Διάλογος για την ανώτατη εκπαίδευση

πηγή: alfavita
Του Μανόλη Ντουντουνάκη*

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού των Πανεπιστημίων, ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ, πιστεύει ότι οι σαρωτικές αλλαγές που ανακοινώθηκαν με το κείμενο διαβούλευσης για την ανώτατη εκπαίδευση αποτελούν μια απόπειρα συνολικής αλλαγής του μοντέλου του πανεπιστημίου, της αντίληψης για τη γνώση και την εκπαίδευση, και δεν έχουμε να κάνουμε με μεμονωμένες αλλαγές ή επιμέρους προτάσεις, τις οποίες πρέπει να συζητήσουμε μία-μία, καταθέτοντας συμφωνίες και διαφωνίες. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την αναγκαιότητα της βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου, στην ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι “το κείμενο διαβούλευσης για την έναρξη διαλόγου για την ανώτατη εκπαίδευση” δεν μπορεί να αποτελέσει βάση διαλόγου, γιατί δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του ελληνικού πανεπιστημίου.
Χαιρετίζουμε τις προτάσεις των πανεπιστημίων, που είναι προϊόν μιας πρωτόγνωρης εσωτερικής διαδικασίας διαλόγου των πανεπιστημίων, σχετικά με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και δείχνουν τη σταθερή στόχευση και επιδίωξή τους για τη δυναμική βελτίωση της εκπαίδευσης και της έρευνας στην Ελλάδα. Δηλώνουμε απόλυτα ικανοποιημένοι με την απόφαση της έκτακτης Συνόδου των Πρυτάνεων στο Λαύριο ότι το κείμενο διαβούλευσης δεν αποτελεί βάση διαλόγου για τα πανεπιστήμια. Επιπροσθέτως, δηλώνουμε την πλήρη υποστήριξή μας στη συνολική πρόταση της έκτακτης Συνόδου, προς την κατεύθυνση τόσο της υπεράσπισης του δημόσιου αγαθού της παιδείας και της δημόσιας και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης όσο και της βελτίωσης και περαιτέρω ανάπτυξης των πανεπιστημίων.
Το ΥΠΔΒΜΘ δυστυχώς έδειξε να μην επηρεάζεται από τη συντονισμένη αντίδραση των ελληνικών πανεπιστημίων, δηλώνοντας ότι ο διάλογος συνεχίζεται, ενώ στην πραγματικότητα οι πόρτες του υπουργείου είναι μάλλον κλειστές για τους φορείς της πανεπιστημιακής κοινότητας. Η «δήθεν» διαβούλευση χρησιμοποιήθηκε για να παρουσιαστούν οι απόψεις του υπουργείου ως απαιτήσεις των πολιτών και της κοινής γνώμης, που «βιάζεται» με τη διοχέτευση τεχνητών και ακριβών σφυγμομετρήσεων - ερευνών της κοινής γνώμης, με ποσοστά που δείχνουν καθολική συμπόρευση της κοινής γνώμης και των κυβερνητικών επιλογών. Παράλληλα δεχόμαστε την επίθεση κατευθυνόμενων ΜΜΕ, που γράφουν για διάλογο, συνεννόηση, ταύτιση απόψεων σε πληθώρα θεμάτων κ.λπ. Φοβόμαστε ότι ο διάλογος αυτός είναι προσχηματικός, στο παρασκήνιο, με εκλεκτούς και φίλους.
Από την άλλη, στα πανεπιστήμια βιώνουμε δραματική μείωση της χρηματοδότησης, που αγγίζει την ίδια την υπόσταση των πανεπιστημίων και ιδιαίτερα των περιφερειακών. Αιχμή του δόρατος, ο σημαντικός περιορισμός σε πιστώσεις για προσλήψεις διδασκόντων με βάση το Π.Δ. 407/80, που οδήγησαν περιφερειακά πανεπιστήμια, όπως το Αιγαίου και το Δυτικής Μακεδονίας, σε ολιγοήμερη αναστολή εργασιών ή σε καταλήψεις. Σε παρόμοια ασφυκτική κατάσταση οδηγούνται και τα ΤΕΙ από τη μη καταβολή των δεδουλευμένων των εκτάκτων διδασκόντων, όταν σε κάποια ΤΕΙ και ΑΕΙ αυτές οι κατηγορίες προσωπικού θεραπεύουν το 70-80% των προσφερόμενων μαθημάτων. Την ίδια ώρα το υπουργείο Παιδείας κρατάει σε ομηρεία εκατοντάδες εκλεγμένα μέλη ΔΕΠ καθυστερώντας τον διορισμό τους, όπως άλλωστε συμβαίνει και με εκλεγμένα μέλη ΕΕΔΙΠ. Πάγια θέση της ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ είναι να καλυφθούν άμεσα οι ανάγκες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με προκηρύξεις σε διδακτικό προσωπικό, για όλες τις προβλεπόμενες βαθμίδες, ώστε να εκλείψει το καθεστώς ομηρείας και μαύρης εργασίας που παρατηρείται σήμερα σε όλα τα ιδρύματα της χώρας.
Την ίδια περίοδο δοκιμάστηκε το άσυλο και η ικανότητα της πανεπιστημιακής κοινότητας να το διαχειρίζεται από μόνη της με κοινωνική ευαισθησία και πλήρη σεβασμό στους νόμους και στο Σύνταγμα με τα γεγονότα στη Νομική. Επίσης η κατάθεση επικαίρων ερωτήσεων από την αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και η στάση του υπουργείου με εμπρηστικές δηλώσεις για περιορισμό του ασύλου, αδυναμία και κακούς χειρισμούς της πανεπιστημιακής κοινότητας και παρουσία στο άμεσο μέλλον ιδιωτικής αστυνομίας στα πανεπιστήμια, προβληματίζουν έντονα όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, καλούμε το ΥΠΔΒΜΘ να μην καταθέσει σχέδιο νόμου άμεσα, αλλά να καταθέσει νέο κείμενο διαλόγου για την ανώτατη εκπαίδευση με βάση τις προτάσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων, των αναλυτικών προτάσεων των ελληνικών πανεπιστημίων και των συλλογικών φορέων στα πανεπιστήμια και να δοθεί όσος χρόνος απαιτείται, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, για την ολοκλήρωση της συζήτησης αυτής.
Τέλος, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο στα προτεινόμενα μέτρα να ενσωματωθούν βασικά αιτήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, όπως ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης, χρηματοδότηση των πανεπιστημίων σύμφωνα με τις ανάγκες τους, γενναία χρηματοδότηση της έρευνας και ειδικά της βασικής έρευνας και ουσιαστική αναβάθμιση όλων των πανεπιστημίων τόσο στις υποδομές όσο και στο ανθρώπινο δυναμικό, με ιδιαίτερη μέριμνα στα περιφερειακά πανεπιστήμια έτσι ώστε να μην απειλούνται, αλλά αντίθετα να συνεχίσουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας και της κοινωνικής ζωής της περιφερείας.
Διεκδικούμε ένα δημόσιο δημοκρατικό πανεπιστήμιο, που λειτουργεί με ελευθερία στη διδασκαλία και την έρευνα και με ελεύθερη διακίνηση ιδεών που διασφαλίζεται με το πανεπιστημιακό άσυλο.
Θεωρούμε ότι στους δύσκολους καιρούς για τη δημόσια παιδεία και την ανώτατη εκπαίδευση, ο συντονισμός και η συνεργασία μεταξύ των φορέων της Εκπαίδευσης είναι επιβεβλημένοι.


* Ο Μανόλης Ντουντουνάκης είναι πρόεδρος της ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού των Πανεπιστημίων)