Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2011

Μετεξεταστέα τα Ελληνικά Πανεπιστήμια ;;

 Μ. Αντωνόπουλος-Ντόμης

«Μετεξεταστέα  τα  ελληνικά  πανεπιστήμια.  Πάτο  έπιασαν  τα  ελληνικά  πανεπιστήμια.  Γιατί,  στη λίστα  των  200 καλύτερων πανεπιστημίων στον κόσμο, που δημοσίευσαν οι “Times”, δεν υπάρχει ούτε ένα ελληνικό;».  Αυτοί είναι μερικοί από τους τίτλους των ΜΜΕ, μετά τη δημοσίευση της λίστας των “Times”. 

Πριν εξετάσουμε τους λόγους απουσίας ελληνικών πανεπιστημίων από τη λίστα, είναι σκόπιμο να δούμε την ερευνητική τους απόδοση στην διεθνή αρένα. Το Συμβούλιο Αξιολόγησης και ∆ιαπίστευσης Ανώτατης Παιδείας της Ταιβάν δημοσίευσε το 2010 μελέτη αξιολογικής κατάταξης της ερευνητικής απόδοσης των πανεπιστημίων. Αυτή βασίστηκε σε αυστηρά αντικειμενικά κριτήρια αριστείας, δηλαδή στον αριθμό των  δημοσιεύσεων σε διεθνή περιοδικά κύρους, στον αριθμό των  ετεροαναφορών (citations), τα τελευταία έντεκα (1999-2009) και δύο (2008-2009) έτη. Θα αναφερθούν εδώ τα αποτελέσματα για τις πολυτεχνικές σχολές. Μεταξύ των 108 πρώτων στην Ευρώπη:  το  ΑΠΘ  αξιολογείται  στην  59 η   θέση,  το  ΕΜΠ  στην  60 η   και  το  πανεπιστήμιο  Πάτρας  στην  63 η   και
προηγούνται  πανεπιστημίων  διεθνούς  κύρους,  όπως  Ecole  Polytechnique,  Brunel,  Στοκχόλμης,  Κοπεγχάγης, Άμστερνταμ, Αμβούργου, Ελσίνκι, Humboldt University, Lomonosov Moscow State University, κ.α.  Μεταξύ των 300  καλύτερων  Πολυτεχνικών  Σχολών,  παγκοσμίως,  οι  Ελληνικές  αξιολογούνται  στις  θέσεις:  ΑΠΘ  193,  ΕΜΠ 195, Πάτρας 203.


Το  2010,  το  University  of  Western  Australia  δημοσίευσε  μελέτη  αξιολογικής  κατάταξης  των  ερευνητικών επιδόσεων   των   πανεπιστημίων.   Το   κριτήριο   ήταν   αυστηρό,   αδιαμφισβήτητα   αντικειμενικό,   μέτρο   των ετεροαναφορών  στις  δημοσιεύσεις,  δηλαδή  της  διεθνούς  αναγνώρισής  των.  Θα  αναφερθούμε  και  πάλι  στις πολυτεχνικές  σχολές.    Στις  630  πρώτες  σχολές  το  ΑΠΘ  αξιολογείται  στη    θέση  192  και  προηγείται πανεπιστημίων  όπως:  McGill,  Οτάβας,  Στουτγάρδης,  Μιζούρι-Ρόλα(ΗΠΑ),  Μπίρμινχαμ,  Ναγκόγια  (Ιαπωνία), Μιλάνου,  Μόντρεαλ,  Μονάχου  κ.α.  Το  ΕΜΠ  αξιολογείται  στη  θέση  247.  ΑΠΘ  και  ΕΜΠ  προηγούνται
πανεπιστημίων όπως: Ζυρίχης, Μαδρίτης, Βόνης, Γκρενόμπλ, Βιέννης, Τουρίνου, Reading κ.α. Το Πολυτεχνείο της Κρήτης αξιολογείται στη θέση 398 και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στη θέση 498.

Βεβαίως, έρευνα υψηλού επιπέδου, διεθνώς αναγνωρισμένη, πραγματοποιούν στην Ελλάδα και πολλές άλλες σχολές, άλλων ειδικοτήτων, ενώ υπάρχουν και σχολές και πανεπιστήμια χαμηλών επιδόσεων, όπως εξάλλου συμβαίνει διεθνώς. 
 
Το  διεθνούς  κύρους  ερευνητικό  περιοδικό  «Νature»  (τ.  458/9-4-2009)  επισημαίνει:  «Η  Ελλάδα  διαθέτει  τη μικρότερη επιχορήγηση στην έρευνα μεταξύ των (τότε) 15 μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( 0,57% του ΑΕΠ)…  Στα  ευρωπαϊκά  ανταγωνιστικά  προγράμματα  οι  έλληνες  επιτυγχάνουν  τη  μέγιστη  αναλογία  χρημάτων  ανά ερευνητή από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ». 

Όταν όμως αξιολογείται η συνολική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης και της εκπαιδευτικής, υπεισέρχονται κριτήρια  αριθμού  φοιτητών  ανά  διδάσκοντα,  χρηματοδότης  ανά  φοιτητή,  υποδομών  και  άλλα  παρόμοια,  στα οποία η Ελλάδα σχεδόν μηδενίζεται.   Στις χώρες του ΟΟΣΑ, ο μέσος όρος φοιτητών ανά διδάσκοντα είναι 15. Εμείς  έχουμε  πληθώρα  μαθημάτων  με  180  ως  200  φοιτητές  ανά  διδάσκοντα.  Έχουμε  πολλές  τάξεις  με  360. φοιτητές, ενώ οι περισσότερες αίθουσες χωρούν μέχρι 60 φοιτητές. Στα αντίστοιχα κριτήρια σχεδόν μηδενίζονται τα πανεπιστήμιά μας.  Έτσι, στην κατάταξη του ‘QS World University Rankings’, που περιλαμβάνει και αυτά τα
κριτήρια,  καταποντιζόμαστε:  το  Καποδιστριακό  στη  θέση  286,  το  ΑΠΘ  μεταξύ  401  και  450,  το  ΕΜΠ  και  της Πάτρας μεταξύ 451 και 500. 

Για τη «λίστα των Times», μεταξύ των κριτηρίων αξιολόγησης είναι: 
(α)   αριθμός φοιτητών ανά διδάσκοντα και λόγος διδακτορικών ανά προπτυχιακό φοιτητή. Σε αυτά, τα ελληνικά πανεπιστήμια πρακτικά μηδενίζονται, λόγω του τεράστιου αριθμού φοιτητών ανά διδάσκοντα.
(β)   χρηματοδότηση ανά διδάσκοντα (υποδομές), χρηματοδότηση έρευνας ανά διδάσκοντα και λόγος κρατικής προς τη συνολική χρηματοδότηση έρευνας. Και σε αυτά, η Ελλάδα μηδενίζεται.
(γ)   χρηματοδότηση έρευνας από τη βιομηχανία ανά διδάσκοντα: πρακτικά ανύπαρκτη.
Tα κριτήρια αυτά έχουν συντελεστή βαρύτητας 23%. ∆ηλαδή, στην τελική βαθμολογία, το μηδέν συμβάλλει κατά 23%, ενώ η ερευνητική απόδοση, όπου πολλά ελληνικά τμήματα είναι δυνατά, συμβάλλει μόνο με 37%. Είναι λοιπόν φανερό ότι, για την απουσία μας από την «λίστα των Times», ευθύνονται κυρίως οι κυβερνήσεις, με την υποχρηματοδότηση της ανώτατης παιδείας, με τον τεράστιο αριθμό εισακτέων που επιβάλλουν, χωρίς να υπάρχουν υποδομές και με την απρογραμμάτιστη  σπορά ΑΕΙ και ΤΕΙ σχεδόν σε κάθε νομό.

Τα sites αξιολόγησης πανεπιστημίων στα οποία αναφέρεται το άρθρο είναι:
http://www.highimpactuniversities.com/contact.html
http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2010-2011/analysis-
http://ranking.heeact.edu.tw/en-us/2010/Page/Methodologymethodology.html
http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/home

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου