Με το παρόν κείμενο ανοίγουμε μια νέα θεματική ενότητα καθώς στη πορεία θα ακολουθήσουν και άλλα όσον αφορά τα εκπαιδευτικά ζητήματα. Σκοπός μας είναι μια πιο ενδελεχής πολιτική ζύμωση. Αρχίζουμε με το θέμα του «πανεπιστημιακού ασύλου» μιας και το είχαμε υποσχεθεί και στο παρελθόν.
Δεν είναι τυχαίο ότι το ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου αναδεικνύεται μείζον θέμα δημοκρατίας από την αστική ιδεολογία που αναπαράγεται κατά κόρον από τα ΜΜΕ. Το μεν εξουσιαστικό μπλοκ (ΠΑΣΟΚ -ΝΔ- ΛΑΟΣ) απαιτεί είτε την κατάργηση είτε την συρρίκνωση του στο ελάχιστο ενώ η ρητορεία της Αριστεράς επί του θέματος στέκεται στην απάντηση αντι- επιχειρημάτων, τις περισσότερες όμως φορές χωρίς να πείθει. Η κυρίαρχη λοιπόν ιδεολογία χωρίζοντας τεχνηέντως την κοινή γνώμη στα δύο εμμένει στο δίλημμα “υπέρ ή κατά” του ασύλου προπαγανδίζοντας υπέρ της δεύτερης εκδοχή.
Αυτό γίνεται αντιληπτό από το πως το μπλοκ της κεντροδεξιάς διαχειρίστηκε επικοινωνιακά τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων χρόνων. Προτιμούσαν να στρέψουν τον διάλογο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση αποκλειστικά και μόνο στο πανεπιστημιακό άσυλο και στο ζήτημα των “αιώνιων” φοιτητών αντί στην ουσία της αντι-εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του νόμου Γιαννάκου. Νόμος που περιόρισε ακόμα περισσότερο τον όποιο δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης έχει απομείνει και από τι φαίνεται την ίδια ρότα θα ακολουθήσει και η Διαμαντοπούλου.
Τόσο, λοιπόν, κατά την διάρκεια των φοιτητικών καταλήψεων 2006-2007 όσο και κατά την εξέγερση του Δεκέμβρη, οι “μπάτσοι των οχτώ” προσπαθούσαν μανιωδώς να συνδέσουν στη συνείδηση του κόσμου το Πανεπιστημιακό άσυλο με τις λέξεις “παρανομία-βία-καταστροφή”. Γιατί όμως όλη αυτή η προπαγάνδα και σε τι άλλο εξυπηρετεί πέρα από την κατάργηση του ασύλου;
Αναμφίβολα πέρα από τη δημοτικότητας που κερδίζει η δεξιά στρέφοντας την κοινωνία σε πιο συντηρητικές θέσεις, το κράτος από την μεριά του ψάχνει με κάθε τρόπο την κοινωνική νομιμοποίηση των κατασταλτικών του μέτρων. Και τι καλύτερο για όλα αυτά από την προβολή διογκούμενων σκηνών βίας και καταστροφών, ικανές για να “αφυπνίσουν” τον τηλεθεατή με τρόπο που να βλέπει το δένδρο και να χάνει το δάσος (=ο λόγος των κινητοποιήσεων).
Να σημειώσουμε ότι εμμένουμε στην εξέγερση του Δεκέμβρη ως κομβικό σταθμό, όσον αφορά τον θεσμό του πανεπιστημιακού ασύλου. Και αυτό γιατί την λυσσαλέα επίθεση κατά του συγκεκριμένου θεσμού την εντάσσουμε στη γενικότερη επίθεση που εξαπέλυσαν οι εξουσιαστές μετά την Δεκέμβρη εποχή, που εκτείνεται από νομικές διώξεις μαθητών-φοιτητών-αναρχικών μέχρι νόμους που ψήφισαν περιορίζοντας ακόμα περισσότερο τις ατομικές ελευθερίες (κουκουλονόμος, νέος αντιτρομοκρατικός νόμος). Έτσι ώστε οποιασδήποτε μορφής αντίσταση απέναντι στο καθεστώς να θεωρείται από δω και στο εξής τρομοκρατία.
Ας δούμε όμως πότε θεσμοθετήθηκε το άσυλο στα πανεπιστήμια και τι ισχύει σήμερα:
Αν και ήδη από το 19ο αιώνα το Άσυλο αποτελούσε εθιμικό δίκαιο των ελληνικών ΑΕΙ (ένοπλοι φοιτητές προέβησαν στην πρώτη κατάληψη πανεπιστημιακού κτιρίου το 1897 και κατήγγειλαν την καταπάτησή του από χωροφύλακες), θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 1268/82 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον συγκεκριμένο νόμο το άσυλο κατοχύρωνε
- τις ακαδημαϊκές ελευθερίες
- την επιστημονική αναζήτηση
- την ελεύθερη διακίνηση ιδεών
καλύπτοντας όλους τους πανεπιστημιακούς χώρους. Τέλος σε περιπτώσεις που διαπράττονταν αυτόφωρο κακούργημα η αστυνομία μπορούσε να επέμβει χωρίς την έγκριση της επιτροπής Ασύλου (Πρύτανης, ένα μέλος ΔΕΠ και ένας εκπρόσωπός φοιτητών που αποφάσιζαν ομόφωνα για την άρση του ασύλου).
Το “νέο Άσυλο” του νόμου Γιαννάκου κατοχυρώνει ΜΟΝΟ τις ακαδημαϊκές ελευθερίες (από τον τωρινό νόμο λείπει η έκφραση “ελεύθερη διακίνηση ιδεών”) και περιορίζεται χορικά στους χώρους έρευνας και διδασκαλίας Αρμόδιο για την άρση του ασύλου, εκτός των περιπτώσεων που όριζε και ο προηγούμενος νόμος, είναι το Πρυτανικό συμβούλιο το οποίο αποφασίζει, πλειοψηφικά και όχι ομόφωνα όπως γινόταν με την 3-μελή επιτροπή. Σύμφωνα με όσα λέγονται και γράφονται στον τύπο η υπουργός παιδεία επιδιώκει στον νέο νόμο πλαίσιο για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ, η διαχείρισή του ασύλου να δοθεί στα συμβούλια διοίκησης των ιδρυμάτων που θα λειτουργούν σε χώρους έξω από αυτά!
Βέβαια η μέχρι εδώ προσέγγιση μας, δίνει την εντύπωση ότι εστιάζουμε στο θέμα του ασύλου μόνο κτιριακά. Παρόλα αυτά όπως έχουμε επισημάνει και στις γενικές συνελεύσεις του συλλόγου συζητώντας το θέμα μόνον από αυτή την οπτική του στυλ “από το πεζοδρόμιο και πέρα έχει δεν έχει”, χάνουμε την ουσία ύπαρξης του συγκεκριμένου θεσμού.
Ο νόμος Γιαννάκου πέρα από όλα τα παραπάνω όριζε και:
- πειθαρχικά φοιτητών / καθηγητών- καθορισμός αυστηρών ημερομηνιών για τα εξάμηνα (περιθώριο να χαθούν το πολύ 2 βδομάδες μάθημα ειδάλλως το εξάμηνο χάνεται-κατάργηση στην πράξη της αυτοδιαχείρισης)
- η κατάληψη ανακηρύσσεται ως η “κύρια απειλή” για το πανεπιστημιακό άσυλο
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι ορισμένες από τις διατάξεις του τελευταίου Νόμου Πλαισίου παραμένουν “ανενεργές” ή πολλές φορές έχουν παρακαμφτεί και αυτό χάρη στην δυναμικότητα των φοιτητών. Πιο συγκεκριμένα η οριοθέτηση των χώρων ασυλίας στα πανεπιστήμια δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί, γι αυτό άλλωστε πιέζει τους πρυτάνεις η Διαμαντοπούλου. Ο Δεκέμβρης του ’08 είναι η πιο τρανή περίπτωση μέχρι στιγμής που δείχνει ότι το όριο των 2 βδομάδων καταλήψεων δεν σταματούσε τους φοιτητές από την συνέχεια των κινητοποιήσεων (μιας και οι σχολές ήταν παραπάνω από 2 βδομάδες κλειστές), αλλά δυστυχώς άλλοι λόγοι…
Ποιοι καταπατούν το άσυλο;
“το πανεπιστήμιο θυμίζει πλέον παζάρι… όπου οι μικροπωλητές πωλούν χωρίς καμία άδεια…”
Η παραπάνω δήλωση ανήκει στον σημερινό Αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Θ. Πάγκαλου. Ως γνωστό ο ίδιος έχει ξεστομίσει με περισσό θράσος πολλές… αρλούμπες η περιβόητη και πιο πρόσφατη όλων “Μαζί τα φάγαμε”.Όπως παρατηρούμε, το τυπικό του νόμου μπορεί να διαφέρει από την κοινωνική πραγματικότητα και αυτό μιας και πέρα των χημικών που ρίχνουν τα ΜΑΤ σε κάθε διαδήλωση εντός των πανεπιστημιακών χώρων, υπάρχουν μια σειρά γεγονότων από το ’73 ΜΕΧΡΙ σήμερα που το άσυλο καταπατήθηκε από το ίδιο το κράτος. Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε εδώ, μιας και έχει γίνει στο παρελθόν, περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο [1] ή να ενημερωθείτε καταλλήλως για το τι συμβαίνει σε κάθε μαζική κινητοποίηση Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
Παρόλα αυτά στη συγκεκριμένη φάση επιλέγουμε να αναφέρουμε ποιοι “χτυπούνε” εκ των έσω το πανεπιστημιακό άσυλο. Τα πανεπιστήμια αποτελούν μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων για τις νεολαίες των κομματικών παρατάξεων. Όλο αυτό το συρφετό που αντιπροσωπεύει το μακρύ χέρι της κάθε πρασινομπλέ κυβέρνησης στους χώρους αυτούς λειτουργεί ως εξής: Από την μία κερνάνε σφηνάκια και σημειώσεις σε “τιμή ευκαιρίας” και από την άλλη έχουν φροντίσει να φακελώσουν τον κάθε φοιτητή/φοιτήτρια έχοντας στην διάθεσή τους προσωπικά δεδομένα. Όλα αυτά δεν τα βγάζουμε από το μυαλό μας, τελευταίο τρανταχτό παράδειγμα οι λίστες με τα προσωπικά στοιχεία φοιτητών που διατηρούσε η ΔΑΠ Μηχανολόγων στο ΕΜΠ.
Επιπλέον η τραγική ειρωνεία, όσον αφορά τις παρατάξεις και κάνοντας και μια σύνδεση με την παραπάνω δήλωση Πάγκαλου, είναι ότι “ΠΡΩΤΕΣ και ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ” είναι αυτές που φροντίζουν να πουλούν την πραμάτεια τους. Κατά κόρον την προεκλογική περίοδο, χρησιμοποιώντας μπράβους για την περιφρούρηση χώρων των Πανεπιστημίων με σκοπό την διεξαγωγή party, με την ανάλογη τιμή εισόδου φυσικά…
Στην αναφορά μας αυτή δεν μπορεί να λείπει το πάρε-δώσε των παρατάξεων με τις πρυτανικές αρχές, ενδεικτική η ιστορία των 1600 στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων(http://fak-uoi.gr/forum/index.php/topic,464.msg1461.html#msg1461). Αλλά και στον ηγετικό ρόλο που παίζουν τα μεγάλα κεφάλια των κομματικών παρατάξεων στην διοίκηση των πανεπιστημίων (βλέπε ΠΑ.ΜΑΚ).
Θα ήταν τραγική αμέλειά μας να μην κάνουμε λόγο για τις εταιρίες που στήνουν μεγαλοκαθηγητάδες στα πανεπιστήμια λυμαίνοντας ερευνητικά προγράμματα, έχοντας μεταπτυχιακούς φοιτητές είτε ως τσιράκια τους είτε ως εργαζόμενους για ψίχουλα. Αλλά και τα όσα κατά καιρούς έχουν ακουστεί για τα Τεχνολογικά πάρκα (Ιωαννίνων- Πάτρας). Επιπροσθέτως θα αναφέρουμε, χωρίς να πάρουμε θέση αφού δεν μας αντιπροσωπεύει κάτι τέτοιο, τις ενδοπανεπιστημιακές κόντρες μεταξύ καθηγητών, έχοντας στο πλευρό τους τις αντίστοιχες παρατάξεις… Κάπως έτσι, λοιπόν, φτάνουν τα κομματόσκυλα να ορίζουν στους καθηγητές τους εισαχθέντες στα μεταπτυχιακά προγράμματα ( Βήμα 12/07/2009)
Τέλος δεν ξεχνάμε τον θάνατο του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου, αναπληρωτή καθηγητή, οποίος το 2006 κατηγορήθηκε από τις διοικητικές αρχές του Πανεπιστημίου Κρήτης για συκοφαντία του ιδρύματος, λόγω των καταγγελιών του για αναξιοκρατικές διαδικασίες στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ούτε περνάει απαρατήρητη η απόρριψη από το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του φυσικού της Κρήτης δύο φοιτητών λόγω της πολιτικής τους δράσης, παρά τις άριστες επιδόσεις τους.
Όπως αντιλαμβάνεστε υπάρχουν πολλές γεγονότα που μόνο μεμονωμένα περιστατικά δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Από τα εκλεκτορικά σώματα και τους διορισμούς καθηγητών μέχρι το πώς δραστηριοποιούνται οι κομματικές παρατάξεις στα πανεπιστήμια. Όλα τα παραπάνω λοιπόν δεν θίγουν τον χαρακτήρα του ασύλου; Αν ναι, γιατί τότε το Υπουργείο “Παιδείας” εσκεμμένα δεν κάνει κάτι… Οι απαντήσεις είναι προφανείς… Εν ολίγης δεν ευθύνεται το πανεπιστημιακό άσυλο που στις παραπάνω περιπτώσεις τα πανεπιστήμια αποτελούν “κράτος εν κράτη”.
[1] τεύχος φάκας , Μάρτιος 2009, “Μια ματιά στην ιστορία του Ασύλου”
http://fak-uoi.gr/forum/index.php/topic,496.0.html
Πως αντιλαμβανόμαστε το άσυλο
Στην εποχή που διανύουμε όπου οι μηδενικές πολιτικές δημιουργούν αδιέξοδα στα οποία δεν μπορούν να δώσουν λύσεις αναπαράγοντας και ανακυκλώνονταν πρόσωπα, οι κοινωνικές εκρήξεις είναι θέμα χρόνου. Η ιστορία δείχνει ότι στα πανεπιστήμια αναπτύσσονται ιδέες που έξω από αυτά βρίσκονται υπό διωγμό.
“Δεν υπάρχουν ιδέες , υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει.-Νίκος Καζαντζάκης”
Το αν οι ιδέες θα μετουσιωθούν σε πράξεις αμφισβητώντας επί του πρακτέου τον σημερινό κόσμο ή έστω πτυχές του, εξαρτάται από το βαθμό συνειδητοποίησης και τις ενέργειες όσων τις ασπάζονται. Όμως τόσο το φοιτητικό κίνημα του 2006-2007 όσο και οι κινητοποιήσεις του Δεκέμβρη του ’08 μαρτυρούν ότι φοιτήτριες/φοιτητές με όργανο τις Γενικές Συνελεύσεις, μπορούν να προχωρήσουν σε μαζικές καταλήψεις των σχολών τους και να αντιπαραταχθούν κατά χιλιάδες στους δρόμους πηγαίνοντας κόντρα σε κυβερνητικές πολιτικές επιλογές. Σημαντικός παράγοντας στα παραπάνω ήταν και η δυνατότητα που υπήρχε να επιστρέφουν οι φοιτητές ομαλά στην κανονικότητα χωρίς να χάνονται εξεταστικές και εξάμηνα. Για αυτό άλλωστε η Γιαννάκου φρόντισε να βάλει και εκεί το χέρι της… Παρόλα αυτά η ιστορία έδειξε ότι όταν υπάρχει ενότητα και δεν επαναπαυόμαστε στην αντιπροσώπευση αλλά δρούμε συλλογικά, ούτε εξάμηνα ούτε εξεταστικές χάνονται ακόμα και αν θέλουν ορισμένοι καθηγητές και ΔΑΠ να παραδειγματίσουν τους φοιτητές, για να κάτσουν μελλοντικά στα αυγά τους. Δυστυχώς όμως εξαιρέσεις πάντα υπάρχουν…
Τόσο, λοιπόν, νομικά όσο και πρακτικά (με προτάσεις για την φύλαξη των κτιρίων σε εταιρίες σεκιούριτι-σύσταση πανεπιστημιακής αστυνομία) προετοιμάζετε από το πολιτικό σύστημα η καταστολή της όποιας μελλοντικής αντίδρασης από μεριάς νεολαίας. Η πρώτη “μάχη” που πρέπει να δώσουμε, πέρα από το να αντικρούσουμε με πολιτικά επιχειρήματα τις φωνές της ΔΑΠ που υποστηρίζει την κατάργηση του ασύλου, είναι να μην δοθεί μια απολιτίκ σημασιολογία στον θεσμό. Κάτι που επιδιώκει η ΠΑΣΠ με ύπουλο τρόπο μιλώντας γενικά και αόριστα για άσυλο ιδεών.
Ακόμη θα πρέπει να πάψουμε να γκρινιάζουμε κάθε φορά που η αστυνομία καταπατά το άσυλο, και να προχωρήσουμε σε πιο δυναμικές ενέργειες που ενδέχεται να οδηγήσουν και την σύγκρουση με τις δυνάμεις καταστολής. Δεν μπορεί η ομάδα ΔΙΑΣ, με πλήρη εξοπλισμό, με ύφος 1000 καρδιναλίων και αιτιολογία μικρών παιδιών να σουλατσάρει στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και οι παρατάξεις ΚΝΕ-ΠΑΣΠ που δήθεν υποστηρίζουν το άσυλο να μην κατεβαίνουν στην πορεία… τα συμπεράσματα δικά σας.
Όπως είπαμε και παραπάνω η δύναμη των φοιτητών βρίσκεται στις Γενικές Συνελεύσεις, χάρη στις οποίες μπορούν μέσα από συλλογικές αποφάσεις να προχωρήσουν στην οικειοποίηση των σχολών τους και με τον πολιτικό τους λόγο και δράση να αντικρούσουν οποιαδήποτε αντιλαϊκή επίθεση δέχονται. Η ύπαρξη του ασύλου σίγουρα βοηθάει στην δημιουργία και ανάπτυξη αυτών των κινητοποιήσεων ειδάλλως σε καιρό αναταραχών οι πρώτες “προληπτικές” συλλήψεις θα πραγματοποιούνταν χωρίς δεύτερη σκέψη στα Αμφιθέατρα των σχολών. Δείτε για παράδειγμα τι έγινε πριν 2 χρόνια στην «δημοκρατική» Γαλλία με την εκκένωση της Σορβόνης από τις αστυνομικές δυνάμεις κατά την διάρκεια φοιτητικών κινητοποιήσεων(http://www.fak-uoi.gr/forum/index.php?topic=477.0).
Ο 300 μετανάστες απεργοί πείνας και η Νομική
Θεωρούμε ότι ο αξιοπρεπείς αγώνας των 300 μεταναστών απεργών πείνας είναι ενδεχομένως ο μοναδικός από την μεταπολίτευση και μετά που δίνει πιο ξεκάθαρα πιο το νόημα ύπαρξης του πανεπιστημιακού ασύλου. Η πράξη τους αυτή παραμέρισε κάθε φυλετικό και εθνικό φραγμό και έδειξε πως το θέμα τους είναι ταξικό. Ο αγώνας τους ανήκει στο ευρύτερο φάσμα των εργατικών διεκδικήσεων και είναι κοινός τόσο σε ιδεολογική βάση όσο και σε στόχους, με τους αγώνες των εργατικών κινημάτων στην Ελλάδα. Μόνο πανεπιστήμια ανοιχτά στην κοινωνία, πανεπιστήμια για τους πολλούς και όχι για τους λίγους, μπορούν να δεχθούν και να αναδείξουν τέτοιες ενέργειες. Το γεγονός ότι είχε ως βάση την Νομική Σχολή θα πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις … ειδάλλως τόσο η ταράτσα της Νομικής του ’73 όσο και το σύνθημα-αίτημα «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» θα μείνουν στις συνειδήσεις ως επετειακές αναμνήσεις.
Φοιτητική Ανεξάρτητη Κίνηση-Πληροφορική Ιωαννίνων
πολυ καλο!
ΑπάντησηΔιαγραφή