ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ
Τον Κώστα Βαξεβάνη τον ξέραμε ως δημοσιογράφο με σημαντικό ερευνητικό έργο. Η εμβριθής ανάλυση «δύσκολων» θεμάτων, με τα οποία απέφευγαν συστηματικά να ασχοληθούν άλλες εκπομπές της ιδιωτικής τηλεόρασης, τον είχαν καταστήσει δημοφιλή και εντός της αριστεράς. Όσοι από εμάς μάλιστα είχαμε την τύχη να διαβάσουμε το βιβλίο του Το χαμένο γονίδιο είχαμε εδραιώσει ακόμη περισσότερο τη θετική μας άποψη.
Τον τελευταίο μήνα ο Κώστας Βαξεβάνης παρουσίασε στην κρατική τηλεόραση, όπου έχει βρει πλέον επαγγελματική στέγη, μία σειρά εκπομπών για το δημόσιο πανεπιστήμιο. Σε αυτές ορίζει δύο ζητήματα ως κομβικά για το πανεπιστήμιο. Τη διαφθορά και την ποιότητα του Διδακτικού και Επιστημονικού του Προσωπικού (ΔΕΠ).
Η τεχνική του είναι να αναδεικνύει κάποια, πραγματικά μεγάλα, προβλήματα του πανεπιστημίου διά της επισήμανσης κραυγαλέων περιπτώσεών τους, όπως η σκανδαλώδης διαπλοκή φοιτητικών παρατάξεων και πρυτανικών αρχών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Κάπου εδώ, όμως, ξεκινάει το πρόβλημα.
Ο Κ. Βαξεβάνης, αφού επισημάνει όσο πιο διακριτικά μπορεί (δηλαδή, ελάχιστα) πως οι υπεύθυνες για τη διαπλοκή φοιτητικές παρατάξεις δεν είναι όλες, αλλά αυτές της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ (και ενώ όλη η εκπομπή είναι διανθισμένη με αποσπάσματα συνεντεύξεων που μιλούν γενικώς εναντίον της εμπλοκής των παρατάξεων στη διοίκηση του πανεπιστημίου), καταλήγει πως υπεύθυνη για την διαπλοκή είναι η συνδιοίκηση και η αυτονομία των πανεπιστημίων. Σαν να λέμε δηλαδή πως για το πρόβλημα των πελατειακών εκλογικών δικτύων ευθύνεται το καθολικό δικαίωμα ψήφου και εν τέλει η ίδια η δημοκρατία!
Ο κ. Βαξεβάνης, χωρίς να το λέει ευθέως, τοποθετείται υπέρ της ακύρωσης της αυτονομίας των ΑΕΙ και της δέσμευσής τους από την κυβέρνηση. Δεν το λέει ρητά, όμως το όλο κλίμα της εκπομπής του παραπέμπει ευθέως σε αυτό. Γιατί δεν απευθύνθηκε, όπως ορίζουν τα στοιχειώδη της δεοντολογίας, και σε υποστηρικτές της άλλης άποψης για το πανεπιστήμιο; Αντιθέτως εμφάνιζε διαρκώς τον Δημήτρη Νανόπουλο, καθηγητή με εκλεκτική σχέση με τα ΜΜΕ, που τον εμφανίζουν ως θύμα συνωμοσιών, την ίδια στιγμή που έχει καταγγελθεί επωνύμως από συναδέλφους του για αντιεπιστημονική συμπεριφορά. Γιατί δεν μας είπε πως όλα τα μεγάλα πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ είναι όλα αυτόνομα έναντι του κράτους;
Αργότερα, μιλώντας για την ποιότητα των μελών ΔΕΠ, χρησιμοποιεί ως μοναδικό κριτήριο τον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων και εντοπίζει το πρόβλημα στον μικρό αριθμό δημοσιεύσεων πολλών Ελλήνων πανεπιστημιακών. Δεν λέει όμως πως -πέρα από τη λανθασμένη και χυδαία ποσοτικοποίηση του επιστημονικού έργου που συντελείται με το απλό μέτρημα των δημοσιεύσεων, ανεξαρτήτως της ποιότητάς τους- εν πολλοίς ο μεγάλος αριθμός δημοσιεύσεων αποδεικνύεται απάτη, αφού πρόκειται για αναμάσημα της ίδιας και της ίδιας ιδέας.
Δεν λέει ούτε πως υπάρχει ένα τραστ, μάλλον μία χούντα, αγγλοσαξονικών εκδοτικών οίκων που ελέγχει τα επιστημονικά περιοδικά και κόβει τα θεωρητικοποιημένα και τα μαρξιστικής βάσης κείμενα ως ανεπαρκώς τεκμηριωμένα και ιδεολογικά φορτισμένα αντιστοίχως. Ούτε πως παράλληλα αυτοί οι οίκοι φτιάχνουν ένα κύκλωμα όπου οι ευνοούμενοι παραπέμπουν ο ένας στις εργασίες του άλλου, ώστε να παίρνουν τους σχετικούς πόντους!
Και βεβαίως δεν λέει πως οι συνθήκες δεν είναι οι καλύτερες δυνατές για να αφοσιωθεί ένας καθηγητής στο ερευνητικό του έργο, όταν πρέπει να πληρώνει τα πάντα από την τσέπη του και να εκτελεί ενίοτε και χρέη γραμματείας! Με όλα αυτά δεν θέλουμε να πούμε πως όποιος έχει δημοσιεύσεις είναι σχεδόν απατεώνας ή πως όλες οι δημοσιεύσεις είναι χαμηλής ποιότητας. Λέμε πως είναι τρομερά επικίνδυνο να εθελοτυφλούμε, να αγνοούμε δομικά στοιχεία της «πιάτσας» των δημοσιεύσεων και να αξιολογούμε μόνο την ποσότητα και όχι την ποιότητα του ερευνητικού έργου.
Και βεβαίως κουβέντα δεν ακούστηκε επί της ουσίας για τα πραγματικά επιτεύγματα αλλά και τα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού πανεπιστημίου. Πως δεν υπάρχουν αρκετοί καθηγητές, πως κανείς δεν αναλαμβάνει τη φροντιστηριακή υποστήριξη των μαζικών μαθημάτων και έτσι ένα μέλος ΔΕΠ μόνο του προσπαθεί να φέρει σε πέρας ένα μάθημα 300 ατόμων, λες και δεν διδάσκει την επιστήμη αλλά κάνει κήρυγμα. Πως υπάρχει ένας διοικητικός υπάλληλος ανά 300 φοιτητές. Πως οι υποψήφιοι διδάκτορες δεν βρίσκουν υποτροφίες και έτσι δυσχεραίνεται η έρευνα στα πανεπιστήμια. Και τόσα άλλα, που θα μπορούσαν πολλοί πανεπιστημιακοί να πουν στον κ. Βαξεβάνη, αν τους είχε απευθυνθεί.
Η συγκυρία της προβολής της εκπομπής κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Σε λίγες μέρες η Άννα Διαμαντοπούλου θα φέρει στη Βουλή το σχέδιο νόμου για τα πανεπιστήμια. Η πρότασή της αποσκοπεί στην αντισυνταγματική κατάργηση της αυτονομίας των πανεπιστημίων και τον έλεγχό τους από το κράτος και τους επιχειρηματίες. Ρεπορτάζ σαν αυτό του Κώστα Βαξεβάνη δυστυχώς απαξιώνουν το πανεπιστήμιο, τους φορείς του, το έργο τους και στρώνουν τον δρόμο για τα παραπάνω. Η επίθεση είναι συντονισμένη. Δουλειά δική μας να συντονίσουμε την ενημέρωση των ανθρώπων και την αντίστασή τους. Η μάχη για το πανεπιστήμιο έχει μόλις ανοίξει.
Ολόκληρη η εκπομπή εδώ: Πανεπιστήμιο ναι. Τίμιο;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου