν.1347 (17/2). Διήμερη κατάληψη της ΝΟμικής από 4000 φοιτητές (21-22/3). Έξοδος ύστερα από διαπραγματεύσεις, υπό την κάλυψη χιλιάδων συμπαραστατών που έχουν συγκεντρωθεί.
Επιθέσεις αστυνομίας και ΕΚΟΦιτών, τραυματισμοί και συλλήψεις. Φοιτητική διαδήλωση στη Θεσ/νίκη χτυπιέται από την αστυνομία, με πολλές συλλήψεις (22/2). Αντιδικατορικές εκδηλώσεις φοιτητών και συλλήψεις στην κηδεία της Κ. Παξινού (23/2).
Δίκη της ΑΑΑ (19-20/2). Καταδίκη του Τ. Μήνη (10 χρ) και του Σ. Παντελάκη (8).
Βόμβες της ΕΑΝ σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στο Π. Φάληρο (20/2), το Καλαμάκι (21/2) και την οδό Ειρήνης Αθηναίας (25/2). Έκρηξη στο Πεδίο του Άρεως με αποτέλεσμα τον τραυματισμό 2 περαστικών (Α. Μανέτας, Μ. Αραπατσάκη) (22/2).
Μάρτιος
Φοιτητικές διαδηλώσεις σε Αθήνα (5,6,17/3), Θεσ/νίκη (5/3) και Πάτρα (17/3), με συλλήψεις φοιτητών. Κατάληψη της πανεπιστημιακής Λέσχης στην Πάτρα από 500 φοιτητές, εισβολή της αστυνομίας και δεκάδες συλλήψεις (16/3). Δεύτερη κατάληψη της Νομικής, με πρωτοβουλία της άκρας αριστεράς, καταλήγει σε εισβολή της αστυνομίας ύστερα από αίτηση της Συγκλήτου, δεκάδες τραυματίες και πάνω από 100 συλλήψεις (20/3).
Αναδίπλωση του φοιτητικού κινήματος και τερματισμός της αποχής (27/3). Συλλήψεις δικηγόρων του φ.κ. (Π. Κανελλάκης, Α. Βγόντζας, Κ. Αλαβάνος, Δ. Μπουλούκος) από την ΕΣΑ και βασανισμός τους (13/3 κ.εξ).
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού της ΕΑΝ στο Καλαμάκι (25/3).
Απρίλιος
Νέες φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Αθήνα, συλλήψεις κλπ (6-10/4). Ογκώδης φοιτητική διαδήλωση στην Πάτρα (13/4). Διαδήλωση στο Αγρίνιο κατά της ανάμιξης της αστυνομίας στις αρχαιρεσίες των συνδικάτων (16/4). Διαδήλωση εκατοντάδων φοιτητών στο κέντρο της Αθήνας με αντιδικτατορικά συνθήματα (21/4).
Επεισόδια ανάμεσα σε διαμαρτυρόμενους αλιεργάτες κι εκπροσώπους βιομηχανιών στην ιχθυόσκαλα της Καβάλας (3/4). Διώξιμο των συνεργείων ισοπέδωσης απαλλοτριωμένων κτημάτων από τους αγρότες στα Μέγαρα (14/4).
Εκρήξεις βομβών σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στην Αθήνα (7/4), το Καλαμάκι και το Κολωνάκι, με αποτέλεσμα στην τελευταία περίπτωση το σοβαρό τραυματισμό του περαστικού Μ. Ορφανίδη (21/4). Βομβιστικές επιθέσεις σε Τράπεζα και έξω από το σπίτι του προέδρου της χουντικής “Ενώσεως Νέων Επιστημόνων, Κ. Τσίτουρα, στον Πειραιά (20/4).
Μάιος
Συγκέντρωση φοιτητών στη Νομική με αίτημα την απελευθέρωση 60 περίπου φοιτητών που έχουν συλληφθεί από την ΕΣΑ. Αποκλεισμός του κτιρίου απ’ την αστυνομία, μικροσυμπλοκές και συλλήψεις (11/5). Τελευταία μαζική φοιτητική εκδήλωση της ακαδημαϊκής χρονιάς, με παμφοιτητική συγκέντρωση που εκδίδει ψήφισμα απολογισμού των αγώνων (18/5).
Παραπομπή 6 φοιτητών της ΑΑΣΠΕ με το ν.509, προφυλάκιση των Γ. Κοτανίδη και Ε. Ρικούδη (24/5).
Εκρήξεις βομβών της ΕΑΝ στην πλατεία Ραγκαβή, τους Αμπελόκηπους (7/5), σε δυο αμερικανικά αυτοκίνητα (10/5), στο ΙΧ του χουντικού σκηνοθέτη Τζέιμς Πάρις (7/5) και στην Κυψέλη (13/5). Εξάρθρωση της οργάνωσης με σύλληψη του κτηνίατρου Ι. Σαββούρα, του λογιστή Ι. Ρούμπου (21/5) κι άλλων 8 ατόμων (23/5) κι αποκάλυψη οπλοστασίων σε Σπάτα και Π. Φάληρο (24/5).
Σύλληψη και βασανισμός του αξιωματικού Σπ. Μουστακλή στο ΕΑΤ-ΕΣΑ (22/5). Καταστολή αντιδικτατορικού κινήματος στο Ναυτικό (23-25/5). Ανταρσία στο αντιτορπιλικό “Βέλος”, που βρισκόταν για άσκηση του ΝΑΤΟ στην Ιταλία. 36 μέλη του πληρώματος ζητούν πολιτικό άσυλο εκεί (25/5).
Ιούνιος
Διαδήλωση 1000 κατοίκους στους Αγ. Θεοδώρους κατά της ιδιοποίησης των νερών του χωριού τους από την εταιρεία Motor Oil (26/6).
Ιούλιος
Εικοσιτετράωρες απεργίες των τυπογράφων των αθηναϊκών εφημερίδων για αυξήσεις μισθών (2,5/7). Απεργία των τεχνικών εδάφους των εσωτερικών γραμμών της Ολυμπιακής (8/7). Απεργία των συντακτών στις εφημερίδες “Ακρόπολις”, “Απογευματινή”, “Βήμα”, “Νέα” και “Βραδυνή” για αυξήσεις (17-20/7). Απεργία των αλιεργατών στην Καβάλα για τη σύναψη συλλογικής σύμβασης.
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού στην οδό Καρυάτιδων (23/7).
Αύγουστος
Δίκη των βομβιστών της ΕΑΝ (9-10/8). Έξι καταδίκες, με βαρύτερες αυτές των Ι. Σαββούρα (18 χρ.) και Ι. Ρούμπου (15). Έκρηξη βόμβας κοντά στο γραφείο του Γ. Παπαδόπουλου, στο κέντρο της Αθήνας (10/8).
Διαδήλωση φοιτητών στην Πάτρα υπέρ των συναδέλφων τους που δικάζονται για την κατάληψη της Λέσχης το Μάρτιο. Ξυλοδαρμοί και συλλήψεις (10/8). Ελαφρές καταδίκες σε 4 απ’ τους κατηγορούμενους (11/8). Προφυλάκιση 3 φοιτητών στη Θεσ/νίκη, για διανομή προκηρύξεων του ΚΚΕ εσ. υπέρ του “όχι” στο δημοψήφισμα της 29ης Ιουλίου.
Νικηφόρα απεργία των πιλότων της Ολυμπιακής, καθηλώνει στο έδαφος όλα τα αεροσκάφη της εταιρείας (18-19/8). Απεργία στα τρόλεϊ με μεγάλη επιτυχία και νίκη των απεργών (27/8).
Γενική αμνηστία στους πολιτικούς κρατούμενους, απονομή χάριτος στον Αλ. Παναγούλη και άρση του στρατιωτικού νόμου. Παραγραφή, ταυτόχρονα, των “αδικημάτων που διέπραξαν ανακριτικά όργανα”, δηλ. των βασανιστηρίων (20/8). Απόλυση 39 φοιτητών που κρατούνταν από την ΕΣΑ και άμεση στράτευσή τους.
Σεπτέμβριος
Διαδήλωση κατοίκων στους Αντιφιλίππους Καβάλας (4/9) και στην Ελευθερούπολη (17/9), ενάντια στις απαλλοτριώσεις των χωραφιών τους για να γίνουν ορυχεία. Συγκέντρωση κατοίκων της Ελευσίνας κατά της επέκτασης των διυλιστηρίων της “Πετρόλα” (22/9).
Απεργία του προσωπικού της Ολυμπιακής (19/9). Μαχητική συγκέντρωση των εμποροϋπαλλήλων για το ωράριο στην Αθήνα. Επεισόδια με την αστυνομία και συλλήψεις (19/9), κερδίζουν όμως (“προσωρινά”) την ημιαργία της Τετάρτης (24/9). Απεργία των χειριστών της ΔΕΗ στο λιγνιτωρυχείο της Μεγαλόπολης (24/9).
Ανακάλυψη εκρηκτικών μηχανισμών σε πούλμαν της εταιρείας “Φανάκη” (20/9) και στη Middle East Airlines (21/9).
Διαδήλωση 1000 φοιτητών στο κέντρο της Αθήνας, ύστερα από απαγόρευση συγκέντρωσης κατά των στρατεύσεων από τη Σύγκλητο. Βίαιη διάλυσή της στο ύψος της Κλαυθμώνος και συλλήψεις (25/9)
Οκτώβριος
Συναυλία του Ξαρχάκου στον Παναθηναϊκό καταλήγει σε αυθόρμητη φοιτητική διαδήλωση στην Αλεξάνδρας, που διαλύεται απ’ την αστυνομία (1/10). Διαδήλωση κατά της νεοσύστατης κυβέρνησης Μαρκεζίνη, διαλύεται επίσης (2/10). Αποχή φοιτητών της Γεωπονικής για ζητήματα της σχολής τους (18/10). Αντιαμερικανική διαδήλωση στα Προπύλαια, μετά από απαγόρευση φοιτητικής συγκέντρωσης στη Νομική (27/10).
Δίωρη γενική απεργία στα Μέγαρα, κατά των σχεδίων για εγκατάσταση εργοστασίου αλουμίνας και διυλιστηρίου στην πόλη (12/10). Συλλαλητήριο 12.000 κατοίκων της πόλης για την ίδια υπόθεση (14/10). 24ωρη απεργία του προσωπικού της ΔΕΗ στην πρωτεύουσα κατά του νέου κανονισμού εργασίας, με συμμετοχή 97% (29/10).
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού σε αποθήκη της Εθνικής Τράπεζας (25/10).
Νοέμβριος
Συγκέντρωση κατοίκων του Σκαραμαγκά εναντίον της εγκατάστασης εκεί διυλιστηρίου του ομίλου Ανδρεάδη (4/11). 48ωρη απεργία των εργαζομένων στη ΔΕΗ του λεκανοπεδίου, με συμμετοχή 99% (14-15/11).
Μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου. Απόπειρα πορείας 5000 ατόμων προς τον Άγνωστο Στρατιώτη καταλήγει σε συγκρούσεις με την αστυνομία, οδοφράγματα και πετροπόλεμο. Πυροβολισμοί, 37 συλλήψεις και παραπομπή 17 ατόμων στο αυτόφωρο (4/11). Δίκη των συλληφθέντων, αθώωση 12 και ελαφρές ποινές σε άλλους 5 (8-13/11).
Κατάληψη του Πολυτεχνείου από τους φοιτητές (14/11). Συρροή κόσμου και μετατροπή της σε μαζική εξέγερση. Αιματηρές συγκρούσεις στο κέντρο της Αθήνας με δεκάδες νεκρούς κι εκατοντάδες τραυματίες (16/11). Κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, κάθοδος των τανκς και εκκένωση του ΕΜΠ (17/11). Κατάληψη και εκκένωση της Πολυτεχνικής σχολής και στη Θεσ/νίκη (16-17/11). Άγρια καταστολή των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στο κέντρο της Αθήνας, με πολλούς νεκρούς (17-19/11).
Δεκέμβριος
Έκρηξη βόμβας των “Λαϊκών Απελευθερωτικών Ομάδων Σαμποτάζ” (ΛΑΟΣ) σε υποκατάστημα της Εμπορικής Τράπεζας στην οδό Αχιλλέως (3/12).
Απόπειρα σιωπηλής πορείας για κατάθεση λουλουδιών στο ΕΜΠ καταστέλλεται βίαια από την αστυνομία.
Απόλυση όλων των συλληφθέντων για το Πολυτεχνείο (31/12).
(Ελευθεροτυπία, 22/4/1997)
www.iospress.gr
Η Γνωστή-Άγνωστη αντίσταση στη χούντα
1974
Ιανουάριος
Αντίσταση 500 κατοίκων του Καματερού σε προσπάθεια κατεδάφισης των σπιτιών τους από συνεργεία του υπουργείου Δημ. Έργων (4-5/1).
Έκρηξη βόμβας στην είσοδο του εκδοτικού οίκου Παπαζήση (6/1). Εκρήξεις βομβών των ΛΑΟΣ σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στο κέντρο της Αθήνας (18/1).
Προκηρύξεις της ΑΑΣΠΕ στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας καλούν τους φοιτητές σε προετοιμασία για μακροχρόνιο αγώνα (14/1).
Φεβρουάριος
Εξάρθρωση κλιμακίων του ΚΚΕ, της ΚΝΕ και της Αντί-ΕΦΕΕ στην Αθήνα, με 35 συλλήψεις (Ν. Καλούδης, Α. Αμπατιέλος, Μ. Γιάννου, Ν. Κουτρούμπας, Κ. Κουκουβίτης, Δ. Γόντικας, Κ. Κάππος, Γ. Κοτρόκης, Ι. Παλαβός, Ι. Τζεβρένης, Σ. Τσικουδάκης, Χ. Παπαναστασίου, Β. Ντάρδας, Τ. Γουδέλης, Δ. Τσοπανίδης, Ι. Μακρή, Θ. Τζιαντζής, Σ. Τσιτλαίδης, Ε. Καραβίας, Ο. Βαλαβάνη, Π. Κοντογιάννης, Α. Σωτήρη, Λ. Σταθάκης, Κ. Τουρνάκη, Σ. Μανιατέας, Σ. Στυλιανίδης, Δ. Παντάκας, Σ. Μαντζούνη, Ν. Σπανέλης, Ν. Σταματογιαννοπούλου, Κ. Κατσικάκη, Χ. Καρβέης, Π. Κατσαβάρος, Μ. Τζεφρένη, Χ. Ράπτης).
Σύλληψη 3 ατόμων (Λ. & Ηλ. Ανανιάδης, Φ. Μαυρομάτης) που μετέφεραν αντιδικτατορικές προκηρύξεις του ΚΚΕ εσ. από τη Δυτ. Γερμανία (14/2). Σύλληψη του Τ. Δήμου (ΠΑΜ-ΚΚΕσ) και μελών του ΚΚΕ στην Πάτρα (22/2).
Έκρηξη 4 βομβών στο εργοστάσιο της Dow στο Λαύριο, σκοτώνει τους πυροτεχνουργούς Τρ. Αντωνίου και Κ .Γερούκη. Καταγγέλλεται σαν “προβοκάτσια των παρακρατικών Πλεύρη και Φαρμάκη” (23/2).
Μάρτιος
Σύλληψη (1/3) 15 μελών των τροτσκιστικών οργανώσεων Σοσιαλιστική Φοιτητική Πρωτοπορία (ΣΦΠ) και Εργατική Διεθνιστική Ένωση (ΕΔΕ) (Θ. Κουσούμπος, Κ. Κουρτέσης, Κ. & Ε. Ζακάκης, Α. Σταυροπούλου, Η. Λογοθέτης, κά). Σύλληψη 27 μελών της ΚΝΕ και της Αντί-ΕΦΕΕ στον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη (14/3). Σύλληψη 3 φοιτητών (Γ. Κορμουλάκης, Σ. Χρονοπούλου, Α. Μαλτέζου) στην Αθήνα ( 27/3).
Απρίλιος
Έκρηξη στην οδό Τερτίπη, έξω από το ΙΣτ αστυνομικό τμήμα (15/4)
Μάιος
Σύλληψη 36 μελών και στελεχών του ΕΚΚΕ και της ΑΑΣΠΕ (Π. Στάγκος, Χ. Μπίστης, Γ. Μήλιος, Δ. Κουμάνταρος, Α. Τσάρας, Ν. Παπαμιλτιάδης, Α. Αποστολίδης, Ν. Λιβέριος, Ε. Φαμελιάδου, Ι. Δημακόπουλος, Ν. Σκούφος, Ν. Μαστοράκης, Μ. Παπαδομανώλης, Μ. Καρατζάς, Γ. Καρατράτζης, Ι. Μαργαρίτης, Ι. Χαραλαμπίδης, Γ. Κοτανίδης, Ν. Κουτρέσης, Π. Παπαδομανώλη, Α. Παντελάκη, Ι. Κουβάρας, Σ. Σάλουστρος, Γ. Δραμουντάνης, Α. Κυνηγός, Π. Πιπέρης, Γ. Νίκαινας, Α. Μορδώχ, Δ. Αλεξάς, Α. Κουρτέσης, Σ. Λουκάτος, Α. Παπαντωνίου, Ε. Δραμουντάνης, Ε. Εφεντάκης, Δ. Τοπαλιάν, Α. Καπροδάκης) ( 4/5).
Ιούνιος
Ανακάλυψη εκρηκτικού μηχανισμού στο Καλαμάκι, κάτω από αυτοκίνητο ξένης αποστολής (2/6).
Ιούλιος
Καταδίκη 27 ατόμων από το Στρατοδικείο Ιωαννίνων σε ποινές μέχρι και 10 χρόνια, για συμμετοχή στην οργάνωση “Άρης Βελουχιώτης” (12/7).
(Ελευθεροτυπία, 22/4/1997)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974
www.iospress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου