Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Ακαδημαϊκός καπιταλισμός...

Πηγή ΑυγήΚυριακίδης Ν.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 11/02/2011
Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι στο χαρτί και να κοπάσει η θύελλα της φοιτητικής εξέγερσης στο Λονδίνο και ο νόμος για τον τριπλασιασμό των διδάκτρων στα βρετανικά πανεπιστήμια μπήκε ήδη σε εφαρμογή. Ο χορός των αυξήσεων άρχισε από την ελίτ των πανεπιστήμιων, το Κέιμπριτζ και έπεται σύντομα η “ομογάλακτη” Οξφόρδη.
Στο εξής, το πρώτο πτυχίο τριετούς φοίτησης στο Κέιμπριτζ θα κοστίζει 27.000 λίρες, δηλαδή κάτι λιγότερο από 32.000 ευρώ! Η ανατίμηση είναι η μεγαλύτερη δυνατή που προβλέπει ο νέος νόμος, δηλαδή τριπλασιασμός...
Προκλητικός ακούγεται ο ισχυρισμός των πρυτάνεων ότι αν η αύξηση ήταν μικρότερη, το πανεπιστήμιο θα έστελνε το μήνυμα στον κόσμο ότι δεν είναι προσηλωμένο στην “ακαδημαϊκή υπεροχή”...
Η εφαρμογή της αύξησης των διδάκτρων με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια της οικογένειας του φοιτητή είναι σαφώς μία προσπάθεια άμβλυνσης των αντιδράσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση πίεσε εξάλλου ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης συνασπισμού, αρχηγός των Φιλελεύθερων Νικ Κλεγκ, που προεκλογικά εξόρκιζε κάθε πιθανότητα αύξησης των πανεπιστημιακών διδάκτρων.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, οι απόφοιτοι θα αρχίσουν να ξεπληρώνουν τα δάνεια των διδάκτρων τους όταν θα έχουν μέσο ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ. Τριάντα από αυτούς θα χρειαστούν ως και 30 χρόνια για την αποπληρωμή. 20% ήταν πέρυσι κατά μέσο όρο οι αυξήσεις στα πακέτα αποδοχών των καθηγητών και ανώτατων διοικητικών υπαλλήλων των βρετανικών πανεπιστημίων.
Ο σταδιακός περιορισμός της κρατικής χρηματοδότησης προς όφελος της ιδιωτικής είναι σήμερα η κυρίαρχη τάση που χαρακτηρίζει τα πανεπιστήμια ως εκπαιδευτικές οντότητες. Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί ταυτόχρονα και την αλλοίωση του μέχρι πρότινος αμιγώς ακαδημαϊκού χαρακτήρα της ανώτατης πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Μ’ άλλα λόγια, τα πανεπιστήμια οδηγούνται στον στίβο της αγοράς υιοθετώντας τους κανόνες της στην προσπάθειά τους να παραμείνουν “ανταγωνιστικά”. Άλλωστε στη σημερινή κοινωνία της πληροφορίας, η γνώση αντιμετωπίζεται ως πρώτη ύλη που "μετατρέπεται" σε προϊόντα και υπηρεσίες. Η βιοτεχνολογία και η πληροφορική είναι δύο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αυτού του νέου στάτους. Καθώς λοιπόν τα πανεπιστήμια ανάγονται σε κύρια πηγή «μεταβιβάσιμης» γνώσης, ένα νέο πλέγμα σχέσεων ανάμεσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την παγκόσμια οικονομική τάξη διαμορφώνεται.
Προσπαθώντας να συστηματοποιήσουν τις αλλαγές στο τοπίο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, οι Αμερικανοί ακαδημαϊκοί Sheila Slaughter και Gary Rhoades διατύπωσαν στα τέλη της δεκαετίας του ’90 τη θεωρία περί «ακαδημαϊκού καπιταλισμού». Η θεωρία τους έχει ως βάση τον μετασχηματισμό των πανεπιστημίων από ανεξάρτητα ακαδημαϊκά ιδρύματα σε «εκπαιδευτικά δίκτυα» που “διασυνδέουν” σχολές, παραρτήματα σχολών, διοικητικό προσωπικό, ακαδημαϊκούς και φοιτητές με τη νέα οικονομία. Κατά τους Slaughter & Rhoades αυτή η μεταβολή οδηγεί σε «ένα ακαδημαϊκό καπιταλιστικό καθεστώς γνώσης και εκπαίδευσης». Η συνεχιζόμενη με αργό αλλά σταθερό ρυθμό, ελάττωση του μεριδίου της κρατικής χρηματοδότησης, συνήθως με την επίκληση της οικονομικής κρίσης, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη νομιμοποίηση του ακαδημαϊκού καπιταλισμού, υπογραμμίζουν οι θεμελιωτές της θεωρίας.
Ξέχωρα από την πρόκληση της πνευματικής περιπέτειας που η ανθρώπινη φύση την αποζητά διακαώς, η γνώση είναι σήμερα η άλλη όψη του χρήματος. Ότι μέχρι χτες προέρχονταν από το απώτερο σύμπαν της Επιστήμης και είχε παραλήπτες τους λειτουργούς της, σήμερα είναι ένα «πακέτο προσφοράς» που ζητά πλειοδότη στον κόσμο του χρήματος...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου