Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

Η απορρόφηση των πτυχιούχων πανεπιστημίου στην αγορά εργασίας Μ.Καραμεσίνη

Τους τρώει η ανασφάλεια και η ετεροαπασχόληση...

Στεφανάκου Πίκια



Παίρνουν το πτυχίο τους στην ώρα του και μάλιστα με "λίαν καλώς", κάνουν και μεταπτυχιακά και δεν είναι και καθόλου ... καβαλημένα καλάμια περιμένοντας... βασιλική απασχόληση. Παρά τα προσόντα της είναι μια γενιά... αδικημένη γιατί είναι μια γενιά που παρ' ότι φαίνεται ότι βρίσκει δουλειά, δεν έχει σταθερή δουλειά, ετεροαπασχολείται σε ένα μεγάλο ποσοστό και επιπλέον δεν έχει θετικές προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης. Αυτά είναι τα τρία μεγάλα προβλήματα των νέων πτυχιούχων όπως καταγράφονται από μεγάλη πανελλαδική έρευνα της Οριζόντιας Δράσης που υποστηρίζει τα Γραφεία Διασύνδεσης όλων των ελληνικών πανεπιστημίων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 13.612 αποφοίτους των ετών 1998-2000 οι οποίοι αποτελούν το 22,3% του πληθυσμού αποφοίτων που πήραν το πτυχίο τους την παραπάνω περίοδο. Επιστημονικά υπεύθυνη της έρευνας είναι η Μ.Καραμεσίνη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το βασικό εύρημα της έρευνας έχει ως εξής: ενώ 5-7 χρόνια μετά την αποφοίτησή του το 84% των πτυχιούχων πανεπιστημίου απασχολούνται και άρα είναι εργασιακά ενταγμένοι, 43% δεν είναι ακόμα επαγγελματικά ενταγμένοι. Σύμφωνα με την έρευνα ένας στους τρεις πτυχιούχους έχει επισφαλή απασχόληση, ένας στους τέσσερις ετεροαπασχολείται ενώ το 45% των πτυχιούχων εργάζονται με ευέλικτες μορφές εργασίας. Το ποσοστό ανέργων πτυχιούχων ήταν 6,4%. Ομως, τέσσερις στους δέκα άνεργους είναι σε μακροχρόνια ανεργία (για πάνω από ένα έτος). Τα παραπάνω ευρήματα τεκμηριώνουν τη μεγάλη ανατροπή στις εργασιακές σχέσεις και καταδεικνύουν τα ψέματα στα οποία στηρίχτηκε η κυβέρνηση για να νομιμοποιήσει την "μεταρρύθμιση" της ανώτατης εκπαίδευσης. Η έρευνα καταρρίπτει και το μύθο του αιώνιου φοιτητή που "σπαταλά" το δημόσιο χρήμα καθώς το 82% των αποφοίτων (συμπεριλαμβανομένων αυτών των κλάδων 5ετούς και 6ετούς φοίτησης) είχε αποφοιτήσει μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Μάλιστα, το 50% είχε πάρει πτυχίο με μόνο ένα έτος καθυστέρηση σε σχέση με την επίσημη διάρκεια σπουδών του. Ο δεύτερος μύθος που καταρρίπτεται είναι ότι δεν φταίει το πανεπιστήμιο για τις δυσκολίες επαγγελματικής ένταξης των πτυχιούχων. Το γεγονός ότι ένας στους τέσσερις απόφοιτους ετεροαπασχολείται έχει να κάνει "με τη διαρθρωτική αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να δημιουργήσει θέσεις εργασίας για εργατικό δυναμικό υψηλής εκπαίδευσης". Ενας ακόμα μύθος που καταρρίπτεται και στήριξε την κυβερνητική ρητορική απαξίωσης του δημόσιου πανεπιστημίου είναι ότι ουδείς είναι ικανοποιημένος από το έργο που παράγεται. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας συμπεριέλαβε μια ερώτηση για την ικανοποίηση από τις σπουδές με ρητή αναφορά στο πρόγραμμα σπουδών, τους διδάσκοντες, τις λειτουργικές υποδομές και τη διοικητική στήριξη. Το 65% των αποφοίτων απάντησαν ότι είναι ευχαριστημένοι από τις σπουδές τους και μόλις 10% δήλωσαν δυσαρεστημένοι. 'Ενας άλλος μύθος που ανατρέπεται είναι αυτός που θέλει τους πτυχιούχους να κά-α-αθονται μέχρι να βρουν δουλειά που να αντιστοιχεί απόλυτα στις προσδοκίες τους. Υπάρχει σειρά ευρημάτων (π.χ. ότι ένας στους δύο πτυχιούχους έχει εμπειρία περιστασιακής απασχόλησης πριν από την τρέχουσα απασχόληση) που ανατρέπουν την εικόνα των... καλομαθημένων παιδιών που κάθονται και περιμένουν. Ξαναγυρνάμε στα προβλήματα και στις επιπτώσεις τους: Το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα των πτυχιούχων δεν είναι τόσο η ανεργία και το ύψος των αποδοχών (σύμφωνα με την έρευνα στη γενιά των 700 ευρώ ανήκε το 17% των ερωτηθέντων ενώ ένας στους τρεις πτυχιούχους βρέθηκε το 2005 να παίρνει καθαρά πάνω από 1.100 ευρώ το μήνα). Το μεγάλα προβλήματα είναι η έλλειψη σταθεροποίησης στην απασχόληση και θετικών προοπτικών επαγγελματικής εξέλιξης, η εμπλοκή σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης με μειωμένα εργασιακά δικαιώματα για χρονικά διαστήματα πολύ μεγαλύτερα της αρχικής περιόδου εισόδου στην αγορά εργασίας και η ετεροαπασχόληση. Οι επιπτώσεις δραματικές. Το αίσθημα ανασφάλειας, επισημαίνεται στην έρευνα, ως προς τις προοπτικές σταθερής εργασιακής ένταξης και επαγγελματικής αποκατάστασης προκαλεί καθυστέρηση της οικονομικής ανεξαρτητοποίησης των νέων από τους γονείς και εγκατάλειψης της γονικής στέγης καθώς και αναβολή της απόφασης απόκτησης παιδιών για μεγαλύτερες ηλικίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι με μέση ηλικία τα 29 έτη, μόνο το 20,5% των γυναικών πτυχιούχων του δείγματος βρέθηκαν να έχουν τέκνα 5-7 χρόνια μετά την αποφοίτηση. Το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες αποφοίτους μέσης ηλικίας 30 ετών είναι μόλις 11,5%. Επίσης, η συγκατοίκηση των γονέων με τα παιδιά ακόμα και μέχρι τα 30-35 χρόνια τους και η οικονομική τους στήριξη (το μόνιμο χαρτζηλίκωμα) μέχρι τη σταθεροποίηση στην απασχόληση αυξάνουν το οικονομικό κόστος και τον ψυχικό φόρτο απόκτησης παιδιών και λειτουργούν περιοριστικά ως προς τη γονιμότητα των νέων γενιών. Μετά απ' αυτά δεν είναι περίεργο που το 61% των αποφοίτων προτιμά να εργαστεί στο δημόσιο τομέα. Στα λίγα αλλά στα σίγουρα. Τι κρίμα για μια τόσο προικισμένη γενιά... Τέλος, η έρευνα επιβεβαίωσε την άποψη ότι οι μεταπτυχιακές σπουδές έχουν ήδη εξελιχθεί σε "τέταρτη βαθμίδα" της εκπαίδευσης και εντάσσονται πλέον ενεργά στις ατομικές στρατηγικές επαγγελματικής ένταξης τεσσάρων πτυχιούχων στους δέκα, επαναπροσδιορίζοντας τους επαγγελματικούς στόχους και τις προσδοκίες τους και μεταθέτοντας τον χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης της διαδικασίας μετάβασης. 



Η έρευνα ΕΔΩ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου